Azad İsa oğlu Qurbanov, Elçin Musa oğlu Məmmədov, Aygün Seyfəddin qızı Hüseynova
Yüklə 1,42 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Ulduz-ulduz şəbəkələr.
Ulduz şəbəkələri konsentratorlar vasitəsilə birləşərək ulduz-ulduz topologiyası yaradırlar (şək.12). Şək.13. 1.7.3 Şəbəkənin məntiqi arxitekturası Protokollar informasiyanın necə paketlənəcəyini, istifadə ediləcəyini və şəbəkə üzərindən necə göndəriləcəyini müəyyən edir və onun təhlükəsizliyini təmin edir. Yəni protokollar informasiyanın ötürülməsi qaydalarıdır. Şəbəkədəki 72 kompüterlər, serverlər bu qaydalar çərçivəsində hərəkət edərək informasiyanı ötürürlər. Məntiqi arxitekturaya misal olaraq ISO tərəfindən hazırlanmış 7 təbəqəli OSI (Open System InterConnect) modelini göstərmək olar. OSI modeli səbəkənin bütün funksiyalarını bir araya cəmləyərək onları təbəqələrdə qruplaşdırır. OSI təbəqələri və onların təyinatları aşağıdakı kimidir: 1. Fiziki təbəqə - elektrik və mexanik xüsusiyyətləri müəyyən edir. 2. İnformasiya Əlaqəsi - informasiyanın bir nöqtədən digərinə göndərilməsi və çərçivələrə bölünməsini müəyyən edir. 3. Şəbəkə təbəqəsi - informasiya paketinin təyin olunmuş son nöqtəyə çatdırılmasını təmin edir. Bu məqsədlə düyünlərə “şəbəkə ünvanı” adlanan nömrələr verilir. Bundan sonra isə istifadə olunan protokol sayəsində informasiya təyin olunmuş ünvana çatdırılır. 4. Nəqliyyat təbəqəsi - bütün informasiyanın etibarlı şəkildə çatdırılması və yaranmış xətaların aşkar edilməsini təmin edir. 5. Sessiya təbəqəsi - şəbəkədəki iki istifadəçi arasındakı əlaqənin yaradılması, idarə olunmasını təmin edir. 6. Təqdimat təbəqəsi - tərcümə, kodlama və dekodlama, informasiyanın sıxılmasını və açılmasını, mesajı göndərənin müəyyən edilməsi və təsdiqlənməsini təmin edir. 7. Tətbiq təbəqəsi - Şəbəkə resurslarına müraciəti təmin edir. Bu səviyyə üçün faylların göndərilməsi, elektron məktublaşma, şəbəkənin idarə olunması, terminal protokolları kimi sistemlər inkişaf etdirilmişdir. Hər bir OSI təbəqəsi özündən əvvəlki təbəqələri dəstəkləyir. |