Axborotlashtirish jarayoni muqarrar ravishda ushbu muhitlarning integratsiyasiga olib keladi, shuning uchun axborotni muhofaza qilish masalasi axborot aylanishining barcha shartlarini, ushbu axborot muhitida axborot resurslarini yaratish va ulardan foydalanishni hisobga olgan holda hal qilinishi kerak.
Axborot muhiti axborot resurslarini yaratish va ulardan foydalanish uchun mo'ljallangan kompyuter tizimlariga asoslangan shartlar, vositalar va usullar to'plamidir.
Axborot muhitining ishlashiga xavf tug'diradigan omillarning yig`indisi axborot tahdidlari deb ataladi
Axborot xavsizligining maqsadlari
milliy manfaatlarni himoya qilish;
hodimlarni va raxbariyatni ishonchli va to'liq axborot bilan ta'minlash;
axborotni olish, tarqatish va undan foydalanishda hodimlarni va raxbariyatni huquqiy himoya qilish.
Axborot muhitida tezlik tushunchasi, birliklari va axborot kanallari sig‘imi.
Ma’lum vaqt oralig‘ida aloqa muhitlari orqali uzatiladigan axborot hajmi - uning uzatilish tezligini belgilaydi. Xar qanday harakatlanuvchi jism va modda uchun tezlik tushunchasi va uning o‘lchov birliklari mavjud bo‘lganidek, axborotning ham uzatish tezligi hamda o‘lchov birliklari mavjuddir, bular:
Bit/sekund – bir soniyada aloqa muhiti orqali uzatiladigan bitlar soni;
Kbit/sekund – bir soniyada aloqa muhiti orqali uzatiladigan minglab yaxlitlangan bitlar soni;
Mbit/sekund – bir soniyada aloqa muhiti orqali uzatiladigan millionlab yaxlitlangan bitlar soni;
Gbit/sekund – bir soniyada aloqa muhiti orqali uzatiladigan milliardlab yaxlitlangan bitlar soni.
Axborot muhitida tezlik tushunchasi, birliklari va axborot kanallari sig‘imi.
Axborot kanallarining sihimi ular orqali ma’lum vaqt oralig‘ida uzatiladigan axborot hajmi bilan belgilanadi. Bu o‘z navbatida axborot kanallarining o‘tkazish qobilyatini anglatadi. Kompyuterning salbiy va ijobiy tomonlari. Kompyuterdan foydalananish bo‘yicha ma’lum me’yorlar, qoidalar va talablar mavjud. Bunga kompyuterning joylashishi, xonaning yorug‘ligi, havo almashishiga bo‘lgan talablar va texnika xavfsizligi qoidalari kiradi. Kompyuter ishlash vaqtida o‘zidan elektromagnit to‘lqinlarni tarqatadi, bu esa o‘z navbatida kompyuterdan uzoq vaqt foydalanilganda inson sog‘lig‘iga zarar yetkazadi. Kompyuterning noto‘g‘ri joylashishi foydalanuvchining tanasi tuzilishiga, kompyuter joylashgan xonaning yorug‘lik darajasi esa kompyuterning foydalanuvchi ko‘rish qobiliyatiga ta’sirini belgilaydi. Maktab yoshigacha bo‘lgan foydalanuvchi kompyuter bilan 15-20 minut ishlashi mumkin. Maktab yoshidagi 1-2 soat oralig‘ida kompyuterda ishlashi mumkin. Kattalar esa bir ish kuni davomida 3-4 soat atrofida ishlashi mumkin. Lokal xisoblash tarmoqlari (LXT) Personal kompyuterlar asosida qurilgan LXT, oddiy arxitekturasi va asosiy qurilmalarining arzonligi sababli barcha soxalarda tadbiq qilinmoqda. Jumladan tijorat va bank tizimlarini avtomatlashtirishda, boshqarish tizimlarida va boshqalar. Uning asosiy komponentlariga quyidagilar kiradi:
jamiyatning axborot infratuzilmasi (axborot kommunikatsiyalari, aloqa tarmoqlari, ma'lumotlarni tahlil qilish va qayta ishlash markazlari, axborotni muhofaza qilish tizimlari va vositalari);
Manbalar Ichgi Tashqi Davlat siyosati Axborot urushi Jinoiy faoliyat Boshqa manbalar Axborotlashtirish rivojlantirishda kechikish Texnologiya rivojlanishida kechikish Bilim yetishmasligi Boshqa manbalar
Har yili kompyuter tizimlarining axborot xavfsizligiga tahdidlar soni va ularni amalga oshirish usullari tobora ortib bormoqda. Bu erda asosiy sabablar zamonaviy axborot texnologiyalarining kamchiliklari va apparat qismining tobora ortib borayotgan murakkabligi hisoblanadi. Ushbu sabablarni bartaraf etish uchun kompyuter tizimlarida in-shakllanishni himoya qilish uchun dasturiy va apparat usullarini ishlab chiquvchilarning sa'y-harakatlari yo'naltirilgan.
Har yili kompyuter tizimlarining axborot xavfsizligiga tahdidlar soni va ularni amalga oshirish usullari tobora ortib bormoqda. Bu erda asosiy sabablar zamonaviy axborot texnologiyalarining kamchiliklari va apparat qismining tobora ortib borayotgan murakkabligi hisoblanadi. Ushbu sabablarni bartaraf etish uchun kompyuter tizimlarida in-shakllanishni himoya qilish uchun dasturiy va apparat usullarini ishlab chiquvchilarning sa'y-harakatlari yo'naltirilgan.
