Ayrı-seçkilik әleyhinә Avropa hüququ üzrә mәlumat kitabı

AİƏM, Association belge des Consommateurs Test-Achats ASBL və

Başqaları Nazirlər Şurasına qarşı 

İş C-236/09, 1 Mart 2011 (Böyük Palata)

(CJEU, Association belge des Consommateurs Test-Achats ASBL

and Others v. Conseil des ministres

Case C-236/09, 1 March 2011 (Grand Chamber))

Belçika 

qanunvericiliyi 

sığortaçıların 

mükafat 

və 

imtiyazların

hesablanmasında cinsin bir amil olaraq istifadə etməsinə icazə verir. Bu,

2004/113/EC Şura Direktivinin 5(2)-ci maddəsində göstərilən geriçəkilmə

müddəası  əsasında  edilirdi.  İddiaçılar  mübahisə  edirdi  ki,  bu  geriçəkil-

mədən istifadə edən Belçika qanunvericiliyi kişilər və qadınlar arasında

bərabərlik prinsipinə ziddir. Belçika Konstitusiya Məhkəməsi AİƏM-dən

2004/113/EC Şura Direktivinin 5(2)-ci maddəsinin AB-nin 6(2)-cı maddəsi

ilə uyğunluğunu və daha spesifik şəkildə bərabərlik və ayrı-seçkiliyə yol

verilməməsi  prinsipinin  bu  müddəa  ilə  təmin  olunub-olunmadığını

soruşurdu. 

189

Yeni məhkəmə işləri (iyul 2010-dekabr 2011)

---

AİƏM, ilk olaraq, Aİ-nın kişi və qadınlara bərabər davranılması prinsipini

əks etdirən müddəaları müəyyənləşdirdi. Bir daha bildirdi ki, direktiv qəbul

edilərkən,  keçid  dövrü  olduğu  üçün,  cinslə  bağlı  sığorta  amillərindən

istifadə olunması sığorta xidmətlərinə dair müddəada geniş əks olunurdu.

Direktivin 5(1)-ci maddəsi təmin edirdi ki, hesablamada cinsin amil kimi

istifadə olunmasından mükafat və imtiyazlarda yaranan fərqlər 21 dekabr

2007-ci ildə ləğv olunsa da, 5(2)-ci maddə Aİ-nin bəzi üzv dövlətlərinə, mü-

nasib  və  dəqiq  sığorta  və  statistik  məlumatlara  əsaslanan  risklərin

qiymətləndirilməsində  cinsdən  istifadə  həlledici  amil  olduqda,  fərdlərin

mükafat və imtiyazlarında proporsional fərqlərə icazə verirdi. Direktivin dax-

ili hüquqa keçirilməsindən 5 il sonra – 21 dekabr 2012-ci il – Aİ-nin üzv

dövlətlərindən, Direktivin keçid dövründən 3 il sonra ən yeni sığorta və sta-

tistik məlumatları və Komissiya tərəfindən təqdim olunan hesabatı nəzərə

alaraq, istifadə etdikləri bu imtiyazın təkrar qiymətləndirilməsi tələb olundu.

Şura kişilər və qadınlar üçün sığortalanmış riskin səviyyəsinin (statistikaya

əsaslanmış)  müxtəlif  olduğunu  nəzərə  alaraq,  kişi  və  qadın

sığortalananların  müvafiq  hallardakı  vəziyyətinin  müqayisə  oluna

biləcəyinə şübhə ilə yanaşırdı. AİƏM, direktivin kişi və qadınlara bərabər

davranılması prinsipinin tətbiqi məqsədləri üçün kişi və qadınların bənzər

vəziyyətlərdə sığorta mükafatları və imtiyazları üçün bağlanan müqavilənin

müqayisə olunan olması fikrinə əsaslanmasını rədd etdi. Müvafiq olaraq,

5(2)-ci  maddənin  kişi  və  qadınlara  qarşı  bərabər  davranılmasından

geriçəkilməyə icazə verməsi bunun qeyri-müəyyən müddətə saxlanılması

riskini  yaradırdı.  Belə  müddəa  kişilər  və  qadınlar  arasında  bərabər

davranılması məqsədinə nail olunmasının əleyhinə işləyirdi. Məhkəmə mü-

vafiq olaraq belə qərara gəldi ki, müəyyən vaxtın bitməsi sonunda, bu

halda 21 dekabr 2012-ci ildən etibarən 5(2)-ci maddə etibarsız sayılmalıdır.