Ayrı-seçkilik әleyhinә Avropa hüququ üzrә mәlumat kitabı

ABƏM, Marie Landtová v. Česká správa socialního zabezpečení

İş C-399/09, 22 iyun 2011

(CJEU, Marie Landtová v. Česká správa socialního zabezpečení

Case C-399/09, 22 June 2011)

Xanım Landtova, həmin dövlətin ərazisində yaşayan çex vətəndaşı, 1964-

cü  ildən  31  dekabr  1992-ci  ilə  qədər    Federal  Çex  və  Slovak

Respublikasının  ərazisində  işləmişdi.  Dövlət  dağıldıqdan  sonra  xanim

Landtova  əvvəlcə  Slovak  Respublikasının,  daha  sonra  isə  Çex

Respublikasının  ərazisində  işlədi.  Çex  Sosial  Təhlükəsizlik  Qurumu

(CSSA) onun üçün yarımçıq əmək təqaüdü müəyyənləşdirdi. Məbləğ Çex

Respublikası  ilə  Slovak  Respublikası  arasında  Sosial  Təhlükəsizlik

194

Ayrı-seçkilik əleyhinə Avropa hüququ üzrə Məlumat kitabı

---

Müqaviləsinə  uyğun  təsbit  edildi  ki,  həmin  müqaviləyə  görə  31  dekabr

1992-ci ilə qədər xanim Landtova tərəfindən bitirilən sığorta müddətinin

dəyəri,  1408/71 Qaydasının İİİ(A) Əlavəsinin 6-cı bəndinə görə qüvvədə

olan müddəaya əsasən, Slovak sosial təhlükəsizlik sxeminin qaydaları ilə

dəqiqləşdirilməli idi, çünki  işəgötürənin qərargahı Slovak Respublikasının

ərazisində  idi.    Xanım  Landtova,  CSSA-in  onun  bitirdiyi  bütün  sığorta

müddətlərini  nəzərə  almadığını  əsas  göstərərək,  yaşlılıq  yardımının

məbləğinə  etiraz  etdi.  İş  Ali  İnzibati  Məhkəməyə  çatdığında,  sonuncu

1408/71  Qaydasının  İİİ(A)  Əlavəsinin  6-cı  bəndinə  görə  qüvvədə  olan

müddəalarının  7(2)(c)-ci  maddə  ilə  birlikdə  oxunduğunda,  Sosial

Təhlükəsizlik Müqaviləsinə əsasən müəyyənləşdirilən yaşlılıq yardımının

məbləği Çex Respublikasının hüquq qaydalarına uyğun hesablandıqda

alına biləcək əmək təqaüdündən daha aşağı olduqda, yaşlılıq yardımına

əlavə ödənişi təmin edən daxili qaydanı istisna etdiyindən əmin olmaq

istədi. 

Müraciətdə,  Konstitusiya  Məhkəməsinin  müvafiq  məbləğin  yalnız  Çex

Respublikasının  ərazisində  yaşayan  çex  vətəndaşlığı  olan  fərdlərə

ödənilməsi  qərarının  Aİ-nin 12-ci maddəsinin və 1408/71 Qaydasının 3(1)

və 10-cu maddələrinin birgə müddəalarının qadağan etdiyi ayrı-seçkilik

olub-olmadığı soruşulurdu.

AİƏM bildirdi ki, İİİ(A) Əlavənin 6-cı bəndi məbləğin ödənilməsini təmin

edən  daxili  qaydanı  istisna  etmir,  çünki  bu  paralel  şəkildə  çex  yaşlılıq

yardımı ilə verilmir və sığortanın eyni müddəti iki dəfə nəzərə alınır. Bu

sadəcə müxtəlif mənbələrdən alınmış yardımlar arasında obyektiv şəkildə

müəyyənləşdirilmiş fərqin aradan qaldırılması ilə nəticələnir. Belə yanaşma

1408/71 Qaydasının preambulasının  “tətbiq olunan daxili qanunların üst-

üstə  düşməsini”  aradan  qaldırmağa  imkan  verir  və    İİİ(A)  Əlavədə

göstərildiyi kimi, Sosial Təhlükəsizlik Müqaviləsi  ilə müəyyənləşdirilmiş

səlahiyyət bölgüsü amilinə zidd deyildi. Məhkəmə, həm də bildirdi ki, Kon-

stitusiya Məhkəməsinin qərarı sakinlik testinin nəticəsi olaraq yalnız Çex

Respublikasında yaşayan çex vətəndaşlarına məbləğin ödənilməsinə icazə

verərək, sərbəst hərəkət etmək azadlığını həyata keçirən fərdlərə qarşı

vətəndaşlığa əsaslanan birbaşa və dolayı ayrı-seçkilikdir. Nəticə olaraq,

bu qərar 1408/71 Qaydasının 391-ci maddəsinə ziddir. Bu qərarın praktik

nəticələri olaraq Məhkəmə əlavə təlimat verdi ki, Avropa İttifaqı hüququ-

nun ümumi prinsiplərinə hörmət edildiyini daha əvvəl imtiyazları olmuş

şəxslərin imtiyazlarının azaldılması ilə bərabər davranışın bərpa edilməsini

195

Yeni məhkəmə işləri (iyul 2010-dekabr 2011)

---

istisna edərək təmin etmirdi. Halbuki, bu qanunlar qəbul edilməmişdən

əvvəl, Aİ hüququnda xanim Landtovanın işində olduğu kimi, daha əvvəl

artıq əlavə sosial müdafiədən faydalanmış kateqoriya daxil olan şəxslərin

bundan məhrum edilməsini tələb edən müddəa yox idi.