Aparan yol kimi

YUNESKO, MƏDƏNİ  DƏYƏRLƏR 
VƏ KULTUROLOJİ TƏHSİL
Dünya  mədəniyyəti  bizim  qarşımızda, 
milli-mədəni  dəyərlərin 
müəyyən 
sistemlərinə 
uyğun,  mədəni  müxtəlifliyi  və  mədəni 
özünəməxsusluğu,  insan  maraqlarının  ifadəsi  və  tələbatlarının 
ödənilməsi  ilə fərqlənən  xalq, millət və etnosların  həyat fəaliyyətinin 
fövqəladə mənzərəsini təqdim edir.
Bu  baxımdan,  mədəniyyətin  sinergetikası  sosial  səciyyəli  hadisə 
olduğuna  görə,  onun  insanların  yaradıcı  təsirinə  daim  ehtiyacı  var. 
Həyatın  dialektikası, 
milli  və  dünya  mədəniyyətində  destmktiv, 
böhran  hadisələrinin  vaxtında  aradan  qaldırılması,  yaradıcı  fəaliyyət 
və  ictimai  tərəqqini  təmin  edilməsi  məqsədi  ilə, 
milli  və  qlobal 
inkişaf proseslərinin  daimi  kulturoloji  monitorinqini  tələb  edir.  Bu 
dialektikadan  çıxış  edərək,  milli  dövlətlər  və  beynəlxxalq  təşkilatlar 
tərəfindən  bəşəriyyətin  milli,  regional  və  qlobal  problemlərin  həllinə, 
sülh  mədəniyyətinin  təsdiqi  və 
xalqların  rifah  səviyyəsinin 
yüksəldilməsinə  yönəlmiş  çoxtərəfli  fəaliyyət  həyata  keçirilir. 
Dünyada sülhün bərqərar olması  uğrunda  BMT və YUNESKO,  eləcə 
də 
Avropa  Şurası, 
Roma  Klubu,  Beynəlxalq  və  dinlərarası 
Federasiya tərəfindən  ,  azadlıq, sülh, ədalət və bərabərlik  ideallarının 
təsdiqi,  insanların  həyat  təminatı  sisteminin  inkişafı,  ümumi  rifaha 
nail  olunma  üçün  qeyri-hökumət  təşkilatlarının  Dünya Assosiasiyası 
və  digər  strukturlar tərəfindən  çox  işlər  görülmüş  və  görülməkdədir. 
Bununla  belə,  insan  ləyaqətinə  ümumi  hörmətin  təsdiqi, 
insan 
haqlarının 
qorunması, 
yoxsulluq 
və 
korrupsiyanın 
aradan 
qaldırılması,  stabil  sosial-iqtisadi  inkişafa nail olunma, ziddiyyətlərin 
həlli,  zorakılıq  və  terrorizmin 
aradan  qaldırılması,  ekoloji 
təhlükəsizlik  və  ətraf mühitin  qorunması  ilə  bağlı  problemlərin  həlli 
bu gün gündəmdə qalır.
Bu  problemlərin  həllində,  BMT-nin 
intellektual  vicdanı  hesab 
edilən,YUNESKO  təşkilatının  həyata  keçirdiyi  beynəlxalq  mədəni
328
Fuad  Mammadov
Kulturologiva effcktivli havat va faalivvata aparan vol
siyasətin  rolu  mühümdür.  Hal-hazırda  YUNESKO  yeni  yüzillikdə 
bəşəriyyətin  intellektual  və  etik  inkişafında  özünün  apancı  rolunun 
bərpa  edilməsi  istiqamətində  qiymətli  təşəbbüs  irəli  sürmüşdür.  O, 
sosial  həqiqətlərin  müstəqil  tənqidi  ekspert  təhlili  yolu  ilə  qlobal 
problemlərin 
həllində, 
dünyanın 
daha 
uğurlu 
gələcəyə 
transformasiyasında  xalqlann  arzusu  və  zamanın  tələbinə  düzgün 
cavab  axtarışına  can  atır.  Bu  gün  müxtəlif millətə  və  dinə  mənsub 
insanların  düzgün  humanist  istiqamətli  fəlsəfə  və  həyat  fəaliyyəti 
texnologiyalarının  yaradılması,  Yer  kürrəsində  həyati  dəyərlərin 
qorunması,  bütün  dünyada  sosial  ədalətin  və  sülh  mədəniyyətinin 
təntənəsi  üçün  əvvəllərdən  daha  artıq  zəruridir.  YUNESKO-nun 
sosial  ədalətin  real  təsdiqinə,  insan  şəxsiyyətinə  və  ləyaqətinə  hörmət 
istiqamətindəki 
fəaliyyəti 
dünyanın 
gələcək 
quruculuq
perspektivlərinin  daha  yaxşı 
başa  düşülməsi  üçün  etibarlı 
perspektivlər  açır.  YUNESKO-nun  köməkliyi  ilə  idrak  mədəniyyəti, 
sülh  mədəniyyəti,  məsuliyyət  mədəniyyəti,  şəxsiyyətə  hörmət,  sosial 
ədalət,  böyüklərə  hörmət  və  uşaqlara  məhəbbət,  dürüstlük,  insan 
haqları, səbrlilik və digər keyfiyyətlər tədricən  bütün dünyada mədəni 
normaya  çevrilir.  Bu,  dünyanın  xilası,  Yer  kürrəsində  həyatın 
təhlükəsizliyin təminatı,  xalqlann daha uğurlu gələcəyi  üçün  möhkəm 
özül yaradır.
Müasir  şəraitdə  bu  siyasət  insanların  dünya  mədəniyyəti  tarixi