Akut Hepatit C Tedavisi
Dr. Dilara İnan
Akdeniz ÜTF,
İnfeksiyon Hastalıkları ve
Kl. Mikr AD, Antalya
HCV
• DSÖ verilerine göre tüm dünya nüfusunun %3’ü
(yaklaşık 170 milyon kişi) HCV ile infekte.
• İnsidans;
•
ABD;
1980’de 130/100 000,
2005’te 0,2/100 000.
• İtalya;
1985’te 5/100 000,
1991’de 1/100 000.
•
Tayvan;
110/10 000.
• Mısır;
0,8-6,8/1000.
• Türkiye; (prevelans) %0,4
-1
HCV
• Başlıca bulaş;
– Gelişmekte olan ülkelerde;
• HCV yönünden taranmamış kan ürünleri,
• Güvenli olmayan tıbbi girişimler,
– Gelişmiş ülkelerde;
• İntravenöz ilaç kullanımı,
• Son yıllarda önem kazanan bulaş yolları
–
Cinsel yol,
–
Perinatal yol,
–
Mesleki temas.
Am J Gastroenterol 2008;103:1283.
Akut HCV: Doğal seyir
• Hastaların çoğu asemptomatiktir
• Sarılık %2’sinden azında görülür
•
Sadece %10-
15’i semptomatiktir
– Halsizlik, bulantı, sağ üst kadran ağrısı olabilir
• Semptomatik hastalarda hastalık 2
-12
hafta sürer
• Fulminan hepatit çok nadir
– Altta kronik HBV’si olan hastalarda daha sık
Akut HCV
• Semptomatik akut HCV, hastaların az bir
kısmında görülmekte,
– Semptomatik akut HCV’de spontan klirens
daha fazla
• Kronikleşme oranı da asemptomatik ve
semptomatik hepatit de değişiklik
göstermekte
Maheswari A. Lancet 2008;372:324.
Akut HCV: Tanı
• Akut HCV infeksiyonunun kesin tanısı için
tanımlanmış bir test yok.
• Tanımlanan bir temas sonrasında;
–
Anti-HCV serokonversiyonu,
– Daha önce normal düzeyde olduğu bilinen
karaciğer enzimlerinde yükselme
– Diğer akut karaciğer hastalıklarının ekarte
edilmesi
İkincil kanıtlar
Akut HCV: Tanı
• Kesin tanı koyduran tek metod:
– Daha önce seronegatif olduğu bilinen kişide
serokonversiyonun gösterilmesi
– Sıklıkla bu durum:
•
Mesleki temas veya
• IV ilaç kullanıcısı gibi yüksek risk grubunda
olanlarda gösterilir
•
Anti-
HCV’nin aranması, akut infeksiyonda
çok güvenilir değil
Akut HCV: Tanı
• HCV RNA en güvenilir test
– Klinik şüphe yüksek, ancak anti
-HCV negatif
ise bakılmalı
•
Takibinde anti-HCV serokonversiyonu olursa akut
infeksiyonu gösterir
– Düşük risk grubunda bakılması maliyet etkin
değil
Akut HCV: HCV RNA
• HCV RNA’nın daha önce negatifken
saptanabilir hale gelmesi en duyarlı ve
spesifik testtir.
– Temastan 2 hafta sonra saptanabilir düzeyde
viremi gelişir,
– Akut infeksiyonda viremi dalgalanma gösterir,
–
5-
15 IU/ml’yi saptayabilen yeni kuşak PCR
metodları önerilmekte,
–
Viremiyi anti-
HCV oluşumu takip eder.
HCV İnfeksiyonunda
Temas Sonrası İzlem
• CDC önerisi;
–
Bazal HCV Ab ve ALT,
–
Temastan 4-6 hafta sonra HCV RNA,
–
Temastan 4-6 ay sonra HCV Ab ve ALT.
• Akut infeksiyon sonrası saptanabilir
viremisi olan hastalarda, izlem için kabul
görmüş rehber bulunmamakta,
– Önerilen 4 hafta arayla HCV RNA takibi.
2001 öncesi
rehber
Akut HCV: Tedavi
• Büyük, çok merkezli, kontrollü çalışma
yok
• 2 meta analizle değerlendirilmiş
– Akut HCV infeksiyonunun tedavisi faydalı ve
maliyet etkin bulunmuş.
• Yüksek KVY oranları kısa süreli tedaviyle
başarılmakta.
•
Hastalar IFN tedavisini iyi tolere etmekte.
Alberti A. Hepatology 2002;36:S195.
Licata A. J Hepatol 2003;39:1056.
Akut HCV: Tedavi
Çalışma
sayısı
Tedavi alan
Tedavi almayan
p
n
KVY (%)
n
KVY (%)
Alberti
17
369
%62
(%37-100)
201
%12
(%0-20)
<0.05
Licata
12
162
%70.5
(%25-97.7)
81
%35.3
(%5.8-37.5)
Alberti A. Hepatology 2002;36:S195.
Licata A. J Hepatol 2003;39:1056.
Akut HCV: Tedavi
Akut HCV: Tedavi
• Tedaviye ne zaman başlanmalı?
• Tedavi süresi ne kadar olmalı?
• Tedavi rejimi ne olmalı?
Tedaviye ne zaman başlanmalı?
• Acil tedavi kararı verilmemeli,
– Özellikle semptomatik hastalarda.
• Tedavinin amacı:
–
Muhtemelen spontan viral klirens olacak
hastalarda tedaviden kaçınmak,
– Tedavinin daha etkin olacağı diğer hastalarda
tedaviye başlamak.
Tedaviye ne zaman başlanmalı?
•
Spontan viral klirens;
–
Semptomatik hastalarda; %67 (8/12 hasta),
–
Temas-
HCV RNA negatifleşmesi: 77+/
-
25 gün
– İlk semptom
-
HCV RNA negatifleşmesi: 34+/
-
22 gün
–
Asemptomatik hastalarda spontan klirens
gözlenmemiş
Hofer H. Hepatology 2003;37:60
Tedaviye ne zaman başlanmalı?
•
Spontan viral klirens;
–
Semptomatik hastalarda; %52 (24/46 hasta)
– Süre: Semptomların başlamasından sonraki
12 hafta içinde gelişmiş
Gerlach JT. Gastroenterology 2003;125:80.
Tedaviye ne zaman başlanmalı?
• Semptomların başlamasından sonra 12
-16
hafta beklenmeli
• 12 hafta beklenmesi KVY’ı azaltıyor mu?
• 12 hafta beklenmesi KVY’ı azaltıyor mu?
– Akut HCV başlangıcı: ALT yüksekliğinin ilk
saptandığı zaman
– Akut hepatit C tanılı hastalardan 12 hafta
sonunda hala viremik olan 16 hasta;
•
24 hafta PegIFN alfa-
2b verilmiş
•
KVY: %94 (15/16)
Santantonio T. J Hepatol 2005;42:329.
Santantonio T. J Hepatol 2005;42:329.
•
8. haftada spontan klirensi olmayan 129
akut HCV hastası.
•
Peg IFN alfa-
2b başlanmış:
–
1. gruba 8.haftada,
–
2. gruba 12. haftada,
–
3. gruba 20. haftada.
• 12 hafta süreyle.
Gastroenterology 2006;130:632.
• Tedaviye başlamak için uygun zaman 8
-12.
hafta
– KVY 20. haftaya göre belirgin yüksek
Gastroenterology 2006;130:632.
• Tedavi için beklemek daha etkin
– Ancak tam uyum sağlanabilirse
Grup
Asemptomatik hasta
Hemen tedavi
(n:16)
Semptomatik hasta
Hemen tedavi
(n:36)
Semptomatik hasta
12 hafta sonra tedavi
(n:37)
Tdv
Peg-IFN alfa-2b,
6 ay
Peg-IFN alfa-2b,
6 ay
Peg-IFN alfa-2b + RBV,
6 ay
KVY
Tüm
hasta
%69
%78
%54
KVY
Uyumlu
hastalar
%100
%87
%100
EASL Kongresi 2009
Tedaviye ne zaman başlanmalı?
• Daha yüksek olanlar
• 40 yaş altı (özellikle
çocuklar),
• Kadın cinsiyet (%40’a
%19),
•
Semptomatik hastalar,
• Düşük viral yük,
• Genotip 3 (tek bir yayın
var!!),
• Siyah ırk dışı
• Daha düşük olanlar
•
HIV koinfekte bireyler ve
• Immun sistem baskılayıcı
hastalık varlığı
• Spontan viral klirens göstergeleri var mı?
– Güvenilir gösterge yok, ancak;
Tedaviye ne zaman başlanmalı?
Sonuç
• Tanı konduktan sonra 3 ay beklenmesinin
KVY üzerine olumsuz etkisi yok.
– Böylece spontan viral klirens gelişebilecek
hastalara gereksiz tedavi verilmemesi
sağlanıyor
•
Asemptomatik hastalarda tedaviye ne
zaman başlanacağı ile ilgili veriler kısıtlı
– Spontan viral klirens ihtimali çok düşük olduğu
için beklenmeden tedavi verilebileceği
belirtilmekte
Akut HCV: Tedavi
• Tedaviye ne zaman başlanmalı?
• Tedavi süresi ne kadar olmalı?
• Tedavi rejimi ne olmalı?
Tedavi süresi
• 44 akut HCV hastası
• 24 hafta süreyle IFN alfa
-
2b verilmiş
•
Temas-
tedavi arası süre ortalama 89 gün
•
KVY %98
NEJM 2001;345:1452.
Tedavi süresi
•
89 hasta
•
Peg-IFN alfa-2b,
•
24 hafta
Hepatology 2006;43:250.
Tedavi süresi
• 3 farklı İtalyan çalışması
•
Peg-IFN alfa-2b,
•
12 hafta
–
KVY: %72, %74, %74
J Viral Hepatol 2007;14:116.
Clin Infect Dis 2007;45:583.
JAC 2006;57:360.
Tedavi süresi
• Farklı süreleri kıyaslayan tek çalışma
•
Peg-IFN alfa-2b, 8, 12, 24 hafta
Hepatology 2006;43:923.
Tedavi süresi
• HVY’ın KVY’la birlikteliği
anlamlı bulunmuş
• Genotip 1’de 24 hafta
tedavi daha uygun
•
8-
12 haftalık tedavilerde
yan etki daha az
• Tedavi genotip ve HVY’a
göre bireyselleştirilmeli
Hepatology 2006;43:923.
Tedavi süresi
KVY: 15/16 (%94)
IFN-alfa 2b
Peg-IFN alfa-2a
+/- RBV
Tedavi süresi
• Semptomların başlamasından
4-6 ay sonra
•
Peg-IFN alfa-2a,
• 12 hafta süreyle
•
12.haftada HCV RNA pozitif olan 2 hastada tedavi 24 haftaya
uzatılmış, yanıt alınamamış
KVY: 15/17 hasta
(%88,2)
PLoS ONE 2008;3:e4085.
Tedavi süresi
Sonuç
• Süre 12 haftayı geçtikçe yan etki artıyor,
hasta uyumu azalıyor
•
Genotip 2 veya 3 hastalar ile HVY
(4.hafta) sağlanan genotip 1 hastaların 12
hafta süreyle
• Diğer hastaların 24 hafta veya daha uzun
süreyle tedavi edilmeleri uygun görülmekte
Akut HCV: Tedavi
• Tedaviye ne zaman başlanmalı?
• Tedavi süresi ne kadar olmalı?
• Tedavi rejimi ne olmalı?
Tedavi rejimi
• İlk yayınlar IFN
-beta, daha sonra IFN-alfa
•
Peg-IFN kronik HCV tedavisinde onay
aldıktan sonra sonraki çalışmalarda Peg
-
IFN kullanılmış
–
IFN ile Peg-
IFN’u kıyaslayan çalışma yok
–
Peg-IFN alfa-
2a ile 2b’yi kıyaslayan çalışma
da yok
• Avrupa çalışmalarında daha çok 2b, ABD
çalışmalarında 2a
Tedavi rejimi
•
Ribavirin eklenmesi:
– İtalya
–
23 hasta, retrospektif
–
KVY: %95
• Monoterapi ile kombinasyon arasında fark yok
• Farklı Peg
-
IFN molekülleri arasında fark yok
– Ribavirin eklenmesinin KVY üzerine etkisi yok
Eur Rev Med Pharmacol Sci 2012;16:1013.
Tedavi rejimi
•
Peg IFN alfa-2a /2b,
•
20 hasta monoterapi, 20 hasta + RBV
• 24 hafta süreyle
•
KVY:
–
Monoterapi grubu %80,
–
Kombine alan grup: %85
Hepatology 2004;39:1721.
Genotip 1
Genotip 4
•
Peg-IFN alfa 2a ve
2b arası fark yok
•
RBV eklenmesinin
KVY’a anlamlı etkisi
yok
80
75
90
83
80
85
Hepatology 2004;39:1721.
Tedavi rejimi
Sonuç
•
Peg-
IFN alfa molekülleri kullanılmakta
• RBV eklenmesinin KVY’a anlamlı etkisi
gösterilmemiş
Clin Liver Dis
2010;14:169.
Özet: Akut HCV: Tedavi
• Tedaviye ne zaman başlanmalı?
– Tanıdan 3
-(4) ay sonra
• Tedavi süresi ne kadar olmalı?
– 12 (genotip 1 dışı) –
24 hafta
• Tedavi rejimi ne olmalı?
–
Peg-IFN alfa
Dostları ilə paylaş: |