Alisher navoiy h ayrat ul-abror

Burchasi luiq ilmidu malum edi,
Luvhul mahfiizda marqut edi.
Yaxshi amal qilganlar omonlikdan behishtga tushishi ham, yomon fe’li tufayli do‘zaxdan o‘rin olishi ham noma’Ium. Tangriga ming yil sujud qilgan odam ham jannatdan o‘rin ola olmasa - foydasi yo‘q. Tug‘bachalar dairda halok qilgan saida abadiy bo‘lsa, ne ajab?
Kimdaki mana shu yetti narsaga e’tiqod bor ekan, men ham shunday odamlardan ta’lim oldim. U har qancha noma siyah bo‘lsin, g‘arqai daryoi gung bo‘lay, avorig‘i umid qilsam- u, Allohim qo‘limdan tutsa, ne ajab?
Lekin bu dard o‘ti jonni iztirobga soladi, uning ichida qancha-qancha ahli roz kutib ado bo‘lgan. Bittasi o‘z holiga motam tutsa, ikkinchisi olam tark aylagan. Men tasvirlagan zinalarga kim yetadi-yu, kim yetmaydi - u hech kimga ma’lum emas. Yetmagi ham noaniq, yetishi ham mumkin.
Bu xil tashvish koflru mo‘min uchun ham barobar, har ikkisining ham ko‘ngli shu dard bilan band, kim to‘qu kim
Kitob.uz - Respublika bolalar kutubxonasi
och bo‘lsin, shu g‘avg‘odan xoli emas. Barcha bir niyatda, Alloh shaiqat-ma’rifatini topmoqda. Topmoq lekin mashaqqatdadir, istakda, xohishda, irodadadir.
Shayx Boyazid haqida hikoya
Shayx Boyazid bir kuni g‘amgin bo‘lib o‘tirgan edi, muridlaridan biri uning bu noxush kayfiyati sababini so‘radi: “Ey, osmonning eng yuqori qismlarida yuradigan, qadamlaring esa falakning eng yuksak manzillarida - Arsh fazosiga to‘g‘ri keladigan ulug‘ zot! Ko‘ngling nimadan bu xil tashvishga mubtalo bo‘ldi, chekayotgan mashaqqatlaringning boisi nedur?” Shunda pir o‘tli ko‘z yoshlarini to‘kdi-da, oh-fig‘on chekdi: “Chekayotgan iztiroblarimning boisi shuki, odamlar o‘z dardi bilan to‘s-to‘polon, shikoyatu norozilik ko‘tarishadi- yu, har biriga o‘zi qilayotgan ishi maqbul ko‘rinadi. Ulardan birontasini ham chinakam inson deb bo‘lmaydi. Bo‘lsa ham o‘lib ketganlar ichida bo‘lishi mumkindir”. Savol bergan murid iztirob bilan dediki: “Bu olamda haqiqiy inson qolmagan, deding, axir sen o‘zingni bu el ichiga qo^hmading-ku?!’¹ Shayx javob berdiki: “Ey ishi gumrohlik, nodonlik bo‘lgan kishi, men aytayotgan sirdan ogoh bo‘lmagan odam! Men kabi yuz ming sargashta, ko‘z yoshi jigar qoniga belanganlar, imon bilan kctishni bilmasa, bunday gaplarni aytadigan odam bo‘lmasa, olamdagi senu menga o‘xsliagan kichigu katta odamlar - hammamiz bu g‘am lig‘idan abgonniz, barchamiz bu g‘amga giriftormiz. Bu alam-tashvish bilan kimning ichi qon bo‘lmadi, kimga bu nuqta ayon boMmadi?