Axborot texnologiyalari va menejment universiteti Iqtisodiyot yoʻnalishi 123-22 guruh talabasi Boboyeva Gulnozning Menejment va marketing fanidan tayyorlagan taqdimot loyihasi

Axborot texnologiyalari va menejment universiteti Iqtisodiyot yoʻnalishi 123-22 guruh talabasi Boboyeva Gulnozning Menejment va marketing fanidan tayyorlagan taqdimot loyihasi.

Mavzu:Strategik boshqaruv va rejalashtirish

Mavzu rejasi:

• Strategik boshqaruv haqida tushuncha.
• Strategik boshqaruvni rejalashtirish
• Foydalanilgan adabiyotlar

Strategiya

Strategiya so’zi grekcha “strategos” iborasidan olingan bo’lib “general san’ati” ma’nosini bildiradi. Bu atamaning xarbiy sohadan kirib kelganiga ta’jublanmaslik kerak. Zero, strategiya Aleksandr Makedonskiyga butun dunyoni ishg’ol qilishga imkon tug’dirgan.

O’zbek tilining izohli lug’atida ham strategiya atamasi: • “yirik harbiy operatsiyalar va umuman urush olib borish san’ati”; “ijtimoiy –siyosiy kurashga rahbarlik qilish san’ati va ilmi” ma’nosida talqin etilgan. Xarbiy sohada hozir ham bu atama yuqori qo’mondonlik tomonidan harbiy jarayon (operatsiya)larni rejalashtirish san’ati ma’nosida ishlatiladi. Istiqbolni aniq bashorat qilish uchun strategiya zarurdir.

O’zbek tilining izohli lug’atida ham strategiya atamasi: • “yirik harbiy operatsiyalar va umuman urush olib borish san’ati”; “ijtimoiy –siyosiy kurashga rahbarlik qilish san’ati va ilmi” ma’nosida talqin etilgan. Xarbiy sohada hozir ham bu atama yuqori qo’mondonlik tomonidan harbiy jarayon (operatsiya)larni rejalashtirish san’ati ma’nosida ishlatiladi. Istiqbolni aniq bashorat qilish uchun strategiya zarurdir.

Startegiya-bu: • istiqbolni tadqiq qilish, turli stsenariyalarni tahlil qilish san’ati; • istiqbolda raqobat kurashida afzallik beruvchi g’oya; Korxonaning umum faoliyati (fondi, quvvati, xarajati, foydasi va hokazo)ni nazorat qiluvchi keng qamrovli tizimdir. Strategiya o’z harakat doirasi bo’yicha quyidagi turlarga bo’linadi. Sxemadagi bosh strategiya korxona vazifalarini ro’yobga chiqarishning asosiy usulidir.

Startegiya-bu: • istiqbolni tadqiq qilish, turli stsenariyalarni tahlil qilish san’ati; • istiqbolda raqobat kurashida afzallik beruvchi g’oya; Korxonaning umum faoliyati (fondi, quvvati, xarajati, foydasi va hokazo)ni nazorat qiluvchi keng qamrovli tizimdir. Strategiya o’z harakat doirasi bo’yicha quyidagi turlarga bo’linadi. Sxemadagi bosh strategiya korxona vazifalarini ro’yobga chiqarishning asosiy usulidir.

•maxsus strategiyalar; •funktsional strategiyalar;

Maxsus strategriyalar juda e’tiborli hollarni oldindan bashorat qilish maqsadida ishlab chiqiladi. Masalan, korxonaning bankrotlikka qarab borayotganligi payqab qolinsa uning oldini olish bo’yicha uzoq muddatga tuzilgan strategiyalr shu strategiyalar turkumiga kiradi. Funktsional strategiyalar korxonaning ayrim bo’limlari va xizmatlari oldidagi vazifalarni amalga oshirish yo’llarini ifodalaydi. Bu ishchi strategiyalardir.

Mujassamlashtirilgan strategiyalar bu korxonaning yaxlit faoliyatini o’zida jamlagan mo’ljaldi Diversifikatsiyalashgan strategriya korxona (firma) larning faoliyat sohalari va ishlab chiqaradigan mahsulotlar turini kengaytirish oldidagi vazifalarning amalga oshirish yo’llarini ifodalaydi Strategiyani belgilash korxona miqyosidan boshlanadi. Odatda korxona (firma)ning istiqboldagi faoliyatini mo’ljallash jarayoni quyidagi muhim jihatlarning tahlilidan boshlanadi.

Korxonaning istiqboldagi strategiyasini asoslash maqsadida quyidagi holatlarga nisbatan xodimlarning fikrini aniqlab olish o’rinlidir. Xo’sh, strategik boshqaruvning o’zi nima? Strategik boshqaruv – bu korxona (firma)ning istiqboldagi maqsadi va imkoniyati bilan xodimlar manfaatini uyg’unlashtirishga mo’ljallangan uzoq muddatli boshqaruv usulidir. Boshqacha qilib aytganda, strategik boshqaruv – bu strategik maqsadni amalga oshirishga qaratilgan boshqaruv faoliyatidir. Ayrim korxona (firma)lar turli sababalarga ko’ra strategik boshqaruv jarayoni bilan chuqur shug’ullanmaydilar.

Strategik rejalashtirish jarayoni quyidagi bosqichlarni o’z ichiga oladi. Korxona maqsadi va vazifalarini tanlash strategik rejalashtirish jarayonining eng dastlabki va mas’uliyatli bosqichlaridan hisoblanadi. Bu jarayon rejalashtirishning keyingi barcha bosqichlari uchun mo’ljal vazifasini o’taydi. Korxona faoliyatining bosh maqsadi- bu mahsulot ishlab chiqarishda kam xarjat sarflagan holda barcha ist’molchilarga yuqori sifatli mhsulot etkazib berish bo’yicha rejalar, topshiriqlar, shartnomalarni bajarishdan iborat.

Strategik rejalashtirish sifati ham ana shu bosh maqsadning qanchalik to’g’ri tanlanganligi va qabul qilinganligiga bog’liq. Shu sohadagi tadqiqotlar maqsadning quyidagi mezonlariga mos kelishi lozimligini ko’rsatadi: • aniq o’lchovga ega bo’lishi; • davr(muddat) ning aniq bo’lishi; • amalga oshirish mumkinligi; • muvofiqlashtirilishini ta’minlash mumkinligi.; • ustuvorlikka ega bo’lishi.

Birinchi mezon maqsadning aniq me’yoriy o’lchovga ega bo’lishini talab qiladi. Masalan, “shu davr ichida xodimlarning xizmat pila-poyalari borasidagi o’sishini taxminan 10-15 foizga oshirish”, “bahosi shuncha foizga past bo’lgan rusumdagi mahsulotni ishlab chiqarish”, va hokazo. Bunday maqsadlarni aniq qo’yish bilan rahbar barcha bo’g’inlarning istiqboldagi rivojlanishi bo’yicha aniq miqdoriy mo’ljallarni belgilaydi.

Strategik rejalashtirishdagi ikkinchi mezon – bu prognoz qilinayotgan vaqt (davr) ni aniq belgilash lozimligidir. Bu mezonga binoan strategik rejalashtirish uzoq muddatli (besh yildan ko’proq muddatga), o’rta muddatli(bir yildan besh yilgacha) va qisqa muddatli (bir yilgacha) bo’lishi mumkin. Maqsadga erishishning uchinchi mezoni ikki jihat nuqtai nazardan muhimdir.

Eʼtiboringiz uchun tashakkur