2. Gl. pinealis (Epifiz, Pineal Bez, Corpus pineale)
Pineal bez beyin yarımkürelerinin arasında, diencephalon'un tavanında yerleşmiş,konik-
çam kozalağı şeklinde küçük bir organdır 7x5x4 mm boyutlarında, 100-180 mg
ağırlığındadır. Pineal bez, karmaşık bir polinöronal yol izleyerek retina üzerine düşen
çevresel ışığa ait bilgileri alıp buna cevap vermektedir. Tartışmalı olmakla beraber, ışıkla
ilgili sinyalleri endokrin sinyallere dönüştüren nöroendokrin transduser olarak kabul edilir. Epifiz
bezindeki pinealositler tarafından salgılanan melatonin ve seratonin: Adenohipofiz, nörohipofiz,
endokrin pankreas, adrenal korteks, adrenal medulla, paratiroid ve gonadlar üzerinde, genellikle
inhibitör etki yapar.
Karanlık pineal bezde aktivite artırıcı rol oynarken, aydınlık azaltıcı rol oynamaktadır. Pineal
bezdeki aktivite artışı, etkilediği iç salgılı bezlerde aktivite azalmasına neden olur.
Pineal bezin ayrıca uyku periodu, vücut ısısının ayarlanması metabolizma, immün sistem, tümör
büyümesi (inhibisyon), lokomotor aktivite, beyin transmitter metabolizması vb. daha birçok
fonksiyonda rol oynadığı ileri sürülmektedir.
Pineal bez, ganglion cervicale superius'tan çıkan postganglioner sempatik sinirler (nervi
conarii) ile innerve edilir.
