Aksiyadorlarning huquqlari oddiy va imtiyozli aksiyalar

4.Aksiyadorlarni
ng umumiy
huquqlari

---

OVOZ BERISH HUQUQI
▪
oddiy aksiyadorlar kompaniyaning yillik
umumiy yig'ilishida kompaniya direktorini
saylashi, kompaniya tuzilmasi o'zgarishi va
kompaniyalarni o’zaro qo'shilishida ovoz
berish orqali ishtirok etish huquqiga ega. 
Agar aksiyador shaxsan ishtirok eta 
olmasa, ular o'zlari proksi kodi orqali
masofadan turib yani ishonchli vakili
orqali ovoz berishlari mumkin.
KOMPANIYANING KITOBLARI VA
YOZUVLARINI TEKSHIRISH HUQUQI
▪
Aksiyadorlar istalgan vaqtda
kompaniyaning buxgalteriya hisobi va
yozuvlarini tekshirish huquqiga ega. 
Masalan, ular boshqaruv kengashi
yig‘ilishlari bayonnomalari, 
kompaniyaning moliyaviy hisobotlari, 
aksiyadorlar reestri bilan tanishish
huquqiga ega.Kompaniyaning yillik
hisobotlari va kitoblarni tekshirish uchun
aksiyadorlarda asosli sabab bo'lishi kerak.

---

TUGATISH PAYTIDA DA'VO QILISH
HUQUQI
▪
Aksiyadorlar tugatilgan taqdirda o'z
pullarini qaytarib olish huquqiga ega. 
Aktsiyador o'z kapitalini kreditorlar, 
imtiyozli aktsiyadorlar va boshqa
investorlar oddiy aktsiyadorlar oldida
to'lagandan keyin oladi.
TO'G'RI YONDASHUV HUQUQI
▪
Agar kompaniya oddiy aktsiyalardan
yanada ko'proq chiqarmoqchi bo'lsa, 
mavjud aktsiyadorlar imtiyozli huquq
egalik foizini saqlab qolish uchun ushbu
aksiyalarni chegirmali narxda sotib olish. 
Keyin esa bu aksiyalarni bozorga bozor
bahosida sotishlari va foyda olishlari
mumkin.

---

MULKNI TOPSHIRISH HUQUQI
▪
Aksiyadorlar o'z egaliklarini aksiyalarni
sotish orqali boshqa aksiyadorlarga
o'tkazish huquqiga ega. Birja esa bu
jarayonda hamisha aksiyadorlarga aksiya
likvidligini saqlashda xizmat qiladi. Ular
istalgan vaqtda o'z aksiyalarini sotishlari
va boshqa maqsadda naqd pul olishlari
mumkin. Ushbu investitsiya asosiy foyda
bo'lib, u mulk kabi boshqa
investitsiyalarda mavjud emas.