Айэцн Щясяноьлу е р м я н и с и н д р о м у


Азярбайъан вя дцнйанын нефт давасы



Yüklə 3,3 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə32/34
tarix25.03.2017
ölçüsü3,3 Mb.
#12654
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34

Азярбайъан вя дцнйанын нефт давасы

Артыг мялумдур ки, Биринъи Дцнйа мцщарибясинин башлан ма -

сына  тякан  вермиш  ясас  сябяб  мящз  нефт  уьрунда  мцбаризя

иди. ХХ йцзиллийин яввялляриндя дцнйанын нефтя олан ещтийаъынын

арт ды ьыны вя дцнйа сийасятиндя апарыъы рол ойнайаъаьыны эюрян

дюв лятляр  диггятини  нефт  гайнайларына  йюнялтдиляр.  Бюйцк  нефт

гай нагларынын  олдуьу  яразийя  нязарят  едян  Османлы  им пе ри -

йасынын парчаланмасы планы Франса, Инэилтяря, Алманийа, Ру си -

йа вя Американын эизли даиряляриндя щазыр лан мышды. Хатыр лат маг

йериня дцшяр ки, бу план заманы истифадя едилян Османлы им пе -

рийасынын хяритяси ермяни миллятиндян олан Эцлбяндйан тя ряфин -

дян чяки ля ряк мараглы тяряфляря тягдим едилмишдир. Ян уъуз вя

кейфиййятли нефтин мящз бу бюлэялярдя олдуьуну нязяря ал саг,

ХХ  ясрин  бц тцн  мцнагишя  вя  саваш ларынын  кюкундя  бюлэянин

вя бу фак торун дайан ды ьы йери мцяй йян ляшдиря билярик.

1918-ъи ил 3 ийун тарихли ямриндя Ленин билдирир: «Теря (Габ -

риелйана!  А.Щ.)  чатдырын  ки,  Бакыны  тамамиля  йандырмаг  цчцн

щяр шейи щазырласын».

1918-ъи илдя вя 1920-ъи илдя Бакы нефт буругларынын бир не -

чясиндя ер мяниляр вя болшевикляр тяряфиндян йаньынлар тю рядилир,

лакин мящз фящлялярин сяйи нятиъясиндя йаньын бцтцн мя дян ляри

яща тя етмир.

1922-ъи  ил  мартын  22-дя  Парисдя  Франса,  Инэилтяря,  Италийа

хариъи  ишляр  назирляринин  гатылдыьы  конфрансда  илк  дяфя  рясмян

«Мцстягил  Ермянистан»  явязиня  Ер мя ни  Милли  йурду»  пройекти

гябул  едилмишдир.  Щямин  ил  октйабрын  28-дя  Тцркийя  щюкумяти

Лозан  конфран сы на  дявят  едилди.  Бурада  ися  мцстягил  Ер -

410


Ермяни синдрому

мянистан  тяляб  олун ду.  Мцстягил  Ермянистан  яразисиня  Ерзу -

рум, Ван, Трабзон, Бит лис, Муш вя Карс дахил олмалыйды. Лакин

Тцр кийя  буну  гяти  шя килдя  рядд  едяряк  йалныз  Тцркийя  вя тян -

дашлары олан ермя ни лярин щаг гыны горуйаъаьыны билдирди. Ермяни

щейяти Лозан на дан айры лар кян конфранса бяйанат вер диляр. Бя -

йанатын бир абзасы бизим цчцн хцсусиля мараглыдыр: 

«1918-ъи илдя тякбашына Гафгаз щцдудларында чарпышан вя

Тцрклярин Британийа ордусуна гаршы, Ирага гаршы ирялилямяляриня

мане  олан  Ермяни  ясэяр  гцввяляри  иди.  Вя  нящайят,  Бакыда

гящ ряман мцдафияляри иля (Курсив мянимдир.А.Щ.) алман орду -

суна нефтин йетишмясиня мане олан да ермяниляр иди», 

Мараглы бир мянзяря йараныр. Амма бу, щяля сон дейил, да -

вамына диггят йетиряк. 

1938-ъи илдя имзаламыш Молотов мцгавилясинин ясас мцд -

дя алары, мащиййяти яслиндя совет халгына щеч вахт изащ едил мя -

йиб.  Щал буки,  Икинъи  Дцнйа  мцщарибясинин  башланмасын да  бу

мц гавилянин бюйцк ролу варды. 

Икинcи  Дцнйа  мцщарибясинин  мараглы  мягамла рын дан  бири:

Фашист  Ал ма нийасынын  лидери  А.Щитлерин  иштирак  етдийи  зи йа  фятдян

ма раглы бир кадр галыб. Щямин кадрда Щитлерин гар шы сы на ССРИ

хяритяси формасында торт гойулур. Щитлер тортун «Ба кы» йа зылмыш

щиссясини эю тцрцр. 

Бу, фашист Ал манийасынын Бакы нефтиня олан иддиасынын ачыг

тязащцрц иди. «Гара гы зыл» адланан бу гиймятли сярвят щямишя

Азяр бай ъан халгы цчцн чох фялакятлярин мян бяйи олуб. Рус лары,

алманлары, инэи лис ляри ермяни лярля бир мяг сяд ят ра фында бир ляш  ди -

рян дя мящз нефт амили иди. Ермяни тяб ли ьат чы лары рус ларла, ин эи -

лислярля вя алманларла да   ны  шыьа эи ряндя нефт фак то руну га барт -

магла онлары Азяр байъа  ны ишьал ет мяйя шир  ник лян дирир ди ляр.

Щидроэен бомбасынын «атасы» Тейлор билдирирди ки, «ССРИ-ни

мящв  етмяк  цчцн  3  шящярин-Москва,  Ленинград  вя  Бакынын

да ьыдылмасы кифайятдир». 

Икинъи  Дцнйа  мцщарибясиндя  Бакыны  йандырылмасы  планы  ики

гцввя тяряфиндян щазырланмышды: 

411


Ермяни синдрому

Алманлар Бакыйа азы 4 десант ендирмяли, мядянлярдя йан -

ьын тюрятмяли идиляр. 

Инэилисляр ися алманларын галиб эяляъяйи тягдирдя нефтин он -

ларын  ялиня  кечмямяси  цчцн  Бакы  мядянляринин  йандырылмасы

мяг  сяди иля хцсуси тяхрибатчылар щазырламыш вя Бакыйа эюн дяр -

мишдиляр. 

Бакы  нефтиня  сащиб  олмаг  цчцн  гурулан  бу  план ларын  щеч

бири щяйата кечмяди. Буна сябяб йалныз Азяр байъандакы ща -

ким гцввянин дейил, щям дя эеъя-эцндцз бу мядянлярдя ча -

лышан, нефтя чюряк аьаъы кими бахан, нящайят, бцтцн бу сяр вя -

тин  она  мяхсус  олмадыьы  щалда  онун  олдуьуну  билян  мил лятин

са йясиндя. Бунунла беля, нефт щямишя бу халгын башынын бяласы

ол уб.

Дцнйанын  буэунку  мянзярясиня  нязяр  саланда  да  ейни



эюрцнцшля гаршылашырсан:

Гафгазда яввялъя Ермянистан йарадылды. Сонра Даьлыг Га -

рабаь Мухтар Вилайяти йарадылды.

Бюлэядя  йящудиляр  йерляшдирилди  вя  Исраил  дювляти  йарадылды.

Бунунла  да  билярякдян  фялястинлиляр  гызышдырылды,  бцтцн  бир  халг

сийаси ойунларын гурбаны олду. 

Кюрфяз мцщарибяси иллярля давам етди. Бу мцщариябядя щяр

ики тяряфи силащ вя йардымла ширникляндирянляр мящз Русийа, Аме -

рика вя гярб дювлятляри иди.

Тцркийя  иля  иран  арасында  мцнасибятляр  щяр  заман  эярэин

ола раг галмагдадыр.

Яфганыстан  бир  Будданын  абидясинин  даьыдылмасына  эюря

ву рул ду…

Гарабаь вя ятраф районлар ишьал едилди…

Ираг террор актында эцнащландырылараг тярксилащ едилмяси бя -

щаняси  иля  ишьал  едилди.  Сонрадан  мялум  олду  ки,  Американын

ах тардыьы силащлар щеч Ирагда йохмуш. Инди ися Ирагын тцркмянляр

йашайан яразиляриндя-Кяркцкдя кцрд дювляти йарадылмасы цчцн

планлар гурулур. 

1992-ъи илдя илк нефт мцгавиляляри имzаланмаьа башлайанда

412

Ермяни синдрому


дярщал Rусийанын Азярбайъана силащлы мцдахиляси мящз Сурят

Щцсейновун  симасында  цзя  чыхды.  Яликрам  Щцмбятовун  ор -

тайа  атылмасы  да  диэяр  мцдахилялярдян  хябяр  верирди.  Йалныз

узаг эюрян  сийасятчи  Щейдяр  Ялийевин  ъидди  сийаси  маневрляри

няти ъя синдя Русийа да, Азярбайъан нефтиня узанан диэяр ялляр

дя эери чякилмяйя мяъбур олду. Бакы-Ъейщан нефт кямяринин

лайищясинин  эерчякляшдирилмяси  щяр  кясдян  яввял  Русийаны  гы -

ъыг ландырырды.  Русийанын  Азяр бай ъана  вя  Эцръцстана  етдийи

тяз йигляр,  хцсусиля  Эцръцс танын  бу  лайи щя йя  разылашдырмаг

цчцн Азярбайъан вя Тцр кийянин эетмяли ол дуьу эц зяштляри дя

ха тырласаг, айнанын арха тяряфиндя няляр ол дуьу цзя чыхыр. 

Ермяни диаспору ися бцтцн эцъцнц лайищянин эер чяк ляш мя -

синя мане олмаьа йюнялтмишди. Ясрин ган дама ры нын лайищя си -

нин  хейли  бащалы  олдуьуну  бящаня  эятирмякля  бя ра бяр,  эуйа

Ба кы  нефтинин  кейфиййятсиз  олдуьуну  вя  бу  хяръляря  дяймя ди -

йиня  дцн йа  иътимаиййятини,  хцсусиля  дя  апарыъы  дювлятляри  инан -

дырмаьа чалышырдылар. 

Инди ися бу тязйигляр Америка тяряфиндян Бакы-Гарс-Ахал ка -

лаки дямир йолунун чякилишини янэяллямяйя йюнялмишдир. Бурада

Ермянистаны наращат едян мясяля онун бу ъидди вя бюйцк ла -

йищялярдян  кя нар да  галмаьыдырса,  апаръы  дювлятляри  наращат

едян мясяля Азяр  байъанын дцнйа нефт базарына эирмяси, Тцр -

кийянин ися бу ба зарда юнямли транзит юлкя ролуну газанмагла

бюлэядя нц фузунун артмасыдыр. 

Щазырда ися даща ики бюйцк план щяйата кечирилмякдядир.

-Иран  вурулмагла  тящдид  едилир,  бунун  йахын  заманларда

эерчякляшяъяйи даща шцбщя доьурмур. 

-Ираг ися артыг бюлцшдцрцлцр. Зянэин нефт гайнагларына са -

щиб олан Кяркцкдя кцрдляр йерляшдирилир, бурада кцрд дюв лятинин

йа ра дылмасы планы реаллашдырылыр.

Ишьал олунмуш Азярбайъан яразиляриндя дя мцнтязям ола -

раг эятирилян ермянилярдян ялавя кцрдляр дя йер ляш ди рилмяк дя -

дир.  Вя  бу  ганунсуз  йерляшдирмя  гондарма  «Кцрдцстан»

цчцн  ня зярдя  ту тулмуш  яразилярдя  щяйата  кечирилир.  Гафгаза

413

Ермяни синдрому


нюв  бяти бюйцк кюч башланмышдыр.

Ирагын кечмиш президенти Сяддам Щцсейнин мящз Гурбан

бай  рамы эцнцндя вя щеч бир щцгуг нормасына уйьун ол ма йан

тяр з  дя асылмасынын, буну якс етдирян эюрцнтцлярин йайын лан ма -

сынын яслиндя мцсялманлары гызышдырмаг мягсяди эцд дцйц дя

ай дындыр. (Хцсусиля хатырласаг ки, Американын террора гаршы мц -

баризя  апармасы  фонунда  тюрятдийи  ъинайятляря  бах майа раг,

ПКК лидери Абдулла Юъаланы асмаг щаггы Тцр ки йя йя верил мяди).

Бюлэядяки щадисяляря тясир едя биляъяк Тцркийянин вя Азяр -

бай ъа нын  сярщядляри  ятрафында  хошэялмяз  бир  щалга  йара дыл -

маг  дадыр: Сярщядляр дяйишдирилир! Йени юлкяляр йарадылыр! Бу  йе -

ни  юлкялярин  ися,  бюлэядя  стратежи  рол  ойнайан,   нефт  гай наг -

ларына сащиб олан мцсялман юлкяляри цчцн йе ни горхунъ дю нцш -

лярин олаъаьы истисна дейил. 

Бюлэядяки  бцтцн  бу  проблемлярин  пярдя  архасы  ися  артыг

ачыг- ашкар эюрцнмякдядир- дава нефт давасыдыр!

Нязяря  алсаг  ки,  сон  заманлар  дцнйаны  башга  бир  глобал

проблемля цз-цзя дурмаьа башлайыб, онда даща эениш ас пек -

тя  дцшцнмяк  лазыми  эялир. Щазырда  иглимин  истиляшмяси  иля  яла -

гядар дцнйада ичмяли су проблеминин ортайа чыхмасы эюз гар -

шысындадыр. Беля ки, артыг йанаъаг мянбяляри иля бярабяр ич мяли

су мянбяляри дя дцнйанын бюйцк юлкяляринин мараг об йек тиня

чеврилмякдядир.  Мцхтялиф  мянбялярдян  алынмыш  мя лумат ларын

тящлили нятиъясиндя нефт гайнагларындан щеч дя аз ящямиййятли

олмайан  бюйцк  су  гайнаглары  иля  баьлы  эизли  шя килдя  планлар

гурулмагда,  ичмяли  су  мянбяляринин  хяритяляри  ъызыл  маг дадыр.

Бу бахымдан диггят мяркязиндя олан юл кя лярдян бири дя Азяр -

байъандыр.  Еля  ися,  бизи  даща  щансы  иткиляр  эюзляйя  би ляр?  Бу

суалын да ятрафында дцшцнмяк заманыдыр. 

Етираф етмялийик ки, сон ики яср ярзиндя ермяниляр даим биз -

дян  няся  алмаьа  юйряшмишляр,  биз  ися  итирмяйя  алышмышыг.  Бу

ися юлкямизин эя ляъяйи цчцн бюйцк тящлцкя демякдир.

414

Ермяни синдрому


Вя нящайят

Дцнйаны щюрцмъяк тору кими бцрцйян «Ермяни сойгырымы»

мифи неъя йараныб? Тарихи фактлара нязяр салдыгда бунун не ъя

мягсядли шякилдя йарадылдыьы вя мейдана атылдыьы бялли олур. Яс -

линдя мясялянин кюкцнц билмяк истяйянляр цчцн суал да, ъаваб

да чох садядир:

Мясялян,  М.М.Нявваб  йазырды:  «1  йанвар,  1905-ъи  ил.  Ер -

мя ни ляр Паправянд кяндиня щцъума башлайырлар… Бу мцща ри -

бядя ер мя нилярдян 120 няфяр юлмцш, 200 няфяр йаралан мышды.

Мц сял ман   лардан 15 няфяр юлмцш, бир гядяр дя адам йа ра лан -

мыш дыр.

1905-ъи  илин  нойабрында  дашнаксцтйун  ордулары  ъям  олуб

сцбщ  вахты  Дямирли  кяндини  мцщасиря  етдиляр.  Бу  мцщарибядя

мц   сялманлардан  8  няфяр,  ермянилярдян  40  няфяря  гядяр  юл-

мцш  дцр». 

Заман кечир, ермяни тяблиьатчылары азярбайъанллыра щцъум

едяркян  юлдцрцлмцш  бу  ермяниляри  сойгырым  гурбаны  кими

тягдим едирляр.

1918-ъи  илин  март  айында  Азярбайъан  яразиляриндя  йцз

минлярля Азярбайъан тцркцнц вя бурада йашайан диэяр азсайлы

халглары  гятля  йетирирляр.  1921-ъи  илдя  Бещбуд  хан  Ъаванширин

гатили М.Торлакйанын мящкямясиндя ися щямин ил Бакынын алын -

масы  заманы  дюйцшдя  юлдцрцлмцш  ермяниляри  йеня  сойгырым

гурбаны гялямя верирляр. 

1915-ъи илдя Тцркийядяки ермяниляр дцшмян тяряфя - руслара

кюмяк едир, тцркляри амансызъасына гятля йетирирляр. Буна эюря

дя сцрэцн олунурлар, сонра да щарай галдырырлар ки, эуйа 2 мил -

йон йарым ермяни тцркляр тяряфиндян сойгырыма мяруз гал мыш -

дыр. Щалбуки, сянядляр тясдиг едир ки, о заман Тцркийядя ъями

1  милйон  ики  йцз  мин  ермяни  олмушдур  ки,  онун  да  бюйцк  бир

щис    сяси  Сурийайа,  Ливана,  Русийа  яразисиня  вя  Азярбайъанын

Иря ван,  Зян эязур,  Гарабаь  бюлэяляриня,  о  ъцмлядян,  Бакыйа

кюч мцшляр. Мящз бу кючдян сонра, Русийанын дястяйи иля ер -

415


Ермяни синдрому

мяниляр «Ер мя нистан» йаратмаг планыны щяйата кечирмяк цчцн

мякан  вя  щядяф  олараг  Гафгазы  сечмишляр.  Азярбайъан  тор -

паг  ла рында  Ер мянистан  йаратмаг  планы  мящз  1917-ъи  илдян

сон ра ермя нилярин мякрли планынын биринъи мягсядиня чеврил миш -

дир. 

Вя йахуд, 1918-ъи илдя бцтцн Азярбайъаны гана бойайан



ер мяниляр  щямин  илин  сентйабрын  15-17-дя  Бакынын  азад  едил -

мяси  заманы  юлдцрцлян  ермяниляря  эюря  щай-кцй  галдырыр,  он -

лара гаршы сойгырым тюрядилдийини иддиа едир, буна эюря АДР-ин о

заманкы рящбярлярини гятля йетирирляр.

1966-ъы илдя Хоъавянд районунда бир ермяни ушаьыны юл дц -

рцр, ъинайяти азярбайъанлыларын цзяриня атырлар. Сонра силащлана -

раг мящкямя залына щцъум едир, мцщакимя олунан щямин 3

азяр байъанлыны  юлдцрцрляр.  Сонрадан  мялум  олур  ки,  ушаьы  юз

да  йысы юлдцрцрб.

1988-ъи илин феврал айында Сумгайыт шящяриндя ермяни мил -

ля тиндян олан Едуард Григрорйан даща бир нечя ермяни иля бир -

ликдя азяр байъанлы эянъляри гызышдырыр, онлары башына топлайыб ер -

мя ни лярин  евляриня  щцъум  чякир,  гызлары  зорлайыр,  адамлары  юл -

дцрцр. Ер мяниляр ися мейдана «Сумгайыт эеносиди» ифадясини

атмагла иъ  тимаи ряйи аздырырлар.

1992-ъи илин феврал айында тюрядилмиш Хоъалы гырьынынын Сум -

га йыт щадисяляриня ъаваб олдуьуну билдирирляр…

Бу щай-кцйцн фонунда да Азярбайъан торпаглары щесабына

яввялъя  Ер мянистан,  сонра  Даьлыг  Гарабаь  Мухтар  Вилайяти

йа  ра дылыр. Сонда ися бу вилайятин мцстягиллийи, сонра да Ер мя -

нистана бирляшдирилмяси тяляби иряли сцрцлцр вя бу йерлярдян мцх-

тялиф дюврлярдя азярбайъанлылар говулур…

Маъарыстанда  азярбайъанлы  забит  Рамил  Сяфяров  ермяни

забит  Гурэен  Маркарйанла  ейни  йердя  сахланылыр.  Маркарйан

тящ  гирамиз  сюзляр  вя  атмаъаларла, Азярбайъан  байраьы  иля

айаг  габысыны силмякля Рамил Сяфяров кими ъидди вя тямкинли бир

эянъи  ону  юлдцрмяк  дяряъясиня  чатдырыр.  Рамил  Сяфяров  тяря -

финдян гятля йетиряндян сонра ися Маркарйан ермяни хал гы нын

416

Ермяни синдрому


гящряманы  елан  олунур,  азярбайъанлылары  ися  “вящши”  кими  тяг -

дим етмяк цчцн нювбяти фцрсят газанылыр.

“Ермяни  юлцсц”  ифадяси  артыг  щамыйа  танышдыр. Онлар  сийаси

мягсядляр  цчцн  гадынларындан  неъя  истифадя  едирлярся,  юлц ля -

рин дян  дя  о  ъцр  истифадя  едирляр.  Бундан  сонра  ня  гядяр    вя

неъя исти фадя едяъякляр, ону заман эюстяряр.

Бе ля бир ссенари ща зырда Тцркийядя щазырланмагдадыр. Тцр -

кийядя  йцзлярля  ермяни  ад  вя  сойадларыны  дяйишяряк  тцрк  со -

йад лары гябул етмишляр вя онларын яксяриййяти юзлярини инди тцрк

кими  тяг  дим  едирляр.  Бу  фактын  Тцркийя  цчцн  щансы  проблемляр

йа   радаъаьы тезликля цзя чыхаъаг, юзц дя  мящз террор акт ла рын -

да.  Чцнки  Тцркийянин  Ав ро па  Бирлийиня  эирмясини  янэяллямяк

цчцн ермяни тяблиьат чы ла ры на йени бир ойун гурмаг лазымдыр. Бу

ойу ну  дястякляйянляр  ися  шцбщясиз  ки,  бюлэядяки  марагларыны

цстцн ту тараг Тцркийя цчцн йени манеяляр йарадаъаглар. Мяг -

сяд-Тцр  кийяйя гондарма “ермяни сойгырымы”ны гябул етдир мяк -

ля ондан тязминат вя тор паг гопармаг, Ермянистанла сяр  щяд -

ляри ачмасына наил олмаг, о ъцмлядян бюл эядя Тцрки йянин нц -

фуз вя тясир даирясини щечя ендирмяк)

Мараглы ссенаридир, юзц дя еля бир ссенари ки, щамынын эюзц -

нц пярдяляйир, йахуд щамыйа сярф едир. Беля олмасайды, аналитик

ин фор масийа  мяркязляриня,  бю  йцк  стратежи  инсти тут ларына  ма  лик

олан Аме рика Бирляшмиш Штатлары кими бир дюв лятин кон г ре синдяки

бюйцк бир груп конгресмен ермяниляри дястяклямязди. 

Ермяни фактларыны йохламаьын вахты чатдыьыны вя юзлярини ер -

мя   ни адландыран балаъа, лакин щай-кцйчц групун сийаси тяз йи-

ги ня ясасян щярякят етмяйин Конгреся башыуъалыьы эятирмяди -

йини вурьулайан С.Уимс суал верир: «Ня цчцн Бирляшмиш Штат ла -

рын вер эи юдяйянляри чятинликля газанылмыш верэи вясаитиндян мил -

йар д ларла доллары Ермянистана вермялидир? …Христианлар факт лара

ясас ланараг  юзляриндян  сорушмалыдыр  ки,  онларын  милйард лар ла

вер эи  доллары  Ермянистана  ахмагда  давам  етмялидирми?»  Вя

айры-айры ермянилярин она вердийи ъаваблара диггяти чякир:

1. «Сянин йашадыьын юлкя еля мясяляляря ял гойур ки, сянин

417

Ермяни синдрому


аьлын щеч о истигамятин щяндявяриня дя чатмаз, инамынын са -

бун кюпцйцнц партлатдыьым цчцн цзр истяйирям. Сянин су ал ла -

рынын ясас ъавабы будур ки, Америка щюкумяти сянин няйися бил -

мя йини истямир вя сянин неъя «дцшцнмяйин дя онун щеч ве -

ъиня дейил».

2. «Башгаларынын далыны юпян бязи рийакарлардан фяргли ола -

раг биз щеч ня цчцн щеч кимя тяшяккцр етмямялийик».

3. «Американ верэи пулларынын ня цчцн Ермянистана эетди-

йиня ъаваб вермяк айдын вя садядир, чцнки Ермянистан буна

лайигдир».

Мцяллиф ермянилярин она щядяляри вя тящгирлярини дя китабда

ве рир вя буну ъидди гябул етдийини сюйляйир. Ермянистанын юз ар -

хивлярини ня цчцн онун вя диэяр тядгигатчыларын цзцня ачма дыг -

ла рыны сорушан С.Уимсин мящз Азярбайъана сяфяриндян сонра

мцяммалы шякилдя юлмяси дя диггяти чякян мягамдыр.

Америка  Ермянистана  1991-2001-ъи  илляр  ярзиндя  1,4  мил -

йард доллар йардым айырмышдыр. Мящз щямин илляр ярзиндя Азяр -

байъан яразиляринин 20 фаизи ишьал олунмуш, мцдафиячилярля бя -

ра бяр динъ ящали дя вящшиъясиня гятля йетирилмишдир…

Русийа тямяннасыз олараг Ермянистана 1 милйард долларлыг

силащ-сурсат вермякля ону силащландырыр…

Франса парламенти бир тяряфдян гондарма «ермяни сойгы  ры -

мы»ны  танымагла  Тцркийяйя  зярбя  вурурса,  диэяр  тяряфдян  дя

Ер мянистаны эизли вя ачыг шякилдя дястякляйир. Азярбайъана де -

мок ратика дярси кечян, юзцнц инсан щцгугларынын мцдафиячиси

ки ми  эюстярян  Авропанын  апаръы  дювлятляриндян  бири  юз  вятян -

даш ла ры нын щцгугларыны кобудъасына позур. Демяк бу юлкянин

вя тян дашы  «Ермяни  сойгырымы»  олмамыдыр»  дейя  билмяз,

Чцнки… бу  нун ла ер мянилярин щцгугларыны позмуш олар… 

Эцлмялидир, дейилми? 

Ады  чякилян  юлкяляр  Даьлыг  Гарабаь  проблемини  низам ла -

маг  кими  миссийаны  цзяриня  эютцрмцш  АТЯТ-ин  Минск  гру -

пунун  щямсядри  кими  чыхыш  едирляр.  Данышыглар  заманы  Даьлыг

Гарабаьдакы 120.000 (рягям дягиг дейил, бу бюлэядя ермя -

418

Ермяни синдрому


нилярин сайы щямишя шиширдилмишдир. А.Щ.) ермянинин щцгугларынын

го рунмасы наминя 1 мил йону гачгына чеврилмиш, 50 мини ялил ол -

муш, 20 мини гятля йе ти рилмиш, 4561 няфяри иткин дцшмцш 8 мил -

йон азярбай ъан лынын щц гуглары тапданыр. Ермя нис тандан зорла

говулма  заманы  276  ня фярин  вящшиъясиня  гят ля  йетирил мяси,

300.000  няфярин  ев  ям ла кынын  вя  пулларынын  мя ним  ся нилмяси,

бир аз да тарихя эет сяк, 1918-1920, 1948-1950-ъи иллярдя индики

Ер мянистан  ярази син дян  азярбайъанлыларын  евля ринин  вя  яшйа -

ларынын ялляриндян алын  магла кцтляви депортасийа олу н  масы, ХЫХ

ясрин  яв вял ля рин дян  башла йа раг  мцнтязям  ола раг  Гаф газа,

Азярбайъанын бир чох ярази ля риня, хцсусиля дя Га рабаьа ер мя -

ни кючцнцн тяшкил едилмяси, щятта бц эцн дя бу кючцн давам

етмяси,  Исраилин  Ливана  щярби  тяъавцзц  заманы  ишьал  олунмуш

Азяр байъан  яразиляриня  ливанлы  ермянилярин  дя  кючцрцлмяси

Минск Групуну, бурада тямсил олу нан вя олун майан дюв лят -

ляри, бейнялхалг тяш ки латлары мараг лан  дырмыр. Беля олдуьу щалда

проблемин щансы щял линдян даныш маг олар?!

Ермянистан-Азярбайъан  арасында  данышыглар  мцяййян

нюг тяйя  чатанда, торпагларын  азад  олунмасы  цчцн  тязйигляр

артанда Ермянистанын президенти йа “хястялянир”, да йа орада

ща  кимиййят чеврилиши баш верир. Данышыгларда ися ирялиляйишин олду -

ьу барядя бяйанатлар ися щяр дяфя Ермянистанда сечкиляр йа -

хынлашанда ортайа артылыр. Вязиййят айдындыр: Ермянистан мцм -

кцн гядяр вахты узатмагла хал газанмаг истяйир. Чцнки артыг

Ермянистан Франса кими бир юлкянин хариъи сийасятиня тясир ет -

мяк имканы газаныб. АБШ-дакы президент сечкилярдя дя ер мя -

ни лоббисинин юзцнямяхсус йери вар. Британийа ня гядяр со йуг -

ганлы  эюрцнся  дя  щямишя  юзцня  сярф  едян  мювгедя  да йан -

магдадыр.  Русийа  ися  ермяни  картындан  щямишя  истифадя  едир.

Нящайят, ермяни картындан ким кимя гаршы истифадя едир?

Антитцрк  мювгейи  иля  танынан  франсыз  йазычысы  Рене  Пинон

да  ети раф  едир:  «Руслар  вя  инэилисляр  ермяниляря  гайьы  пярдяси

алтын да юз мараглары уьрунда бир-бири иля мцбаризя апарырлар».

Истяр 366-ъы олсун, истяр Гызыл Орду… рус ордусу Гафгаза

419

Ермяни синдрому


щяр заман ган, юлцм, ясарят эя тириб вя бу орду щямишя Азяр -

байъанын  яксиня  ня  баъарырдыса,  ону  едиб,  щямишя  дцшмян

тяряфиндя  олуб.  Бу  эцн  дя  щямин  Ер мянистандан  вя  Даьлыг

Гарабаьдан  Азярбайъана  гаршы  туш ланмыш  силащлар  мящз

онундур. Бяли, бу, одур - дцнйада щеч бир яда  лят таны майан,

амма  юзцнц  щямишя  щуманист,  хиласкар  ки ми  тягдим  едян,

яслиндя ися миллятлярин ганы цзяриндян тапда йаб кеч  мякля рус

байраьыны  щяр  йеря  санъан  рус  ордусу!  Онун  цчцн  щеч  бир

бяшяри принсип, бейнялхалг щцгуг нормасы йох дур, о, йал ныз юз

мянафейиня  хидмят  едир!  Ермяниляри  Гаф газа  эяти рян,  онлара

Азярбайъан  торпаглары  цзяриндя  дювлят  бяхш  едян  дя

Русийадыр!  Яэяр  ермянилярин  ялляриндя  рус  силащы,  архаларында

ися Ру сийа олмасайды, онлар  Азярбай ъан дан бир гарыш да го па -

ра бил мяздиляр. Фактлары бир дя хатырлайаг:

Натиг Сялим оьлу Гасымов 5 эцн тякбашына мювгейини го -

румуш, йалныз эиров хоъалыларын эцллялянмямяси цчцн тяслим ол -

мушдур. Дцшмянляр онун тяк олдуьуну эюрцб дящшятя эял миш -

ляр. Чцнки Натигин мювге тутдуьу албан мябядиндя бцтюв бир

баталйонун дюйцшдцйцнц зянн едирлярмиш…

Араз Бащадур оьлу Сялимов Хоъалы алынан эцнц щям кян ди

мц дафия  едир,  щям  дя  ъамаатын  кечмясиня  шяраит  йарадырды.

Ахыр  да  патрону  гуртарыр,  сонунъу  эцлляни  юзцня  сахлайыр.  Йа -

нын  да кы  Ибращим  киши  йалварыр  ки,  юзцнц  юлдцрмясин.  Араз  сон

пат  ро ну да автомата гойур, бир ермяни дя юлдцрцр. Он лары ясир

алыр  лар. Ермяниляр юз силащынын гундаьы иля вуруб Аразын ба шыны

йа  рыр лар, о ися эцлмяйя башлайыр. Шащидляр даны шыр лар ки, Яс  эя -

ран  да Ара зы вящшиъясиня дюйсяляр дя биръя дяфя дя цз-эю зцнц

тур  шут мады, еля щей эцлцрдц. О, эцля-эцля дя юлдц…

Ермяни 21 йашлы Фярщад Атакишийевин голларыны гырды, гулаьыны

кясди, айагларыны гырды, арматурла, дяйянякля, тяпикля сцмцк ля -

рини гырыг-гырыг етди, гыздырылмыш шиши гарнындан салыб кцряйиндян

чы харды, ятини парча-парча кясди… Амма она «Гарабаь ер мя -

ни ляриндир» сюзцнц дедиря билмяди, вцъуду парча-парча олан бу

эянъ сон няфясиндя дя дя «Гарабаь Азярбайъанын дыр!» деди.

420

Ермяни синдрому


(шащидляр: Я.М.Мяммядов, М.Б.Щцсейнов, А.Я.Исмайылов, П.

Ш.Мящяррямов, Ф.М.Фярщадов)

22 йашлы Фаиг Шащмалы оьлу Ялмяммядов синясини ачараг

«Юлдцрцрсцнцз,  юлдцрцн.  Гарабаь  Азярбайъанындыр»  демиш,

бу  на  эюря ермяниляр тяряфиндян вящшиъясиня дюйцлмцш вя эцл -

ляляняряк гятля йетирилмишдир. 

Ермяни эировлуьундан гайытмыш Нийаз Балай оьлу Зейналов

хатырлайыр: «Ермяниляр шямкирли оьланын башыны цзцб йеря атдылар,

гопарылмыш  баш  йеря  дцшдцкдян  сонра  да  «Гарабаь  Азяр -

байъанындыр» деди».



Yüklə 3,3 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin