Eti̇ka və gender: Sosi̇al-əxlaqi̇ davranişin təhli̇li̇ 18 qadın həssaslığı, emosionallığı, intuisiyası, yumşaqlığı və
qətiyyətsizliyi, kompromis arayışı cəhdi ilə birbaşa ziddiy-
yətdədir. Qarşılıqlı anlaşılmazlıqda kişi öz şəxsi istək və
qiymətləndirməsindən çıxış edərək qadını tənqid etməyə
daha çox meyillidir. Münhen Universitetinin fəlsəfə elmləri
doktoru Kitta Müllen Axs göstərir ki, qadının “yox” demə-
sini kişi “hə”, “ola bilər” söyləməsini isə onun hər hansı
formada “yox” deyə düşünməsi şəklində qəbul edir. Bu isə
adamların verbal dillə yanaşı, başqa ünsiyyət üsullarından
da yararlanması anlamına gəlir (253: 126-127). Tədqiqat-
çının qeyd etdiyi kimi, qədim tarixə malik olan ünsiyyət
vasitələrindən biri də bədən “dili”dir. Sosial əhəmiyyətli in-
formasiyanın 2/3 hissəsi sırf bədən dili ilə çatdırılır. Bədən
dili ilə susmaq mümkün deyil. Biz daim nəsə “ötürürük”,
yad adamların təsirinə məruz qalırıq. Bu isə rasionallıq və
məntiqin arxa plana keçdiyi ünsiyyət səviyyəsidir (2: 13).
Yaxşı məlumdur ki, ənənəvi davranış formaları öz mü-
hafizəkarlığını nə qədər qoruyub saxlasa da, cəmiyyətin
həyatında baş verən köklü dəyişikliklər ailələrdən də yan
ötüb keçmir. İndi Azərbaycan ailəsində kişi-qadın münasi-
bətləri yeni müstəvidə inkişaf etməkdədir. Təzə ailə quran
tərəflər get-gedə daha “sərbəst”, “müstəqil” hərəkət edib,
yeni davranış qaydalarına üstünlük verirlər. Belə ki, ailə qu-
ran gənclərin öz şəxsi rəyləri artıq bir çox hallarda ön plana
keçməkdədir, lakin gəlin-qayınana, kürəkən-qayınana mü-
nasibətlərindəki “ölçü-biçi” əksər hallarda, ənənəvi prin-
sipləri qoruyub saxlamaqdadır. Doğrudur, bu münasibətlər
ailədaxili konfliktlərsiz də ötüşmür. Həmin konfliktlərin bir
qismi məhşur “Qaynana” əsərində komik boyalarla təsvir
edilmişdir.
