Aylanma vositalar

Aylanma mablag'lardan foydalanish samaradorligi
Korxona faoliyati samaradorligini oshirish va uning moliyaviy holatini mustahkamlashga qaratilgan chora-tadbirlar tizimida aylanma mablag'lardan oqilona foydalanish muhim o'rin tutadi. Bozor munosabatlari shakllanishi sharoitida aylanma mablag'lardan foydalanishni yaxshilash muammosi yanada dolzarb bo'lib qoldi. Korxonalarning manfaatlari ularning ishlab chiqarish-xo'jalik faoliyati natijalari uchun to'liq javobgarlikni talab qiladi. Korxonalarning moliyaviy holati bevosita aylanma mablag'larning holatiga bog'liq bo'lib, xarajatlarni xo'jalik faoliyati natijalari bilan mutanosiblashtirish va xarajatlarni o'z mablag'lari hisobidan qoplashni nazarda tutganligi sababli, korxonalar aylanma mablag'larning oqilona tashkil etilishidan - ularning harakatini tashkil etishdan manfaatdordirlar. eng katta iqtisodiy samarani olish uchun mumkin bo'lgan minimal miqdor bilan.
Aylanma mablag'lardan foydalanish samaradorligini quyidagi ko'rsatkichlar yordamida baholash mumkin:
· kunlarda aylanma koeffitsienti va aylanma koeffitsienti;
· Investitsiya qilingan aylanma mablag'larning har bir rubli uchun yalpi yoki tovar mahsulotining chiqarilishi (yuk koeffitsienti);
· Xarajatni qoplaydigan.
Aylanma mablag'larning aylanmasi deganda aylanma mablag'lar pul shaklida tovar-moddiy zaxiralarga aylantirilgan paytdan boshlab va tayyor mahsulot ishlab chiqarish va uni sotishgacha bo'lgan pul mablag'larining bir to'liq aylanishining davomiyligi tushuniladi.... Mablag'larning aylanmasi tushumni korxona hisobvarag'iga o'tkazish bilan yakunlanadi.
Aylanma mablag'larning aylanmasi bir qator o'zaro bog'liq ko'rsatkichlar bilan tavsiflanadi: kunlardagi bir aylanmaning davomiyligi, ma'lum bir davrdagi aylanishlar soni - bir yil, yarim yil, chorak (aylanma koeffitsienti), aylanma mablag'larning miqdori. ishlab chiqarish birligiga (yuk koeffitsienti).
Bitta aylanmaning davomiyligi tovar-moddiy zaxiralarni sotib olingan paytdan boshlab va mahsulotni sotishdan tushgan tushumgacha bo'lgan davrda aylanma mablag'larning ishlab chiqarish va aylanma sohasida turish vaqtidan iborat.
Aylanma mablag'larning bir kunlik aylanmasining davomiyligi (O) quyidagi formula bo'yicha hisoblanadi:
Bu erda C - aylanma mablag'lar qoldig'i (o'rtacha yoki ma'lum bir sana uchun);
T-tovar mahsulotining hajmi;
D - ko'rib chiqilayotgan davrdagi kunlar soni.
Aylanma mablag'larning aylanish davri yoki bir aylanmasining davomiyligi qanchalik qisqa bo'lsa, boshqa narsalar teng bo'lganda, korxonaga kamroq aylanma mablag' kerak bo'ladi. Qanchalik tez aylanma mablag'lar kontaktlarning zanglashiga olib kelsa, ular shunchalik yaxshi va samaraliroq qo'llaniladi. Shunday qilib, kapital aylanma vaqti umumiy aylanma mablag'larga bo'lgan ehtiyojga ta'sir qiladi. Bu vaqtni qisqartirish moliyaviy boshqaruvning eng muhim yo'nalishi bo'lib, aylanma mablag'lardan foydalanish samaradorligini oshirishga va ularning daromadliligini oshirishga olib keladi.
Muayyan davrdagi inqiloblar soni yoki aylanma mablag'larning aylanish nisbati (K taxminan) formula bilan hisoblanadi:
Ushbu koeffitsient 1 rubl uchun sotilgan mahsulotlarning qiymatini ko'rsatadi. Aylanma kapital. Ushbu koeffitsientning oshishi inqiloblar sonining ko'payishini anglatadi va quyidagilarga olib keladi:
· Aylanma mablag'larning har bir rubli uchun ishlab chiqarish mahsuloti yoki sotish hajmi o'sib bormoqda;
· Xuddi shu hajmdagi ishlab chiqarish uchun kamroq miqdordagi aylanma mablag' talab qilinadi.
Aylanma aktivlarning yuk koeffitsienti (K z), aylanma koeffitsientiga teskari, formula bilan aniqlanadi:
Bu nisbat sotilgan mahsulotning har bir rubliga to'g'ri keladigan aylanma mablag'lar miqdorini ko'rsatadi.
Ushbu ko'rsatkichlarga qo'shimcha ravishda korxona mahsulotini sotishdan olingan foydaning aylanma mablag'lar balansiga nisbati bilan belgilanadigan aylanma mablag'lar rentabelligi ko'rsatkichidan ham foydalanish mumkin.
Aylanma mablag'larning aylanma ko'rsatkichlari aylanmada ishtirok etuvchi barcha aylanma mablag'lar va alohida elementlar uchun hisoblanishi mumkin.
Mablag'lar aylanmasidagi o'zgarishlar real ko'rsatkichlarni rejalashtirilgan ko'rsatkichlar bilan yoki o'tgan davr ko'rsatkichlari bilan taqqoslash yo'li bilan aniqlanadi. Aylanma mablag'lar aylanmasi ko'rsatkichlarini solishtirish natijasida uning tezlashishi yoki sekinlashishi aniqlanadi.
Moliyaviy resurslardan foydalanish samaradorligining umumlashtiruvchi ko'rsatkichi rentabellikdir. So'zning keng ma'nosida rentabellik tushunchasi rentabellik, rentabellik degan ma'noni anglatadi. Agar mahsulot sotishdan tushgan tushum ishlab chiqarish xarajatlarini qoplasa, korxonaning normal faoliyati uchun yetarli foyda olish sharti bilan korxona daromadli hisoblanadi.
Aylanma mablag'lardan foydalanish samaradorligini tahlil qilish uchun korxona ixtiyorida qolgan foydaning aylanma mablag'larning o'rtacha qiymatiga nisbatiga teng bo'lgan aylanma mablag'larning rentabellik ko'rsatkichi hisoblanadi .. Bu ko'rsatkich aylanma mablag'larning miqdorini tavsiflaydi. aylanma mablag'larning har bir rubli uchun olingan foyda va korxonaning moliyaviy samaradorligini aks ettiradi, chunki bu korxonadagi barcha resurslarning aylanishini ta'minlaydigan aylanma mablag'lardir.