Aholining tabiiy harakati va undagi o’zgarishlar mundarija: kirish i-bob. Aholi soni va tarkibining xususiyatlari

Umumiy o‘sish Kt=tabiiy o‘sish Kt+Meхanik o‘sish Kt;
Umumiy o‘sish Kt=(T-VE)+(K-CH)/Ā х 1000%;
Umumiy o‘sish Kt=A1-A0/Ā х 1000%
«A» shahrida 2010 yil boshida 398 ming kishi yil oхirida esa 402 ming kishi mavjud bo‘lgan. Yil davomida 3,; ming kishi ko‘chib kelib, 1,0 ming kishi ko‘chib ketgan.
Meхanik o‘sish Kt=3,;-1,0/400 х 1000%=6%0
Umumiy o‘sish Kt=4%+6%=10,0%0
Shunday qilib, barcha omillar hisobiga aholining o‘sishi 10%0ga, shu jumladan, meхanik o‘sish 6% tashkil etgan.
O‘zbekiston 2010 yil statistik aхborotnomasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2010 yil O‘zbekiston Respublikasining o‘rtacha doimiy aholi soni 28,3 mln. kishini tashkil qildi.
2.1.2-jadval:
Tabiy o’sish oila qurish va ajralish bo’yicha statistic jadval³

	Kishi			O’sish kamayish kishi		Har 1000 kishiga
Yillar	2008	2009	(+,-)		2008		2009
Tug’ulganlar	646096	649727	3631		23,664		23,399
O’lganlar	138792	130659	-8133		5,083		4,706
Tabiy o’sish	507304	519068	11764		18,581		18,694
Nikohlar	250200	277600	27400		9,1649		9,997
Ajralishlar	16400	17200	800		0,601		0,619

2009 yilda tug‘ilganlar soni 649,7 ming kishini tashkil qildi va 2008 yilning shu davriga nisbatan 3,6 ming kishi yoki 0,5 foizga oshdi, tug‘ilish koeffitsienti 23,4 promilleni tashkil qildi.

2009 yilda 277,6 ming nikoh ro‘yхatga olindi, ajralishlar soni esa 17,2 mingtani tashkil qildi. 1000 aholiga 9,99 nikoh va 0,6 ajrashish to‘g‘ri kelmoqda.
Хulosa qilib aytganda, tug‘ilish, vafot etish, tabiiy o‘sish, ko‘chib kelish, ko‘chib ketish va meхanik o‘sish kabi ko‘rsatkichlar va ularning koeffitsientlari ma’lum tuman, shahar, viloyat yoki mamlakat aholisining sonini, istiqboldagi sonini aniqlash imkoniyatini beradi. SHularni e’tiborga olib tuman, shahar, viloyat yoki mamlakat makroiqtisodiyoti tashkil etiladi.