Üç dünyanın təşkili. Beləliklə, XX əsrin ortalarında dünya birliyi iqtisadi inkişaf səviyyəsi, həyat tərzi, dünyagörüşü cəhətdən fərqlənən üç müxtəlif dünyaya bölündü. Bunlardan biri Avropa və Şimali Amerikanın inkişaf etmiş kapitalist ölkələri, Yaponiya və Asiyanın bir neçə kapitalist ölkəsi idi ki, onlar iqtisadi inkişafda yüksək nailiyyətlər qazanmışdılar. Bu əsas ölkələr dünyanın «mərkəzi» hesab olunurdular. SSRİ daxil olmaqla sosialist ölkələri ikinci dünyaya aid edilirdi.
Üçüncü qrupa isə Asiya, Afrikanın yenicə müstəqillik qazanmış ölkələri və Latın Amerikası ölkələri daxil idi. Bu ölkələr iqtisadi və sosial sahələrdə inkişaf etmiş ölkələrdən xeyli geridə idilər. Ona görə də bu ölkələrin qarşısında duran birinci dərəcəli vəzifə iqtisadi müstəqilliyə nail olmaq idi. Bunun üçün isə geriliyi aradan qaldırmaq və xalq təsərrüfatını sürətli xəttə keçirmək vacib idi. Çünki iqtisadi müstəqillik ancaq siyasi müstəqilliyi möhkəmləndirə bilərdi. Bu ölkələrə həm inkişaf etmiş kapitalist, həm də SSRİ başda olmaqla sosialist ölkələrinin maliyyə və iqtisadi kömək etmələri onların öz maraqlarından irəli gəlirdi.
İnkişaf etmiş kapitalist ölkələri XX əsrin 70-ci illərinin sonu 80-ci illərin əvvəllərində müasir dünyanın hissəsini, sosialist ölkələri 37 %-ni (16 ölkə, 1,7 milrd əhali), üçüncü dünya ölkələri isə 38 %-ni əhatə edirdi.
Dostları ilə paylaş: |