A'dan Z'ye Felsefe
Yüklə 1,64 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
KITA AVRUPASI FELSEFESİ
“Kıta Avrupası felsefesi”, Avrupa kıtasından birçok filozofu aynı entelektüel soykütüğüne ve tavra bağlayan geniş bir fırça darbesidir. Genellikle, Hegel ve Marx’tan türediği ve fenomenoloji, varoluşçuluk, eleştirel teori, yapısalcılık ve postyapısalcılığı tetik lediği düşünülen Avrupa düşüncesini inceleyenlerce kullanılan bir terimdir. Bu akımlar birbirinden oldukça farklı olsa da, İngiltere'de Russell’ın öncülüğünde gelişmiş olan analitik düşünceye yönelik bir kuşkuyu paylaştıkları, ayrıca politika konusunda ortak bir vizyonları olduğu, iktisat, kapitalizm, burjuva kurumlan ve ahlak konularında ileri derecede eleştirel oldukları düşünülür. Tarihsel olarak bakıldığında, 18. ve 19. yüzyıllarda milliyetçiliğin yükselmesinden önceki dönemde, aydınlar tipik olarak bir lingua franca (ortak dil) olan Latinceyi iyi biliyor, böylece birbirlerinin çalışmalarını izleyebiliyorlardı. Milliyetçilik Latin-cenin ulusal dil lehine ağırlığının azaltılmasını getirecekti. Bu da (genellikle geçici olarak) yenilikleri ve düşünceyi yalıtma yönünde bir etki yaratıyordu. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra, İngilizce konuşulan dünya ile Kıta Avrupası felsefesi arasındaki bölünme, fenomenoloji ile Sartre ve Heideggcr’in yapıtları hakkında ilgi yine canlanana kadar derinleşti. Çeviri faaliyeti elbette bu iki gelenek arasındaki köprülerin tümüyle atılmamasını sağlamıştır. Herhangi bir topluluk söz konusu olduğunda görüldüğü gibi, coğrafi temelde yaratılan stereotipler mensubiyet açısından bazı gevşek hakikatler içerir. Fikirler sınır tanımaz. Dolayısıyla, analitik kıta Avrupalılar olduğu gibi, Kıta Avrupası felsefecilerine de dünyanın her tarafında rastlanabilir. Zamanla, araştırmacılar bu bölünmeye, Roma’nm düşüşünden sonra Yunan metinlerinin yitirilmesine benzer geçici bir felsefi kopukluk olarak bakabilirler. |