Az ə rbaycanda Pe şə

Düz tikişlər 
Geyim hazırlanmasında düz tikişdən daha çox istifadə edilir. Belə tikişdən əsasən məmulatı 
bədənə ölçüb-uyğunlaşdırmaq, maşında tikmək üçün hazırladıqda, habelə məmulatı bədənə 
uyğunlaşdırdıqda çəkilmiş tabaşir xətləri və nişanlarını sapla bəndləmək, büzmə əmələ gətirmək və s. 
işlərdə istifadə olunur. 
Tikiş əmələ gətirmək üçün iynəni azca maili tutaraq yuxarıdan aşağıya doğru parçaya batırıb o 
biri üzə keçirirlər, iynəni qabağa itələyərək həmin mailliklə aşağıdan yuxarıya doğru parçadan çıxarırlar. 

---

12 
Düz tikişlər aşağıdakı tikiş növlərinin alınmasında iştirak edir: təpçimə tikişi, kökləmə tikişi, 
köçürmə tikişi və büzmə alınması üçün tikiş. 

Təpçimə tikişi düzünə sırımaqla alındığı üçün asanlıqla sökülür (Şəkil 1.3.). Belə tikiş 
növü əsasən məmulatı bədənə ölçüb-uyğunlaşdırmaq, hissələri bir-birinə müvəqqəti birləşdirmək üçün, 
eləcə də maşında tikmək üçün hazırlayanda tətbiq edilir.
Şəkil 1.3 Təpçimə tikişləri: 
a – xarici görünüşü; b – tətbiqinə dair misal 
Təpçimə tikişini yerinə yetirmək üçün iki hissəni üz tərəfləri içəri olmaqla cütləyib, kənarlarına, 
yaxud nişanlanmış xətlərə görə düzəldərək qeyd olunmuş xətt üzrə, yaxud xətdən eyni məsafədə düz 
tikiş getməklə birləşdirirlər. 
Təpçimə tikişi iki hissəni birləşdirdikdə hər iki hissə eyni dərəcədə dartılmalı, yəni hissələrin heç 
birində yığılma alınmamalıdır. Bu zaman düz tikişin uzunluğu parçanın qalınlığından, məmulatın 
təyinatından asılı olub 0,5-2,5 sm həddində dəyişə bilər. Təpçimə tikişi ilə fərdi sifarişlərlə üst geyimləri 
(palto, don) hazırladıqda məmulatın yan kəsiklərini, çiyin kəsiklərini, qol kəsiklərini və digər kəsikləri 
müvəqqəti birləşdirirlər. 

Kökləmə tikişi düzünə tikişdən alınaraq bir-birinə müstəvi üzrə (səthləri üzrə) 
uyğunlaşdırılan hissələrin müvəqqəti birləşdirilməsi üçün tətbiq edilir, məsələn, qabaq hissənin bort 
araqatı materialına köklənməsi. Düzünə tikişdən kökləmə tikişi ilə yığılma alınmadan və hissələrdən 
birini yığmaqla kökləmək olar. Məsələn, palto, pencək və jaketlərdə bortaltının köklənməsi 
əməliyyatında bu kökləmədən istifadə edilir (Şəkil 1.4.). 

---

13 
Şəkil 1.4 Kökləmə tikişi: 
a – xarici görünüşü; b – geyimin qabaq tərəfinin bort araqatı 
materialı ilə birləşdirilməsində kökləmə tikişindən istifadə olunmasına misal; 
c – şalvarın qabaq yarımhissəsinin astarla birləşdirilməsində kökləmə tikişinin tətbiqinə misal
