24-rasm. Sakraganda bir qo’llab to’p otish.
Bir qo’l bilan «kryuk” (aylanma) usuli bilan to’p otishni ko’proq markaziy o’yinchilar baland bo’yli himoyachining faol qarshi harakati paytida yaqin va o’rta masofa oraliqlardan hujum qilish uchun foydalaniladi.
Tayyorlov qismi: o’yinchi chap oyoq bilan raqibni qarshi tomonga qadam qo’yadi, chap oyog’ini yengil bukib, shchit tomonga chap yoni bilan buriladi. To’p tushirilgandan o’ng qo’lning bukilgan panjasida va yuqoridan chap qo’l bilan yo’rdamida ushlab turiladi, savat tomonga boshni buriladi.
Asosiy qism: chap oyoq bilan yerdan itarilib, o’yinchi yuqoriga sakraydi, shu bilan bir vaqtda o’ng qo’lni to’p bilan gavdadan uzoqlashtiradi va yoysimon harakat bilan yuqoriga ko’taradi. To’g’ri burchak ostida tirsak bo’g’imida bukilgan chap qo’l to’pni himoyachidan to’sganday bo’ladi, o’ng oyoqning tizzasini yuqoriga tortib olinadi. Qo’l boshga yaqinlashayotganda eng yuqori nuqtada to’pni chiqariladi. Uni bosh ustidan savatga yo’naltirishadi.
Kuchli ta’qib va straxovka qilish paytida ba’zi markaziy o’yinchilar to’pni qo’l bilan to’liq yoysimon harakat qilishni afzal ko’rishmaydi. Ular to’pni ikki qo’l bilan himoyachidan boshqa tomonga yuqoriga chiqarishadi, so’ng bir qo’l bilan yoysimon yakunlovchi qismini o’tkazishadi, xolos, ya’ni to’pni yarim «kryuk” (aylanma) qilib tashlashadi.
Pastdan bir qo’llab to’p otish harakatda va sakrab pastdan ikki qo’llab otish kabi holatlarda qo’llaniladi. Bundan tashqari, ba’zi markaziy o’yinchilar raqib shchiti yaqinidagi kurash paytida burilish va chalg’ituvchi harakatlarni birga qo’shib muvaffaqiyat bilan bu otish usulidan foydalanishadi (25-rasm).
To’pni savatga qayta otish. Savatga otilgan to’p unga tushmay shchitdan sapchib yoki savat yaqinidan o’tib ketgan hollarda o’yinchi sakrab to’pni havoda ilib olgandan keyin to’p bilan yerga tushib, nishonga olib tashlash uchun vaqt bo’lmaydi. Bunday hollarda ikki qo’llab yoki bir qo’l bilan to’pni savatga yana tashlash kerak.
To’pni bir qo’l bilan yana qo’shimcha otish (tashlash) paytida basketbolchi to’pni yuqoriroq nuqtada ilib olishga erishadi. Sakraganda va to’pni yoyilgan panjaga qabul qilib, o’yinchi qo’lni yengil bukadi va shu bilan bir vaqtda barmoqlar va panjalar bilan yumshoq yakunlovchi harakat qilib, shu yerning o’zida qo’lni to’g’rilaydi. Halqa tepasida to’pni qayta otish paytida panja harakatlari. To’p halqaga juda yaqin bo’lsa, eng yaxshisi uni panjada ushlab qolmasdan, balki turtib yuborish kerak.
