XUSUSIY KAPITAL
29.ustav kapitali
|
|
|
29.1 oddiy-aksiyalar
|
|
8 553 374 923
|
29.2 imtiyozli-aksiyalar
|
|
584 000
|
30.qo’shimcha kapital
|
|
1 416 866
|
31.zaxira kapitali
|
|
78 719 614
|
31.1 umumiy zaxira fondi
|
|
47 652 044
|
31.2 shundan ,standart aktivlar bo’yicha shakllantirilgan zaxira
|
|
0
|
31.3 devalvatsiya uchun zaxira
|
|
0
|
31.4 boshqa zaxira va fondler
|
|
31 067 570
|
32.taqsimlanmagan foyda
|
|
307 914 749
|
32.1 shundan joriy yil foydasi(zarar)
|
|
45 830 151
|
33.Jami xususiy kapital
|
|
8 942 010 152
|
34.jami majburiyatlar va xususiy kapital
|
|
40 831 631 225
|
Agrobank faoliyatini yillar bo’yicha tahlil qilganimizdan ko’rinib turibdiki 2021 va 2022yillarning yarim yillik hisoboti ularning sof foydasi qancha ekanligini ko’rishimiz mumkin.Ya’ni 2021-yil yarim yillikda olingan sof foyda 55 500 041 mingso’mnitashkilqilgan 2022-yilning shu davri bilan solishtiradigan bo’sak 45 830 151 ming so’mni tashkil qiladi.Bu ko’rstkichlarni aniqroq bo’lishi uchun diagramma ko’rinishida ko’rib chiqamiz.
40000
35000
30000
25000
20000
15000
10000
5000
0
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
01.01.2019 01.01.2020 01.01.2021 01.01.2022
A ktivlar
Kreditlar
K apital
M ajburiyatlar
3. ATBning keying yillarda rivojlanish tendensiyasiga baho berish.
So’nggi yillarda tijorat banklari e’tiborini bank-mijoz yoki mobil ilovalar kabi masofaviy xizmat ko’rsatish kanallariga qaratgan holda o’z bizneslarini mijozlarga xizmat ko’rsatishni soddalashtirish yo’nalishi bo’yicha faol ravishda o’zgartirmoqda. Ushbu faollik banklarda turli darajada namoyon bo’layotganini kuzatish mumkin. O’zbekiston bank sektorida ijobiy tendensiyalar 2016
yildayoq ko’zga tashlangan edi. Biroq, davlat banklari O’zbekistondagi milliy bank tizimining salbiy natijasining asosiy manbai bo’lib qolmoqda. Davlat aktivlariga ega bo’lgan tijorat banklarida hukumatdan olingan mablag’lar ulushi hali ham yuqori hisoblanadi. O’zbekiston Respublikasining bank tizimi yuqori konsentratsiya mavjudligi bilan ajralib turadi: barcha bank aktivlarining 84 foizi hanuzgacha davlat ulushi mavjud banklarga tegishli, 64 foizi esa 5 ta yirik banklarga (Milliy bank, Asaka bank, O’zsanoatqurilish bank, Ipoteka bank va Agrobank) tegishli. 2018-2020 yillarda kredit tashkilotlar soni 55 taga yetdi, shu jumladan 4ta tijorat banklari 33 ta mikrokredit tashkilotlari va 18 ta lombardlar.
2021yil 1 yanvar holatiga ko’ra tijorat banklari aktivlari 366,1 trln so’mga yetdi va 2017 yilga nisbatan 120 foizga o’sdi. Ushbu davrda o’rtacha yillik real o’sish 24,1 foizni tashkil etdi. Kreditlar real o’sishi yiliga o’rtacha 38,6 foizni tashkil etdi .
2021 yil 1 yanvar holatiga iqtisodiyotga berilgan kreditlar umumiy hajmi 277 trln so’mni tashkil etdi va 2017 yilga nisbatan 150 foizga oshdi. Mazkur davrda depozitlarning o’rtacha o’sish sur’ati 18,5 foizni tashkil etdi. 2020 yil yakunlari bo’yicha tijorat banklari aktivlari hajmi 366 trln. so’mni tashkil etdi shundan 277 trln.so’m miqdori kreditlar ulushiga to’g’ri keladi . Shu bilan birga, aktivlar
nominal o’sish sur’ati esa 28 foizni tashkil etdi .
AKTIVLAR
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Nominal o’sish 2017
H aqiqiy o’sish 2018
Xorijiy valyutadagi 2019
a ktivlar ulushi 2020
Bank tizimi samaradorligini va banklarning moliyaviybarqarorligini oshirish , shuningdek bank xizmatlaridanfoydalanish imkoniyatlarini kengaytirish hamda bank tizimidadavlat ulushini kamaytirish mqsadida O’zbekiston Respublikasi
Prezidentining “2020-2025 yillarda O’zbekiston Respublikasi bank tizimini isloh qilish Strategiyasi to’g’risida” farmoni qabul qilindi . Bank buxgalteriya hisobini Markaziy bank tomonidan belgilangan qoidalar asosida ishlab chiqilgan ichki hisob kitob siyosatiga muvofiq tashkil etadi va yuritadi. Bankdagi buxgalteriya hisobi: boshqaruvga, moliyaga, soliqqa va nazoratga oid hisobotning hamda
boshqa hisobotlarning ishonchliligini , ularda bankning haqiqiy moliyaviy natijalari aks ettirilishini; bank aktivlarini va yuzaga keluvchi tavakkalchiliklarni boshqarish xavfsizligini; bank aksiyadorlari va kuzatuv kengashi tomonidan bankning moliyaviy natijalari va uning mansabdor shaxslarining ishini nazorat
qilinishini taminlashi kerak. Bankning moliyaviy xisobotida ko’rsatilgan va aksiyadorlarning umumiy yig’ilishiga taqdim etiladigan moliyaviy hisobotdagi , buxgal- teriya balansidagi, foyda va zararlar xisobvarag’idagi malumotlarning
ishonchliligi mulkiy manfaatlari bank yoki uning aksiyadorlari bilan bog’liq bo’lmagan auditorlik tashkiloti tomonidan tasdiqlangan bo’lishi kerak. Bank moliyaviy hisobotlarni, banklar guruhining asosiy banki konsolidatsiyalashgan moliyaviy hisobotlarni ularda ko’rsatilgan malumot- larning to’g’riligini auditorlik tashkiloti tasdiqlaganidan keyin Markaziy bank tomonidan belgilanadigan shaklda e’lon qiladi. Bank o’z mablag’lariga , kapitalga doir talablarning bajarilishiga likvidlikka, tavakkalchiliklarning qiymatiga va boshqa muhim ko’rsatkichlarga (normativlarga) doir axborotni oshkor etishi kerak.
Bank aksiyadorlik jamiyati shaklidagi yuridik shaxs hisoblanib u o’zining hududiy boshqarmalar , filiallar ,bank xizmatlari markazlari , sho’ba va tobe korxonalar bilan yagona bank tizimini tashkil etadi . Bankning funksional majburiyatlari: Markaziy bank tomonidan Belgilanadigan prudentsial normativlarga rioya etish ; Markaziy bank tomonidan belgilangan majburiy zahiralash talablarini bajarish ; Markaziy bank tomonidan belgilangaan ichki nazoratga hamda mtavakkalchiliklarni boshqarish tizimiga doir talablarga rioya etish ; kredit va lizing operatsiyalari bo’yicha ehtimol tutilgan zararlarni qoplash uchun Markaziy bank tomonidan belgilangan tartibda va miqdorlarda zaxiralar tashkil etish ; garovning (shu jumladan mol-mulk shaklidagi garovning ), beriladigan kafolatlar , kafilliklar va majburiyatlarning yetarliligini hisobga oladigan hamda beriladigan kreditlar taminlanishining ichki normativ tartibini
belgilash; o’z faoliyati to’g’risidagi axborotni qonun hujjatlarida belgilangan
tartibda oshkor etish; bankda ichki audit xizmati mavjud bo’lishini taminlash;
jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirishga , terrorizmni moliyalashtirishga va ommaviy qirg’in qurolini tarqatishni moliyalash- tirishga qarshi kurashish to’g’risidagi qonun hujjatlari talablariga rioya etish; qonun hujjatlariga muvofiq bank sirini yoki boshqa sirni tashkil etadigan ma’lumotlarning oshkor etilmasligini ta’minlash . Bank O’zbekiston Respublikasi “Banklar va bank faoliyati to’g’risida’’ gi Qonunga muvofiq boshqa huquq hamda majburiyatlarga ham ega bo’lishi mumkin. Buxgalteriya hisobi va hisobotini tashkil etishni ATBlar, muassasa va tashkilot rahbari amalga oshiradi. Rahbar quyidagi huquqlarga ega:
- bosh buxgalter rahbarligida buxgalteriya hisobi xizmatini tashkil
etish yoki shartnoma asosida jalb qilingan buxgalter xizmatidan foydalanish ;
buxgalteriya hisobi yuritishni shartnoma asosida ixtisoslashtirilgan buxgalteriya firmasiga yoki tarkibiga buxgalteriya subekti ham kiradigan xo’jalik birlashmasining markazlashtirilgan hisobga olish bo’limiga yuklash;
buxgalteriya hisobini mustaqil yuritish . O’zbekiston Respublikasi banklarida buxgalteriya hisobining asosi bo’lib O’zbekiston Respublikasining “ Buxgalteriya hisobi to’g’risida “gi Qonuni va Moliya viy hisobotning xalqaro standartlari hisoblanadi. Banklar tomonidan chop qilinadigan moliyaviy hisobot, shuningdek buxgalteriya hisobi va hisoboti jarayonida banklar tomonidan foydalaniladigan asosiy prinsiplar, konsepsiyalar va ta’riflar O’zbekiston
Respublikasining “Buxgalteriya hisobi to’g’risida”gi qonunga va MHXS
ga muvofiq bo’lishi shart. Hisob siyosatidaquyidagi tarkibiyelementlar o`z aksini albatta topishi lozim : Buxgalterya hisobi barcha ishlab chiqarishga doir opratsiyalar , kapital , majburiyatlar va mol – mulkning hujjatlarda aks ettirilishi miqdor va pul ko`rinishida uzluksiz o`zaro bog`liq munosabatlarda olib boriladi . Buxgalterya hisobining tashkil etish bo`yicha javobgarlik korxona rahbari zimmasiga yuklatiladi . Buxgalteriya hisobiningumumiy metodologik prinsiplariga rioya qilishni ,barcha xo`jalik operatsiyalarini buxgalteriya hisobida to`g`ri
aks ettirish va uni nazorat qilish , buxgalteriya va moliyaviy hisobotlar hamda tezkor ma`lumotlarni belgilangan muddatlarda taqdim etish , korxona moliyaviy xo`jalik faoliyatini iqtisodiy tahlil etishni amalga oshirish Agrobank ATB hisobchisi SHukurov Sanjarga yuklatilgan . Jamiyat hisobchisi O`zbekiston Respublikasining amaldagi qonunchiligiga zid keladigan operatsiyalar bo`yicha hujjatlarni qabul qilish va uni rasmiylashtirishga huquqi yo`q . Ichki nazorat organi- ichki nazoratni amalga oshirish uchun javobgar bo’lgan bankning maxsus bo’linmasi hisoblanadi. Bankning ichki nazorat tizimi bank ishining jihatlari , faoliyatining asosiy yo’nalishlari , mijozlar bazasi va mijozlar hamda ularning operatsiyalari bilan bog’liq tavakkalchilik darajasini hisobga olgan holda tashkil etiladi. Bankning ichki nazorat tizimining tarkibiy tuzilmasi bank
Bosh ofisining Ichki nazorat xizmatini , shuningdek bankning har bir Filialidagi ichki nazorat xizmatinii yoki masul xodimni o’z ichiga oladi. Ichki nazorat xizmati xodimlari soni 50 ta yoki undan ortiq bo’lgan banklarning Bosh ofisidagi Ichki nazorat xizmati shtat birligi 10 tadan kam bo’lmasligi lozim. Ichki nazorat xizmati rahbari va xodimlari bank Boshqaruvi raisining buyrug’I bilan lavozimiga tayinlanadi va ozod etiladi , ular bank Bosh ofisining shtat jadvaliga kiradi hamda ularning ish haqi va unga tenglashtirilgan to’lovlaribankning Bosh ofisi xarajatlari hisobidan amalga oshiriladi. Ichki nazorat xizmati rahbari va xodimlari bank nomidan to’lov, kredit, va buxgalteriya hujjatlarini imzolash yoki vizalash huquqiga ega emas. Ichki nazorat xizmati rahbari bevosita bank boshqaruvi raisiga hisobdordir va bankning boshqa bo’linmalaridan mustaqildir. Ichki nazorat xizmati xodimlari bevosita Ichki nazorat xizmati rahbariga xisobdordir.Ichki nazorat xizmati, mijozlarga bevosita xizmat ko’rsatuvchi bank bo’linmalari ( masul ijrochilar, kassirlar va shu kabilar ), yuridik xizmat, ichki audit va xavfsizlik xizmati xodimlari ning so’nggi yangiliklarga, jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni
legallashtirishning , terrorizmni moliyalashtirishning va ommaviy qirg’in qurol tarqatishni moliyalashtirishning zamonaviy usullari uslublari va yo’nalishlari haqidagi axborotga ega bo’lishlari kerak.
Ichki nazorat xizmatining rahbari va xodimlari o’z vazifalarini bajarish-
da quyidagilarga majburdirlar: o’z vakolati doirasida ichki nazorat Qoidalari va ichki hujjatlar bilan yuklatilgan maqsadlarga erishish va vazifalarni bajarish uchun zarur choralarni ko’rish; bankning tegishli bo’linmalaridan olingan hujjatlarning saqlanishini va qaytarilishini taminlash; o’z vazifalarini amalga oshirishda olingan ma’lumotlarning maxfiyligiga rioya qilish; ichki nazorat Qoidalari va ichki hujjatlarga muvofiq boshqa majburiyatlarni amalga oshirish.
XULOSA:
Bugungi kunda Agrobank O'zbekiston bank tizimining muhim bo'g'ini hisoblanadi. Uning 170 ta hududiy va tuman (shahar) filiallari, 145 ta bank xizmatlar ko'rsatish markazi 345 ga yaqin kassalar iqtisodiyotning real sektoriga – kichik biznes subyektlari va aholiga keng qamrovli bank xizmatlarini ko'rsatib kelmoqda.Agrobank yagona, o'z filiallarini bir-biri bilan bog'lovchi va yetarlicha himoyalovchi elektron baza yaratish uchun ko'p ishlarni amalga oshirdi.Agrobank jamoasi doimiy ravishda o'z oldiga yangi strategik maqsad va vazifalarni qo'yib keladi. Ayni paytda mazkur qadam mijozlarga xizmat ko'rsatishning sifat jihatidan yangi darajasiga chiqishga, raqobatbardosh pozitsiyaga erishishga, investitsion jozibadorlikni ta'minlashga, boshqaruv va texnologik jarayonlarni modernizatsiyalash hisobiga moliya xizmatlar bozorida qator ko'rsatkichlar bo'yicha peshqadam pozitsiyani egallashga xizmat qilmoqda.
Institut tomonidan tayinlangan malakaviy amaliyot sababli ATB Agrobank Samarqand viloyati Jomboy tuman fillialida o’tkazgan 2-oy mobaynida bank xodimlari va ayniqsa bank tomonidan menga tayinlangan amaliyot raxbarim ko’maklari bilan bank faoliyati to’g’risida atroflicha ma’lumot oldim. Bankning hozirgi darajasi va mijozlarga nisbattan bajariyotga mukammal amali to’g’risidagi fikrlar meni kelajakda ham shu bank xodimi bo’lib qolishga undamoqda. Oliy ta’limni na’munali bitirib, albatta Agrobankga qaytish niyatidaman…
Men malakaviy amaliyoti dasturi bo`yicha olib bordim va amaliyotdasturi rejasida ko`rsatilgan vazifalarni o`z vaqtida amalga oshirdim. Men malakaviy amaliyoti davrida korxonadagi amaliyot rahbarim boshchiligida “Agrobank ” ATB faoliyati bilan tanishdim “Agrobank” ATB faoliyati bilan tanishish davomida uning asosiy ko`rsatkichlarini o`rgandim.Shuningdek, korxonaning huquqiy maqomi, ta`sis hujjatlari va tashkiliy tuzilishini o`rganib chiqdim va o`z amaliyko`nikmalarimni hisobotimda yoritdim. Agrobank ATBning umumiy strukturasi, boshqaruv organlari, bo`limlari va uning vazifalari hamda huquq va majburiyatlari haqida ma`lumotlar bilan tanishdim. Amaliyot rahbarimyordamida jamiyat buxgalteriyasi, hamda buxgalterning funksional vazifalarini o`rgandim. Agrobank ATB da tanishuv ishlab chiqarish amaliyoti o`tash davrida olgan amaliy va nazariyko`nikmalarim natijasida quyidagi takliflarni kiritdim:
1.Korxona faoliyatdoirasini kengaytirish;
2. Korxonada ish o`rinlari sonini oshirish;
3. Korxonada plastic bo’limiga katta etibor qaratish kerak chunki mijozlar ko’p ammo ishchi kam keyin yana plastic chiqaradigan aparatlarni ham ko’paytirish kerak.
Yuqoridagi takliflar korxona faoliyatini yanada yaxshilashga xizmat
qiladi. Keyingiamaliyotlarda korxona faoliyatini yanada chuqur
o’rganamiz.
Foydalanilgan adabyotlar
www.Ziyo.net
www.Open.uz
www.Stat.uz
Dostları ilə paylaş: |