Academic Research in Educational Sciences Volume 3
Yüklə 273,46 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kalit so’zlar
|
Academic Research in Educational Sciences Volume 3 | Issue 5 | 2022 ISSN: 2181-1385 Cite-Factor: 0,89 | SIS: 1,12 DOI: 10.24412/2181-1385-2022-5-521-524 SJIF: 5,7 | UIF: 6,1 521 May, 2022 https://t.me/ares_uz Multidisciplinary Scientific Journal ADABIY TILNING BOYISHIDA DIALEKTIZMLARNING O’RNI A. M. Shofqorov Chirchiq davlat pedagogikq instituti dotsenti Sh. T. Mòminova Chirchiq davlat pedagogika instituti talabasi ANNOTATSIYA Ushbu maqola, o’zbek adabiy tilining paydo bo’lishi, adabiy til me’yorlari hamda uning boyishida dialektizmlarning ahamiyati haqida yozildi. Kalit so’zlar: dialekt, adabiy, Fitrat, fors, turk, sheva, og’zaki, topilma KIRISH Adabiy til – muayyan umumxalq tilining qayta ishlangan va me’yorlash- tirilgan, mazkur tilda soʻzlashuvchi xalqning madaniy ehtiyojlariga xizmat qiluvchi shakli. “Qayta ishlangan” tushunchasi nisbiy (tarixan turli davrlarda, turli xalqlarda adabiy til oʻzgarib turgan). Hatto ayrim bir xalqqa ham adabiy til turli davrda turlicha boʻlgan (masalan qadimgi turkiy adabiy til, hozirgi oʻzbek adabiy tili). Ba’zi davrlarda bir xalq uchun boshqa bir xalq tili Adabiy til vazifasini oʻtagan. Masalan fors va turkiylar uchun mumtoz arab tili, yaponlar uchun mumtoz xitoy tili; ba’zi Yevropa xalqlari uchun lotin tili va boshqalar adabiy til boʻlgan.Adabiy tilning ikki – ogʻzaki hamda yozma koʻrinishi mavjud. METODOLOGIYA Har qanday Adabiy til xalq ogʻzaki nutqi asosida shakllanib, shu xalq tiliga xos shevalarni umumlashtiradi va barcha sheva vakillari uchun tushunarli shakl oladi. Rivojlangan Adabiy tilsiz boy madaniyatga ega xalq boʻlishi mumkin emas. Shu ma’noda Adabiy til jamiyatning dolzarb muammolaridan hisoblanadi. Adabiy til deganda ba’zan uni turli koʻrinishlari bilan qorishtirib yuboradilar. Xususan, yozma Adabiy til va ogʻzaki Adabiy til hamda badiiy adabiyot tili bilan Adabiy tilni ayni bir deb boʻlmaydi.Adabiy til oʻz mezonlarini egallagan shu tilda soʻzlashuvchilar barchasi uchun birdek. U ham yozma, ham ogʻzaki shakllarda amalda qoʻllanadi. Badiiy asar (yozuvchi) tili ham Adabiy til me’yorlariga boʻysunsada,koʻplab xususiylik hamda umume’tirof etmagan jihatlarni oʻzida mujassamlashtiradi. Turli xalqlarda hamma Yüklə 273,46 Kb. Dostları ilə paylaş:
|