Az diLİNDƏ İŞGÜzar və akademik və İŞGÜzar kommunikasiya kollekvium suallari

Ulu Öndər H.Əliyev və Az dili:

H.Əliyev Az dilinin dövlət dili səviyyəsində yüksəldilməsində ciddi addımlar atmışdır. Ümumilli Lider H.Əliyev müstəqillik illərində Az dilinin qoruyub saxlanılması, onun zənginləşdirilməsi istiqamətində böyük işlər aparmışdır. 18 iyun 2001 ci ildə “Dövlət dilinin tətbiqi işinin təkmilləşdirilməsi haqda” formanın harızlanması Az dilinin inkişafında vacib addımlardan biri olmuşdur.
2001ci il 1 avqustdan latın qrafikalı Az əlifbasına keçilməsi qərara alınmışdır.
1 avqust Az əlifbası və Az dili günü kimi qeyd olunur.
Ana dilinin inkişafında H.Əliyevin əvəzsiz xidmətləri olmuşdur. 1995ci il konstitusiyasında Az dili dövlət dili kimi təsdiqləndi.
H.Əliyev həmçinin natiqlik sənətində də öz sözünü demişdir. Onun nitqinin emotiv intonasiyası çox zəngindir. Ümumilli Lider H.Əliyev həmişə dilimizə qayğı ilə yanaşmış, öz nitqi ilə xalqımıza örnək olmağa çalışmışdır. O, şərq natiqləri arasında 1ci hesab oluna bilər.

8. 
   Nitqin ifadəliliyi:
   

Ifadəli nitq aydın, səlist, düzgün olmaqla yanaşı, təsirli və emosional formada öz əksini tapır. Zəngin söz ehtiyatına malik nitq öz ifadəliliyi ilə seçilir.
Ifadəli nitq bədii və obrazlı olur. Bədiilik ancaq əsərlərə xasdır. Obrazlılıq isə nitqin bütün təzahür formalarında özünü göstərir. Bədiilik ən çox poetik obrazlılıq mənasında işlənir. Epitet, metafora metonimiya, sinendoxa və məcazlar ifadəliliyi, bədiiliyi gücləndirən vasitələrdir. Nitqin ifadəliliyi həmçinin onun emosionallığı ilə əlaqədardır. Nitqin şüura təsir dərəcəsinə görə şeir nəsrə nisbətən daha güclü vasitədir. Nəsiminin, Nizaminin, Füzulinin, B.Vahabzadənin, M.P.Vaqifin, A.Ələsgərin əsərləri ifadəli nitqə ən gözəl nümunələrdir.

9. 
   Kommunikasiya prosesində nitqə verilən əsas tələblər:
   

Az mədıniyyəti dünya mədəniyyətinin tərəqqisində müəyyən rol oynayır. Dil və nitq mədəniyyəti, milli mədəniyyətin tərkib hissəsidir. Nitq mədəniyyəti dildən ayrılmazdır, dilin ədəbi normalarını qoruyur.
Ünsiyyət mədəniyyəti nitq mədəniyyətinin tərkib hissəsidir. Ünsiyyət sözünün mənaları:
1 Qarşılıqlı münasibət, əlaqə, ülfət, yaxınlıq
2 Rabitə, əlaqə
Nitq etiketlərinin ünsiyyətimiz zamanı gücü çoxdur. Nəzakətlilik insana hörmətini ifadə formasıdır. Hər bir şəxsin qüruru, eyni zamanda cəmiyyətin qürurudur.
Cəmiyyətdə yaşayan hər bir fərd daim cəmiyyət üzvləri ilə ünsiyyətdə olur.
Ünsiyyət zamanı işlətdiyimiz bir söz və ya ifadə qarşı tərəfin psixologiyasına əks-təsir edə bilər. Buna görə də danışan zaman sözlərimizə, ifadələrimizə, jest və mimikaya diqqət yetirməliyik. Insanın gündəlik davranışı onun dünyaya, adamlara, müasir cəmiyyətə necə baxmasından asılıdır. Ilk əmək nəğmələri, nağılları, dastanları, şairlərin müraciət xarakterli şeirləri və s. ədəbi dilə gələn yolun başlanğıcıdır.

10.