1-kurs 1-semestr adabiyot onlayn dars. X. Mamatismoilova
Ko‘zung ne balo qaro bo‘lubtur
Kim, jong‘a qaro balo bo‘lubtur. Oddiygina ko‘z tasviriga bag‘ishlangan shu misralarda so‘zlarning jilvasini ko‘rish mumkin. Gap birinchi misrada ko‘zning qoraligi haqida, keyingisida shu qoralikdan ko‘ngilga (aniqrog‘i, jonga) tushgan g‘ulg‘ula ustida ketmoqda. «Ne balo», «ko‘z ko‘rib, quloq eshitmagan», «hayrat va taajjub uyg‘otadigan darajada» degan ma’nolarga ega. Keyingi misrada «balo» va «qora» so‘zlarining o‘rni almashib qo‘llangan. Shu almashish natijasida esa mutlaqo boshqa – yangi ma’no yuzaga chiqqan. «Qaro balo» balolarning haddi a’losidir. Ko‘rinib turibdiki, birinchi misradagi ikki so‘z keyingi misrada o‘rinlari almashingan holda qo‘llanmoqda. Mazkur g‘azal boshdan oyoq shu san’atga tayanadi. Uning nomi tardi aksdir. Ayni paytda, keyingi «qaro»ning fe’l so‘z turkumiga oid «qara» o‘rnida qo‘llangani ham seziladi (Bunday holatda iyhom san’ati yuzaga keladi). Bunda u «qaragin», «ko‘rgin» ma’nolarini anglatadi («qaragin, jonga balo bo‘lubdi»).
