Amaliy mashg‘ulot radiatsiya darajasi va yutilgan nurlanish miqdorini o‘lchovchi asboblarining tuzilishi va ishlash asoslarini o‘rganish

rentgen soat
(r/s) yoki
millirentgen soat
(mr/s) qabul qilingan.
Radiatsiya darajasi 0,5 r/s ga teng bo‘lgan joylarni
radioaktiv moddalar
bilan zararlangan maydon
deb aytish mumkin. Bu maydonning yuzasi
shamol tezligiga va portlash quvvatiga bog‘liqdir.

---

Radiatsiyadan
himoyalanish
prinsiplari

VAQT
– manba yonida qanchalik oz vaqt bo’linsa
shunchalik oz nur olinadi.

MASOFA
– manbadan qanchalik uzoq bo’linsa, 
shunchalik oz nurlanish olinadi. Agar manbadan
masofa 1 metr bo’lsa dozimetr 1000 mkP/soat ni, 5 
metrda esa ko’rsatkichni 40 mkP/soat ni ko’rsatadi.

MODDALAR
– manba va odam orasida manbalar
nurlanishni ushlab qoladi.

---

Radioaktiv nurlanishlarga qarshi kurash
chora-tadbirlari
Radioaktiv
moddalar
bilan
ishlayotgan
ishchilarni
nurlanishdan
muhofaza
qilishning
turli
xil
usullaridan
foydalaniladi:
Bunda nurlanish tashqi va ichki bo'lishini hisobga olinish
zarur.

tashqi nurlanishlardan
saqlanishda
asosan
nurlanish
vaqtini
belgilash;

nurlanayotgan modda bilan ishchi orasidagi masofani saqlash;

ekranlar yordamida to'siq vositalaridan foydalanish;

ishchining radioaktiv nurlanish zonasida bo'lish vaqti;

uning yo'l qo'yilishi mumkin bolgan dozada nurlanish olish
vaqtidan oshirmasligi kerak.
Nurlanish intensivligi
nurlanayotgan modda bilan ishchi
orasidagi masofa kvadratiga teskari proporsional ekanligini hisobga
olganda,
y
ma'lum
masofada
turib
ishlaganda
ekranlardan
foydalanmasa ham bo'ladi.