m h Ai; Бi А i1 i1 (tekislikdagi val o’qi) va B (tekislikga perpendikulyar) zanjirlar o’lchamlarini umumiy xatoliklari.
m h ai; i
i1 i1 a va β(ikki tekislikda) burilishlar uchun zanjirlar o’lchamlarini umumiy xatoligi.
(formula) uzunlikdagi burilishlarda boshlang’ich va oxirgi zanjirlar joizligi
(dopuski);
Va oxirgi (xulosa) zvenoni hisobga olmagan holda A, B, a va V o’lchamlar zanjiridagi zvenolar soni
8.5-rasm. Harakatlanuvchi yig’ma sxemasi.
Kafolatlangan oraliqni val vtulka birikmasida detal o’qlarining bir biriga nisbatan siljishi:
0 0,500B 0,5BB 0,5 (8.11)
1 2 2 2
K00 KBB2
K (8.12)
bu erda: oraliq joizlik chegarasida o’qlarni bir biriga nisbatan o’rtacha siljishi;
- nisbiy siljish;
0 , B- val va teshik o’lchamlari joizni o’rtacha koordinatasi;
0 , B - val va teshik o’lchamlari joizi;
0,B, ,- val va teshik orasidagi masofa hamda val, teshik o’lchamlarini nisbiy bo’linishi koeffisienti;
KB, K- val va teshik o’lchamlarini sochilish koeffisienti.
Val va vtulka oralig’i normal qonuniyatlarga bo’yso’ngan holda quyidagicha ko’rinishga ega bo’lishi mumkin.
3 02 B2 (8.13)
val va teshik o’lchamlarini o’rtacha chetlanishi.
Birikma uchun oraliq chegarada bo’lsa
2 ae2x232 dx 3 20 (8.14)
O’lchamlar zanjiridagi oxirgi zvenoning aniqligi to’la, to’la emas va o’zaro almashinuvchanlik hamda o’lchamiga yetkazish yoki rostlash usullari yordamida amalga oshiriladi.
Bu usullarni qaysi biri aniqlikni oshirishga olib kelishi har qanday holatda ham iqtisodiy hisob kitoblar bilan asoslanishi kerak.
To’liq o’zaroalmashinuvchanlik usuli, ayniqsa avtomatlashtirishda, yig’ilayotgan birikma detallarini 100% nazorat qilish kerak bo’ladi. Bu o’z navbatida ko’p mablag’ va kuch talab qiladi.
To’liq bo’lmagan o’zaroalmashinuvchanlik usulida aniqlikga bo’lgan talab ancha susayadi, nazorat qilish uchun sarf harajatlar ancha kamayadi, ammo yig’ish jarayoni bir oz murakkablashib ko’proq kuch talab qiladi.
SHunga qaramay ko’p zvenoli o’lcham zanjirlarida to’liq bo’lmagan o’zaroalmashinuvchanlik usuli ko’p xollarda iqtisodiy afzalliklarga ega.
To’liq o’zaroalmashinuvchanlik usulida detallar tayyorlashdagi o’rtacha oraliq (dopusk) quyidagicha aniqlanadi:
зам cp
m1 (8.15)
.tutashtiruvChi (oxirgi) zveno oralig’i; .zvenolar umumiy soni.
To’liq bo’lmagan o’zaroalmashinuvchanlik usulida o’rtacha oraliq
зам cp