Angren universiteti mustaqil ish

Tayyorlov guruhida applikatsiya qilishga o‘rgatish. Tayyorlov guruh bolalari bilan 
dasturda mazmunli applikatsiyalarni berish ko‘zda tutiladi. Ular ko‘cha, akvarium kabi mavzularda shuningdek, 
«Bo‘g‘irsoq» kabi 
ertaklarga illyustratsiyalar bajarishlari mumkin. 
Tayyor shakllarni 
yopishtirish tayyorlov guruhida ham davom ettiriladi. 
Simmetrik shakllardan 
naqishlar tuzishda ularga turli razmer va rangdagi 
tayyor shakllar beriladi 
va bu guruhda ham katta guruhdagi kabi qog‘ozni qo‘l 
bilan yirtish usulidan 
foydalanish davom etadi. 
Тayyorlov guruh 
bolalari bilan dasturda mazmunli applikatsiyalarni 
bajarish ko‘zda tutilgan. Ular «Ko‘cha», «Akvarium» 
kabi 
mavzularda, shuningdek, «Bo‘g‘irsoq» kabi ertaklarga 
illyustratsiyalar bajarishlari mumkin. Tayyor shakllarni 
yopishtirish tayyorlov guruhida ham davom ettiriladi. 
Simmetrik 
shakllardan naqshlar tuzishda turli o‘lcham va 
rangdagi 
tayyor shakllar beriladi. Bu guruhda ham katta 
guruhdagi 
kabi qog‘ozni qo‘l bilan yirtish usulidan foydalanishi 
davom 
etiladi. 
Ikkinchi kichik guruhda bolalarni appilikatsiya qilishga o‘rgatishga ish 
uchun beriladigan materiallar va mashg‘ulotni tashkil etish muhim 
ahamiyatga egadir. Materialning rangi bolalarni diqqatini o‘ziga tortib ularni 
chalg‘itadi. Shuning uchun dastlab mashg‘ulotlarda material alohida 
paketlarda tushuntirilib bo‘lgandan so‘ng tarqatiladi. Tarbiyachi mavzuni 
tushuntirib bo‘lgandan so‘ng material tarqatilib, bolalar materialni 
topshiriqqa mos ravishda qog‘oz varag‘ida terib chiqadilar. Tarbiyachi 

---

dastlab elementlarni qo‘yib yig‘ilganligini tekshiradi, shundan keyingina bolalarga yelim ishlatish uchun beriladi. 
Bu guruhda tarbiyachi bolalar bilan naturani kuzatishi namuna bilan birgalikda olib borishi kerak. Namunani 
ko‘rayotgan jarayonidatarbiyachi shaklning rangini aniq atashi va barmog‘i bilan uni ko‘rsatib, shu shaklning 
xususiyatlarini bolaga aniq ko‘rsatib beradi. Tarbiyachi tomonidan ishni bajarilishini ko‘rsatib berilishi bolalarni 
turli malaka va o‘quvini vujudga kelishida muhimdir. Shuningdek, tarbiyachi ish tartibini ham boshidan ko‘rsatib 
beradi. Qanday shaklni oldi, qanday qilib quyib yelim surtdi va boshqalar. Tarbiyachi o‘zining har bir harakatini 
so‘z bilan birgalikda olib boradi. 
Tayyorlov guruhda ishning dastur materialiga siluet qirqish usuli kiritiladi. Shuning uchun o‘rgatish 
usullarining xarakteri bir muncha o‘zgaradi. Naturani tahlil qilishda tarbiyachi ularning diqqatini predmetni 
konturiga tortadi, barmoq harakati orqali. Bunda harakatni qirqish qaysi qismdan boshlanadigan bo‘lsa o‘sha 
qismdan boshlash lozim. Bu guruhda bolalar endi predmet konturiga qandaydir qism qirqishga o‘rganadilar 
(tipratikan ignalari bilan). Albatta bolalarga bu qiyn. Shuning uchun bu ishda ikki etapdan foydalaniladi. Oldin 
tayyorlangan qog‘ozdan umumiy kontur qirqiladi. So‘ngra uning qismlari, masalan: oyog‘i yoki suzgichlari 
qirqiladi. Ba’zi vaqtlarda siluet qirqish oldindan chizilgan kontur asosida qirqiladi. Bu narsa ko‘proq murakkab 
o‘simlik elementlaridan dekorativ shakllar tuzishda qo‘llaniladi. Bu guruhda qog‘ozni ikkiga buklab qirqishning 
murakkabroq usuli bilan tanishtiriladi. Masalan: archa, odam, hayvon shakllari. Yana bu guruhda qirqishning 
murakkab usuli-qog‘ozni bir necha marta buklash orqali qirqishga o‘rgatish usuli o‘rgatiladi. Bu usul salfetka, qor 
parchalari hosil qilishda qo‘llaniladi. 

---

Adabiyotlar ro‘yxati: 
 
 
1. Ziyo.net
 2. Ilk qadam dastur 2021 yil nashr 
3.Arxiv.uz 
4.D.T Sabirova. Maktabgacha yoshdagi bolalarda tasviriy savodxonlik elementlarini shakllantirish. 
(13.00.01.-Pedagogika nazariyasi va tarixi ixtisosligi bo‘yicha yozilgan dissertatsiyaning avtoreferati). T.2007 
5.“Bola shaxsini rivojlanishining dolzarb muammolari”.com sayti