Amaliy mashg‘ulotlar 1-amaliy mashg‘ulot

AMALIY MASHG‘ULOTLAR
1-amaliy mashg‘ulot : Quyosh sistemasi va sayyoralar.

Reja:

1. 
   Quyosh sistemasi.
   
1. 
   Sayyoralar va ularning tuzilishi.
   
2. 
   Sayyoralarning vujudga kelishi.
   

Adabiyotlar:
1. D.Sharipova, D.Xodiyeva, M. Shirinov “Tabiatshunoslik va uni o‘qitish metodikasi” darslik. 2018 yil.
2. M.Nuritdinova. Tabiatshunoslik o‘qitish metodikasi. T.:O‘qituvchi 2005.
Mavzu yuzasidan savol va topshiriqlar:
1. Quyosh sistemasini qanday osmon jismlari tashkil etgan?
2. Sayyora nima? U qanday ma’noni bildiradi?
3. Quyosh sistemasida sayyoralar qanday harakatlanadi?
4. Sayyoralarning harakatini tajribada sinab koʻring.





Quyosh atrofida sayyoralar, kometalar, meteorlar va boshqa osmon jismlari aylanib yuradi. Quyosh va uning atrofida aylanib yuruvchi barcha osmon jism lari birgalikda Quyosh sistemasini tashkil etadi. Tunlari ba’zida xira “yulduz”ning boshqa yulduzlar orasida siljiyotganini, ya’ni sayr qilib yurganini payqash mumkin. Bunday osmon jismi aslida yulduz emas, balki sayyoradir. Quyosh sistem asidagi yirik osmon jismlari sayyoralar deb ataladi. Sayyoralar oʻzidan nur chiqarmaydi. Biz sayyoralardan qaytayotgan Quyosh nurlarini koʻramiz, xolos.
Quyosh atrofida sayyoralar, kometalar, meteorlar va boshqa osmon jismlari aylanib yuradi.
Quyosh va uning atrofida aylanib yuruvchi barcha osmon jismlari birgalikda Quyosh sis temasini tashkil etadi.
Tunlari ba’zida xira “yulduz”ning boshqa yulduzlar orasida siljiyotganini, ya’ni sayr qilib yurganini payqash mumkin. Bunday osmon jismi aslida yulduz emas, balki sayyoradir.
Quyosh atrofida 8 ta sayyora aylanib yuradi. Ular quyidagicha nomlanadi: Merkuriy, Venera, Yer, Mars, Yupiter, Saturn, Uran va Neptun. Har bir sayyora oʻz orbitasiga ega. Sayyora orbitasi, bu - Quyosh atrofida sayyoraning harakat yoʻli bolib, rasmda aylana chiziqlar bilan koʻrsatilgan. Sayyoralar katta-kichikligi, Quyoshdan uzoq-yaqinligi bilan bir-biridan farq qiladi.