Anatomiya 2014. indd

 
vositasida birikadi. Uzangining asosi oval teshik-
ka uning aylanma boylami
 
vositasida mustahkamlanadi. Suyak-
chalar o‘rtasidagi bo‘g‘imlar juda mayda boylamlar bilan mustah-
kamlanib, nog‘ora pardaning tebranishini oval teshikka o‘tkazib 
be ruvchi suyaklar zanjirini hosil qiladi. Suyaklar harakatini ikki-
ta: no g‘ora pardani taranglovchi mushak va uzangi mushagi
 
bosh-
qarib turadi.
Eshituv nayining o‘rtacha uzunligi 35 mm, kengligi 2 mm. 
U hal 
qum dan nog‘ora bo‘shlig‘iga havo o‘tishini va nog‘ora 
bo‘shlig‘i bosimini tashqi bosim bilan bir xil turishini ta’minlay-
di. Eshituv nayi suyak va tog‘ay qismlardan iborat. Bu qismlar-
ning o‘zaro qo‘shilgan joyda eshituv nayi torayib eshituv nayi-
ning siqig‘ini hosil qiladi. Suyak qismi nayning yuqori 1/3 qis-
mini tashkil qilib, eshituv nayining yarim kanalchasida yotadi va 
212-rasm. Eshituv suyakchalari:
1–bolg‘acha; 2–bolg‘acha boshchasi; 3–sandoncha; 
4–qisqa oyoqcha; 5–sandoncha tanasi; 6–uzun oyo-
qcha; 7–yasmiqsimon o‘simta; 8–uzangi bosh chasi; 
9–uzangi; 10–uzangi asosi; 11–oldingi va orqa oyoq-
chalar; 12–bolg‘acha dastasi; 13–bolg‘achaning oldin-
gi o‘siqchasi; 14–bolg‘achaning lateral o‘siqchasi;
15–bolg‘acha bo‘yni.

---

505
nog‘ora bo‘shlig‘iga eshituv nayining nog‘ora bo‘shlig‘iga ochila-
digan teshigi bo‘lib ochiladi. Pastki tog‘ay qismi nayning 2/3 qis-
mini tashkil qilib, kalla asosiga birikkan tarnov shaklidagi elas-
tik tog‘aydan iborat. U halqumning burun qismiga eshituv nayi-
ning halqumga ochiladigan teshigi bo‘lib ochiladi. Nayning shilliq 
pardasi kiprikli epiteliy bilan qoplangan bo‘lib, bo‘ylama burma-
lar hosil qiladi. U lim foid to‘qimaga boy bo‘lib nay bolishi oldida 
nay murtagini hosil qiladi.
Ichki quloq 
(auris interna) chakka suyagi piramidasi ichida joy-
lashgan. U suyak (213-rasm) va uning ichida yotgan parda labi-
rintdan iborat. Suyak labirintni devori suyak to‘qimadan iborat 
bo‘lib, nog‘ora bo‘shlig‘i, bilan ichki eshituv yo‘lagi o‘rtasida yo-
tadi. Suyak labirintda dahliz, chig‘anoq va yarim doira kanallar ta-
fovut qilinadi.
Dahliz
(vestibulum) suyak labirintning o‘rta qismini hosil 
qilgan, uncha katta bo‘lmagan noto‘g‘ri shakldagi bo‘shliq. U 
oldindan chig‘a noq nayi, orqadan yarim doira kanallar bilan 
qo‘shilgan. Dahlizning lateral devorida ikkita teshik bor. Uning 
bittasi dahliz darchasi oval shaklida bo‘lib, dahlizga ochiladi. 
Nog‘ora bo‘shlig‘i tomondan uni uzangi asosi berkitib tura-
di. Ikkinchisi yumaloq chig‘anoq darchasi chig‘anoqning spi-
ral kanali bosh lanishiga ochilib, ikkilamchi nog‘ora parda bilan 
bekilgan. Dah lizning orqa devorida yarim doira kanallarning 
besh ta teshigi, oldingi devorida esa chig‘anoqqa boruvchi teshik 
joylash gan. Dahlizning ichki devoridagi dahliz qirrasi uni ikki 
chuqurchaga ajratadi. Oldingi yumaloq shakldagisi sferik chu-
qurcha