63
Biz o‟quvchilarning mahalliy musiqa uslublari bo‟icha
zarur bilim,
tushuncharini shaklanganliki va milliy qadriyatlarga ongli munosabat hamda
ma‟naviy-estetik tarbiyalanganlik darajalaridagi o‟zgarishlarni
ifodalovchi
ma‟lumotlarni matetmatik-statistik tahlil qilib tegishli xulosalar chiqardik. Bu
jadval korinishida quyidagicha bo‟ldi.
2-jadval.
O’zbek xalq musiqasining mahalliy uslublari mavzusida darslarni tashkil
etishda o’quvchilarning mahalliy uslublarga bo’lgan qiziqishlaridagi
o’zgarishlar.
Sinflar
Baholar
Past
O‟rta
Yuqori
Tajriba-sinov
n1 -161
n2-44,7
n3-38,4
NAZORAT
m=28
m-49
m-23
Bu jadvalda biz n1 va m1 lar orqali tajriba
va nazorat guruhlari
(sinflari)ning tajriba –sinov oxiridagi nahalliy musiqa uslublariga qiziqish
darajalarini (% hisobida) belgilab oldik. Bundan tashqari biz x1 va n1
lar orqali
mos ravishda tajriba va nazorat guruhlaridagi o‟zlashtirish ko‟rsatkichlarini
belgilab olib, 2-jadval asosida quyidagi 3-tanlanma taqsimot jadvalini tuzib olamiz.
(bu yerda p1=n1/100 q1 = m1/100)
44,7
38,4
16,9
Yuqori
O'rta
Past
64
3-jadval
O’quvchilarning mahalliy musiqa uslublariga qiziqish va munosabat
darajalarining taqsimoti.
TAJRIBA-SINOV GURUHLARI
BO‟YICHA
NAZORAT GURUHLARI
BO‟YICHA
X1 : 3, 4, 5
U1 : 3, 4, 5
P1 : P1 = 0,169, P2 0,44, P3 = 0,384
Q1 : Q1 = 0,28; Q2= 0,49; Q3 =0,23
Tajriba-sinov guruhlarida olib borilgan ishlar o‟quvchilarning
musiqiy-
nazariy bilim, tushuncha va dunyoqarashlarida ijobiy o‟sish bo‟lganligini, ularda
milliy qadriyatlarga ongli munosabat, estetik tarbiyalanganlik
darajalarining
rivojlanishiga olib kelgi. Bunda bu o‟sishning nazorat-sinov guruhlaridagi ancha
farq qilishi qayd qilindi. Fx va Fp lar orqali taqsimot
qonunlarini belgilab olib,
asosiy: Ho:Fx=Fp gepotezaga qarama-qarshi muqobil H1: Fx=Fp; gepotezani
oldinga surdik. Bu gepotezalarni tekshirish maqsadida biz Pirsonning quyidagi ikki
tomonlama X2 statistikasidan foydalandik:
3
X2=∑ (n1-m1)
2
/ n1-m1
i=1
Demak, X2=6,8>5,99=1, 095 (2), bu yerda o‟z navbatida 95%
ishinch bilan Ho
gepotezani rad etib, H1 gepotezaning to‟g‟riligini tasdiqlaydi.
Shunday qilib, tajriba va nazorat guruhlarida olib borilgan ishlar tahlili
asosida biz tajriba guruhlarida olib borilgan ishlar
nazorat guruhlaridagidan
samarador ekanligiga ishinch hosil qilamiz. Buni matematik-statistik korinishlarda
aniqlash maqsadida dastlab har ikkala guruhlardagi tanlanma xarakteristikalarni 3-
jadval asosida hisoblaymiz.
Nihoyat har ikki guruh uchun muhim tavsiflardan biri variatsiya
koeffisentlarini hisoblaymiz:
Vx = Sx/X * 100% = 0,68/4,22 * 100% = 16,11%
65
Vy = Sy/Y * 100% = 2,28/3,95 * 100% = 57,67%
Statistikadan ma‟lumki, agar variatsiya koeffisenti qiymati 30%
dan oshmasa,
o‟rtacha arifmetik qiymat noma‟lum –nazariy o‟rta qiymatni to‟g‟ri aks ettiradi.
Bunda:
Vx = 16,11% < 30% < 57,67% =V4
Shu tariqa tajriba guruhlarida olib borilgan ishlar nazorat guruhlaridagidan
samarali ekanligi tasdiqlandi.
Dostları ilə paylaş: 
