|
Anoreksiya Nervoza
|
tarix | 09.02.2017 | ölçüsü | 2,45 Mb. | | #8189 |
|
Anoreksiya Nervoza Anoreksiya Nervoza Bulimiya Nervoza (bous-limos) Biyolojik, kültürel ve ruhsal etkenlerin karmaşık etkileşimi Fiziksel ve ruhsal boyutlar
Nörobiyolojik Görüşler Nörobiyolojik Görüşler Psikodinamik Etkenler
Nörobiyolojik Görüşler Nörobiyolojik Görüşler Genetik ve Gen-Çevre Etkileşimi Nörokimyasal Görüşler Nörogörüntüleme Çalışmaları
Sosyokültürel Etkenler Sosyokültürel Etkenler Modern Batı kültürü - Medya Sosyopolitik dönüşümler Bedene atfedilen değer-denetim Kadınlık, annelik, “başarılı kadın” stereotipleri Başkalarının kontrolünden uzaklaşma
Psikodinamik Etkenler Psikodinamik Etkenler Bilinç-dışı çatışmalar Anneyle ambivalan ilişki Ayrışma-bireyleşme sorunları Prepubertal bedene dönüş
AN; genç kadınlarda yaşam boyu prevalans % 0.3-% 3.7 AN; genç kadınlarda yaşam boyu prevalans % 0.3-% 3.7 BN; genç kadınlarda yaşam boyu prevalans % 1-4.2 Erkek/kadın oranları 1/6-1/10
AN; en sık 15-19 yaş grubunda BN; genellikle AN’dan daha geç, ergenliğin sonları ya da erken erişkinlikte
Ergenliğin getirdiği değişimler Ergenliğin getirdiği değişimler Güçlük yaşatan yeni bir durum Kilo kaybetmeye teşvik edilme
Ailede yeme bozukluğu öyküsü (10 kat↑ ) Ailede yeme bozukluğu öyküsü (10 kat↑ ) Ailede ruhsal hastalık öyküsü: Duygudurum-Anksiyete Bozuklukları, Alkol/madde kullanım öyküsü, Kişilik Bozuklukları Mükemmeliyetçi/Obsesif özellikler Kendine güven azlığı Duygudurum Bozukluğu
Erken menarş Erken menarş Hafif kilolu olma Diyet yapma Kilo denetimi gerektiren meslekler Zayıflığa vurgu yapan “güzellik” anlayışı Bir yakının kaybı Cinsel istismar
Beden görünümü ile aşırı uğraş Beden görünümü ile aşırı uğraş Zayıf olma adına ölesiye açlık Beden imgesi bozukluğu
Kilo kaybına yönelik gizli-yersiz davranışlar Kilo kaybına yönelik gizli-yersiz davranışlar İştah kaybı (anoreksi) genellikle yok Sosyal ortamlarda/aileyle yemek yememe Başkaları için özenli sofralar kurma Kalorili besinlerden kaçınma Yaşa ve boya göre beklenen kilosunun %15 kaybı
Bazı hastalarda tıkınırcasına yeme atakları (gizli ve genellikle gece) Bazı hastalarda tıkınırcasına yeme atakları (gizli ve genellikle gece) İstemli kusmalar Laksatif ya da diüretik kullanımı Ritüelistik egzersizler, aşırı egzersiz Yiyecek saklama Kompulsif hırsızlıklar (şekerleme/ laksatif çalma)
Obsesif kompulsif davranışlar Obsesif kompulsif davranışlar Katı, mükemmeliyetçi kişilik özellikleri Cinsel ilgide azlık Amenore
Kısıtlayıcı tip Kısıtlayıcı tip Tıkınırcasına yeme/arınma tipi(daha sık)
Kısıtlayıcı Tip Kısıtlayıcı Tip Yiyecek çeşitlerini kısıtlama, en az kalori Obsesif kompulsif eğilimler Katı, mükemmeliyetçi kişilik Tıkınırcasına yeme/arınma tipi Yeme atakları Kusma/laksatif, diüretik vb kullanımı Alkol/Madde kötüye kullanımı(amfetamin vb) Kendine zarar verme, özkıyım Dürtü kontrol ve kişilik bozuklukları
Hipotermi Hipotermi Dehidratasyon Akrosiyanoz Anemi, pıhtılaşma anormallikleri Metabolik değişiklikler Hipokalemik alkaloz Amenore
Bradikardi Bradikardi Hipotansiyon EKG; PR↑, QT↑, 1. derece kalp bloğu *Potasyum kayıplarına bağlı EKG değişiklikleri ölüme götürebilir Eko; MVP, perikardiyal effüzyon Bozulmuş diürez
Lanugo, kserozis, karotenoderma, akne Lanugo, kserozis, karotenoderma, akne Mide dilatasyonu Periferik nöropati Bilişsel bozulma BT’de kortikal atrofi (geri dönüşlü)
Duygudurum bozuklukları Duygudurum bozuklukları Anksiyete bozuklukları Madde kullanım ve kişilik bozuklukları Cinsel istismar öyküsü
Normal iştah ve açlık hissi Normal iştah ve açlık hissi Planlı hiperaktivite Belirtileri inkar etme Beden imgesi bozukluğu
Genel tıbbi hastalıklar Genel tıbbi hastalıklar Depresyon Somatizasyon Şizofreni(yiyeceklerle ilgili hezeyanlar) Bulimiya nervoza
Farklılıklar gösterir Farklılıklar gösterir % 5-18 ölüm Tedavi merkezi-mortalite ilişkisi
Tedavi ekibi Tedavi ekibi Hastaneye yatırma/ayaktan takip Bireysel ve aile terapileri* İlaç tedavileri SSRI-Fluoksetin (etkileri tartışmalı) Atipik antipsikotikler Siproheptadin
Denetimi yitirmiş olma duygusunun eşlik ettiği, yineleyen, büyük miktarlarda yeme atakları Denetimi yitirmiş olma duygusunun eşlik ettiği, yineleyen, büyük miktarlarda yeme atakları
Depresif/anksiyöz duygulanım —> Tıkınırcasına yeme atağı —> Pişmanlık, suçluluk duyguları —> Depresif/anksiyöz duygulanım Depresif/anksiyöz duygulanım —> Tıkınırcasına yeme atağı —> Pişmanlık, suçluluk duyguları —> Depresif/anksiyöz duygulanım
Çıkartma olan tip Çıkartma olan tip Çıkartma olmayan tip
Kendisinin yol açtığı kusma Kendisinin yol açtığı kusma Laksatif kullanımı Hiç yemek yememe Aşırı egzersiz yapma
AN hastalarına oranla daha dışa dönük, öfkeli ve atak davranışlar AN hastalarına oranla daha dışa dönük, öfkeli ve atak davranışlar Alkol bağımlılığı, çalma, emosyonel dengesizlik Denetimsiz yeme davranışları daha egodistonik
Beden biçimi ve ağırlığından gereğinden fazla etkilenen kendini değerlendirme Beden biçimi ve ağırlığından gereğinden fazla etkilenen kendini değerlendirme Çoğunlukla kilo normal sınırlarda Cinsel olarak aktif
Hipokalemik hipokloremik alkaloz Hipokalemik hipokloremik alkaloz Gastrik ve özofagial yırtılma Kardiyomyopati (ipeka kullanımı) Parotid hiperplazisi, enema erozyonu El sırtında yara (Russell belirtisi) Konjunktival kanama
Duygudurum bozuklukları Duygudurum bozuklukları Dürtü kontrol bozuklukları Madde kullanım ve kişilik bozuklukları Anksiyete bozuklukları Disosiyatif Bozukluk Cinsel istismar öyküsü
Bazı epilepsi türleri Bazı epilepsi türleri Klüver-Bucy Sendromu Kleine-Levin Sendromu
AN’ya göre daha iyi bir prognoz AN’ya göre daha iyi bir prognoz Alevlenme ve sönmelerle giden kronik bir seyir
Psikoterapiler Psikoterapiler İlaç Tedavileri *Genellikle hastaneye yatış gerekmez.
Bilişsel davranışçı terapi* Bilişsel davranışçı terapi* Aile terapileri Kişilerarası terapiler Dinamik psikoterapi
TSA TSA SSRI-Fluoksetin* (60 mg/g) MAOI Duygudurum düzenleyiciler (eştanı varsa)
Dostları ilə paylaş: |
|
|