Eti̇ka və gender: Sosi̇al-əxlaqi̇ davranişin təhli̇li̇ 102 Mərkəzi və Şərqi Avropada kommunist rejiminin süqu-
tundan sonra həmin məkanda insan alveri xüsusi bir prob-
lem kimi ortaya çıxmışdır. Rəsmi məlumatlardan belə mə-
lum olur ki, təkcə 1997-ci ildə həmin regionlardan və MDB
məkanından Avropa ölkələrinə və Amerikaya 175 min qa-
dın satılmışdır (173; 430).
XX əsrin sonlarından etibarən iki mövcud sistem ara-
sından uzun illərdən bəri lövbər salmış dəmir pərdənin gö-
türülməsi, sürətli iqtisadi inteqrasiya, siyasi münasibətlərdə
yumşalma, postsovet məkanında vətəndaş cəmiyyəti quru-
culuğu sahəsində atılan ilk addımlar, postindustrial cəmiy-
yətlərdəki yeni sənaye intibahları, bir sözlə, yeni əsrin yeni
ab-havası dünyanın mənzərəsini dəyişməyə başladı. Qlo-
ballaşma nəticəsində get-gedə “kiçilməyə” başlayan dünya-
da siyasi-iqtisadi-elmi-mədəni əlaqələrin genişlənməsi artıq
yeni problemlərlə müşayiət olunmaqdadır. Bu gün dünyada
“böyük köç” mövcuddur. Hər il milyonlarla insan bu və ya
digər ölkələrə miqrasiya etməkdədir. Əsasən inkişaf etmiş
ölkələrə üz tutan miqrantlar arasında qadınların xüsusi çə-
kisi vardır. Rus iqtisadçısı Y.V.Türükanova bu münasibətlə
yazır: “Artıq miqrasiya - bu əsasən kişi işidir deyə bəyan
edilən mif aradan götürülmüş və onun yerinə yeni daha təh-
lükəli stereotip gəlmişdir: miqrant-qadınlar əsasən ən aşağı
sosial statusa malik qadınlardır və onlar antisosial işləri ye-
rinə yetirərək cəmiyyəti pozurlar. Beləliklə, miqrant-qadın
imici marqinal kimi formalaşdırılmışdır” (194: 423).
Bundan başqa qadınların miqrasiya etməsi cəmiyyət-
də heç də birmənalı qarşılanmır. Əgər hansısa xarici ölkəyə
çıxıb gedən kişinin bu hərəkəti onunla təmasda olanlar tərə-
findən əksər hallarda rəğbətlə qarşılanırsa, miqrasiya edən
