Parazitlerin siniflandirilmasi



Yüklə 1,04 Mb.
tarix06.01.2020
ölçüsü1,04 Mb.
#30066
Parazitlerin sınıflandırılması

PARAZİTLERİN SINIFLANDIRILMASI


1-PROTOZOONLAR

2-HELMİNTLER

3-ARTHROPODLAR

Amoeba

Nematodlar

İnsecta

Flagellatlar (Kamçılılar)

Cestodlar

Arachnida

Sporozoa (Sporlular)

Trematodlar

Cilliophora (Kirpikliler)

PROTOZOONLAR

  • Tek hücreli ökaryotik canlılardır.
  • Tamamı endoparazittir.
  • Serbest yaşayanların yanında, parazitik yaşayanları da vardır.

Amoeba (Amip-Pseudopodlular)

  • Şekil değiştirme yeteneğine sahip, bazı türleri patojenik olan ökaryotik organizmalardır.
  • Şekil değiştirme hareketini yalancı ayak (pseudopod) adı verilen uzantıları sayesinde gerçekleştirir.
  • Fagositoz yoluyla beslenirler.
  • Entamoeba histolytica adlı tür, amipli dizanteri adı verilen hastalığa sebep olur. Çoğu kez enfekte bireyde açık bir semptom görünmezken, bazılarında E. histolytica, bağırsak boşluğunda amibiyaz adı verilen kanlı ishal durumu ile kendini gösterir. 

Flagellata (Kamçılılar)

  • Kamçılı protozoonlardır.
  • Vücutları oval, küre şeklinde veya uzundur.
  • ÖRNEK: Giardia lamblia, Trichomonas vaginalis, Leishmania, Trypanosoma

Sporozoa

  • Evrimlerinin bir döneminde spor oluşturan protozoonlardır.
  • Evriminde ardarda gelen seksüel (sporogoni) ve aseksüel (şizogoni) üreme fazları bulunabilir. Bu fazlar aynı veya farklı konakta geçebilir.
  • Absorbsiyon ile beslenir.
  • ÖNEK: Toxoplasma gondii, Babesia, Plasmodium

Ciliophora (Kirpikliler)

  • Evrimlerinin en az bir döneminde kirpikli olan protozoonlardır.
  • Genellikle biri büyük, biri küçük olmak üzere 2 nükleusludur.
  • Makronükleus- amitotik olarak bölünür.
  • Mikronükleus- mitotik olarak bölünür. Genetik olaylarda rol oynar.
  • ÖRNEK: Balantidium coli

HELMİNTLER

  • Makroskobik, çok hücreli, bilateral simetrili, kasları çizgisiz ve eklemli eklentileri olmayan canlılardır.
  • Kütikül tabakası; sindirim enzimlerine karşı dayanıklıdır.

Nematodlar (Yuvarlak solucanlar)

  • Erişkin bir nematodun vücudu uzun, ipsi ve silindir biçimindedir.
  • Erkekler genelde dişilerden daha küçük.
  • Renkleri kan emmeyenlerde beyaz veya beyazımsıdır.
  • Ön uçta yapışmaya yarayan dişler, çengeller ve kesici levhalar bulunur.
  • Erkeklerde vücudun son kısmı kıvrık, dişilerde düz olarak sona erer.
  • Vücutları kirpiksiz ancak diken bulunabilir.
  • Özefagus, rektum, anüs bulunur.
  • Eşeysel organları tam olarak gelişmiş ve erkek-dişi ayrımı vardır.
  • Örnek: Ascaris, Enterobius, Strongyloides, Necator

Cestodlar (Yassı Solucanlar)

  • Sindirim, dolaşım ve solunum sistemleri yoktur.
  • Bağırsakta yerleşen erişkinlerin vücutları kirpiksiz ve baş, boyun ve halkalardan oluşur.
  • Baş kısmında çekmen (vantuz) denilen organlar ve bazılarında çengeller vardır.
  • Çekmen iki veya dört tane olabilir.
  • Boyun halkaların meydana geldiği kısımdır.
  • Halkalar; genç, olgun ve gebe olarak ayrılır.
  • Hermafroditlerdir. Her halkada dişi ve erkek genital organları bulunur.
  • ÖRNEK: Echinococcus, Taenia, Hymenolepis

Trematodlar (Yassı Solucanlar)

  • Sindirim boruları anüssüzdür. Kör barsakla biter.
  • Bir veya birkaç çekmeni bulunur.
  • Schistosoma cinsi hariç hermafrodittir.
  • Schistosoma hariç hepsinin yumurtaları kapaklıdır.
  • Erişkin trematodlarda; kütikula, epiderm ve kirpik yoktur.
  • Vücut yüzeyinde dikenler bulunabilir.
  • Tam bir sindirim kanalı yoktur.
  • Boşaltım sistemi iki taraflı ve simetriktir.
  • ÖRNEK: Fasciola

ARTHROPODALAR (EKLEMBACAKLILAR)

  • Hayvan grupları içerisinde en kalabalık olanıdır.
  • Bilateral simetrili, hakiki vücut boşlukları bulunur.
  • Vücutları kitinsel dış iskeletle örtülüdür.
  • Omurgasız canlılardır.
  • Sindirim sistemleri ağızla başlar, anüsle biter. Bu sistem, vektör rolü oynayıp oynamamasında birinci derece rol oynar.

İnsecta

  • Vücutları baş, göğüs, karı olmak üzere 3 farklı kısımdan oluşur.
  • Başlarında bir çift anten vardır.
  • Erişkinleri üç çift bacaklıdır.
  • Bacaklar ve varsa kanatlar göğüse bağlanırlar.

Arachnida

  • Vücutları baş-göğüs ve karın olmak üzere iki farklı kısımdan oluşur.
  • Erişkinleri dört çift bacaklıdır.
  • Kanatları yoktur.

ETKEN

HASTALIK

TEDAVİ

YAN ETKİ

Acanthamoeba



(A. castellani…)

Keratit

İtrakonazol / mikonazol

+

Pentamidin



+

Antiseptik vs. kombinasyonu


  • Geçici görme boz. , Krc enzimlerinde artış
  • Pankreatit, Hepatoksisite, Akut renal yetmezlik

Entamoeba



(E. histolytica)

Amebiasis

Metronidazol / Ornidazol

Lökopeni, trombositopeni

AMOEBA

ETKEN



HASTALIK

TEDAVİ

YAN ETKİ

Dientamoeba

(D. fragilis)

Dientamoebiasis

*Metronidazol

*İyodokuinol


  • Lökopeni, Trombositopeni
  • Nefrotoksisite

Giardia

(G. intestinalis)

Giardiasis

*Metronidazol / Ornidazol /

Seknidazol



* Lökopeni, Trombositopeni

Leishmania

(L. infantum, L. tropica)

Dirençli ise



Leishmaniasis
  • Pentostam
  • Glukantim

* Lökopeni, Agranülositoz, Ekg de değişiklik

Lipozomal – Amfoterisin B

* Nefrotoksisite

Trikomonas

(T. vaginalis)

Trikomoniasis

*Metronidazol / Ornidazol /

Seknidazol



* Lökopeni, Trombositopeni

Trypanosoma

(T. brucei)



(T. cruzi)

Uyku Hastalığı

(Afrika tripanozomiyazı)



*Suramin / Pentamidin (I evre)

*Melorsoprol / Eflornitin (Geç)


  • Renal yetmezlik
  • Ensefalopati / Lökopeni

Chagas Hastalığı

(Amerika tripanozomiyazı)



*Nifurtimoks

*Benznidazol



* Nöropsikiyatrik şikayetler

KAMÇILILAR
Yüklə 1,04 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin