Oynağın 4 əlavə elementləri var:
1)Bağlar (oynaqdaxili və oynaqxarici) -- birləşdirici toxumadan əmələ gələrək, oynaqda iştirak edən sümük-ləribir-birilə birləşdirir. Möhkəmləndirici, tormozlayıcı və yönəldici vəzifələr yerinə yetirirlər.
2) Oynaqdaxili qığırdaqlar aypara (menisk) və dairəvi (disk) şəklində olur. Bunlar köndələn istiqamətdə oynaq başı ilə oynaq kapsuluna bitişir. Disk və menisk oynaq səthlərini bir-birinə uyğunlaşdıraraq, oynaqda müxtəlif hərəkətlərin meydana çıxmasına səbəb olur. Diz oynağında menisk, gicgah-cənə, döş-körpücük oynaqlarında isə disk formasında qığırdaqlar var.
3) Oynaq dodağı oynaq çuxurunu halqa kimi əhatə edir və onu dərinləşdirir. Buna misal bazu və bud-çanaq oynaqlarını göstərmək olar.
4) Sesamoid sümüklər oval formada olub, bəzi oynaqlar nahiyəsində təsadüf olunur. Məs., diz qapağı, noxu-dabənzər sümük. Onlar oynaq çuxurunun səthini böyüdüb, hərəkəti asanlaşdırırlar.
Oynaqlarda bükmə və açma, yaxınlaşdırma və uzaqlaşdırma, hərlənmə və burulma hərəkətləri mövçuddur.
Oynaqda iştirak edən sümüklərin miqdarına görə: sadə və mürəkkəb oynaqlar ayırd edilir. İki sümüyün iştira-kı ilə əmələ gələn oynağa sadə (bazu oynağı), ikidən çox sümüyün iştirakı ilə əmələ gələn oynağa isə mürəkkəb oynaq (dirsək oynağı) deyilir. Bunlardan başqa, kombinasiyalı oynaqlar (çını-gicgah oynaqları, proksimal və distal mil-dirsək oynaqları) da olur.
Dostları ilə paylaş: |