Azad Mətbuatın Ölüm-Dirim Mübarizəsi

Alıyevanın  videokamerasını  əlindən  alıblar  və  aksiya  boyu  onun  çəkiliş  aparmasını  bu  yolla 

neytrallaşdırıblar. Yalnız aksiya bitdikdən sonra videokamera jurnalistə qaytarılıb. 

 

Sentyabrın  18-də  Yol  Polisi    ilə  təhlükəsizlik  kəmərini  taxmamağını  irad  tutulan    foto  müxbir  Əhməd 

Muxtar arasında münaqişə yaranıb. “Azadlıq” radiosunun məlumatına görə, jurnalist  avtomobili hələ işə 

salmadığı  üçün  təhlükəsizlik  kəmərini  taxmadığını  desə  də,  polis  bu  izahatla  razılaşmayıb  və  protokol 

tərtib etməyə başlayıb. Daha sonra protokol yazan polisin fotosunu çəkib. Bundan son  Əhməd Muxtarı 

Səbail rayon Polis İdarəsinin 9-cu bölməsinə aparıblar. Təxminən 10-15 dəqiqə sonra o, sərbəst buraxılıb. 

2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı 

Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 

14 

Amma  sonra  fotoaparatda  pozulmamış  şəkillərin  qalmasını  əsas  gətirərək,  onu    yenidən  saxlayıblar  və 

fotoşəkillər pozulduqdan sonra o sərbəst buraxılıb. 

 

Oktyabrın 17-də müstəqil jurnalist Zümrüd Məmmədova respublika hərbi prokurorluğu qarşısında peşə 

fəaliyyətini  yerinə  yetirərkən  təzyiqə  məruz  qalıb.  Jurnalistin  dediklərinə  görə,  hərbi  xidmət  zamanı 

qeyri-döyüş  şəraitində  vəfat  etmiş  əsgər  İsmayıl  İbayevin  anası  İradə  İbayeva  hərbi  prokuror  Xanlar 

Vəliyevin  qəbuluna  düşmək  üçün  müraciət  edib,  amma  ona  icazə  verilməyib,  nəticədə  əsgər  anası 

kobudluqla  üzləşib.  Jurnalist  bildirib  ki,  o,  baş  verən  hadisəni  telefonla  çəkməyə  başlayan  zaman 

prokurorluğun binasından çıxan bir əsgər onun üstünə şığıyaraq ona zərbələr endirib və telefonu əlindən 

almağa çalışıb. Hücum edən şəxs jurnalisti təpiklə vurmağa başlayanda oradan keçən şəxslər və əsgərin 

valideynləri köməyə gəliblər və nəticədə əsgər qaçıb binaya daxil olub. Z. Məmmədova məsələ ilə bağlı 

DİN qaynar xəti olan  “102” xidmətinə də məlumat verildiyini, sonradan isə hadisə ilə bağlı ərizəsinin 

alınması və tibbi ekspertizadan keçməsi üçün polisə dəvət olunduğunu bildirib.  

 

Noyabrın  17-də  (Milli  Dirçəliş  Günündə)  Bakının  mərkəzində  icazəsiz  aksiyalar  zamanı  tətbiq  edilən 

cərimələrin  artırılmasına  etiraz  olaraq  müxalifətin  təşkil  etdiyi  aksiya  polis  tərəfindən  zorakılıqla 

dağıdıldı.  Polis  jurnalistlərə  qarşı  da  kobud  rəftar  etdi.  Aksiya  zamanı  “Yeni  Müsavat”  qəzetinin 

əməkdaşı  Fərahim  İlqaroğlu,  “Turan”  informasiya  agentliyinin  əməkdaşı  Etimad  Budaqov,  “Media 

forum” saytının əməkdaşı Amid Süleymanov və RATİ əməkdaşı Rasim Əliyev aksiyanı işıqlandırarkən 

polis  təzyiqinə  məruz  qalıb.  Polis  əməkdaşları  əyinlərində    ”PRESS”  yazılmış  gödəkcələrin  olmağına 

baxmayaraq  jurnalistlərə  təpik  və  yumruq  zərbələri  endiriblər.  Polis  digər  jurnalistlərin  də  işləməsinə 

ciddi  maneçilik törədib, onlara qarşı kobudluq edib. 

 

 

2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı 

Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 

15 

 

Fəsil 2: Qanundan istifadə etməklə ifadə 

azadlığının boğulması  

 

 

İnsan  hüquqları  ilə  bağlı  olan  beynəlxalq  müqavilələrə  qoşularkən  Azərbaycan  dövlətinin  üzərinə 

götürdüyü öhdəliklərdə, həmçinin yerli qanunvericilikdə ifadə azadlığını qorumaq və ona hörmət etmək 

nəzərdə  tutulsa  da,  əməldə  ölkə  hakimiyyəti  bu  hüquqa  hörmət  etmir.  Əksinə,  hökumət  qanundan 

tənqidçiləri və dissidentləri susdurmaq üçün istifadə edir. Bəzi qanunlar, məsələn diffamasiyanın cinayət 

əməli  hesab  olunması  haqqında  müddəalar  media  ictimaiyyəti  arasında  qorxu  hissi  yaratmaqla  ölkədə 

özünü senzura hallarının artmasına səbəb olur. Digər qanunlardan da tənqidçi jurnalistləri, bloggerləri və 

fəalları cəzalandırmaq üçün siyasi üsulla istifadə olunur- bununla bağlı həbslər barədə hesabatın üçüncü 

fəslində geniş məlumat verilir.  

 

Azərbaycanın  hüquq  sistemi  kontinental  Avropa  hüquq  sisteminin  sovet  kommunist  hüquq  sistemindən 

qalma  müəyyən  elementlərlə  sintez  olunmuş  formasıdır.  Post  kommunist  dönəmdə  Azərbaycanın  azad 

iqtisadiyyata,  plüralist  siyasi  sistemə,  insan  haqlarının  qorunmasına  yönəlik  addımların  atılmasına 

baxmayaraq  bu  hüquq  sistemi  köhnə  ənənələrini  qoruyub  saxlamaqda  davam  etməkdədir.  Qanunun 

aliliyinin  olmaması  səbəbindən  vətəndaşların  siyasi  və  mülki  hüquqlarını  sərbəst  şəkildə  həyata 

keçirmələrini təmin edən effektiv mexanizmlər yoxdur. 

 

Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası 1995-ci ildə qəbul edilib. Ona sonrakı dövrlərdə (2002-ci və 

2009-cu  illərdə)  iki  dəfə  referendum  yolu  ilə  dəyişikliklər  edilib.

1

  Konstitusiya  vətəndaşların  insan 

haqlarını  və  fundamental  azadlıqları, o  cümlədən fikir  və  söz  azadlığını (maddə  47),  sərbəst  toplaşmaq 

azadlığını  (maddə  49),  informasiya  əldə  etmək  hüququnu  (maddə  50),  və  birləşmək  azadlığını  (58) 

qoruyur. 

 

Konstitusiyanın 12-ci maddəsi insan hüquqlarının təmin edilməsini dövlətin ali məqsədi olduğunu bəyan 

edir  və  əlavə  edir  ki,  “Bu  Konstitusiyada  sadalanan  insan  və  vətəndaş  hüquqları  və  azadlıqları 

Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrə uyğun tətbiq edilir.” 

 

2012-ci  ildə  qanunvericiliyə  ifadə  və  məlumat  azadlığı  məhdudlaşdıran  dəyişikliklər  edilmişdir.  Sərbəst 

toplaşma haqqında qanunvericiliyə də ifadə azadlığına təsir edəcək mürtəce dəyişikliklər edilmişdir.  

 

İnformasiya azadlığının məhdudlaşdırılması 

 

2005-ci  ildə  Azərbaycan  BMT-nin  Korrupsiyaya  qarşı  Konvensiyasını

2

  ratifikasiya  etmiş,  bununla  da 

dövlət idarəçiliyində şəffaflığın artırılması üçün tədbirlər görmək öhdəliyini qəbul etmişdir.  

 

Azərbaycan Açıq Hökumət Tərəfdaşlığına (AHT) üzv dövlətdir- 2012-ci ilin sentyabrında AHT üzrə milli 

fəaliyyət planı qəbul edilmişdir

3

. Bu kontekstdə öhdəliklərinə əməl etmək əvəzinə, Azərbaycan hökuməti 

“İnformasiya Əldə Etmək haqqında”, “Hüquqi Şəxslərin Dövlət Qeydiyyatı və Dövlət reyestri  haqqında” 

və “Kommersiya Sirri haqqında” qanunlara bir sıra dəyişikliklər qəbul etmişdir.  

İyulun 6-da prezident İlham Əliyev parlamentin 12 iyun tarixində qəbul etdiyi hüquqi şəxslər barəsində 

informasiyaya çatımlılığı məhdudlaşdıran qanunvericilik dəyişikliklərini imzaladı. Şəffaflıq tərəfdarı olan 

şəxslər  tərəfindən  ciddi  tənqidlə    qarşılanan  bu  dəyişikliklər  kommersiya  hüquqi  şəxslərin  rəhbərləri, 

onların  nizamnamə  kapitalındakı  payı  və  digər  oxşar  məlumatlara  cəmiyyətin  çatımlılığını 

məhdudlaşdırdı. Əlavələr oktyabr ayında qüvvəyə mindi. 

“İnformasiya  əldə  etmək  haqqında”  qanuna  edilmiş  dəyişikliklərə  görə  isə,  informasiyanın  əldə 

edilməsinə o şərtlə icazə verilir ki, bu, Azərbaycan Respublikasının siyasi, iqtisadi, hərbi, maliyyə-kredit 

                                                 

1

http://bit.ly/Ya42Ta

  

2

http://bit.ly/129qvDx

   

3

http://bit.ly/SG9l97

 

2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı 

Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 

16 

və  valyuta  siyasəti  sahələrində  maraqlarının  qorunması,  ictimai  qaydanın,  sağlamlığın  və  mənəviyyatın 

mühafizəsi,  digər  şəxslərin  hüquq  və  azadlıqlarının,  kommersiya  və  digər  iqtisadi  maraqlarının 

qorunması, məhkəmənin nüfuzunun və qərəzsizliyinin təmin edilməsi məqsədlərinə zidd olmasın. 

Hesabat  dövründə  informasiyanın  əldə  olunması  və  hüquqi  şəxslərin  dövlət  qeydiyyatı  haqqında 

qanunlara  da  dəyişikliklər  edilmişdir.  Bu  dəyişikliklər  “İnsan  hüquqları  və  azadlıqlarının  tətbiqinin 

tənzimlənməsi”  haqqında  Azərbaycan  Respublikasının  Konstitusiya  Qanununun  3-cü  maddəsində 

nəzərdə tutulmuş legitim ictimai maraqların dairəsini qeyri-müəyyən formada genişləndirir.  

“Hüquqi  şəxslərin  dövlət  qeydiyyatı  və  dövlət  reyestri  haqqında”  qanuna  edilmiş  dəyişikliyə  görə 

kommersiya  hüquqi  şəxslər  barədə  informasiya,  yəni  hüquqi  şəxslərin təsisçiləri  və  onların  nizamnamə 

kapitalındakı  payları  haqqında  məlumatlar  sirr  hesab  olunur.  Bu  informasiya  yalnız  sorğu  əsasında 

məhkəmələrə,  istintaq  orqanlarına  və  əməliyyat-axtarış  fəaliyyətinin  subyektlərinə  “Cinayət  yolu  ilə  və 

terrorizmin  maliyyələşdirilməsi  ilə  əldə  olunmuş  pul  və  əmlakın  qanuniləşdirilməsinə  qarşı  mübarizə 

haqqında”  Azərbaycan  Respublikası  Qanununa  uyğun  olaraq  açıqlana  bilər.  Qanun  layihəsinə  görə  bu 

informasiya müvafiq orqanlara, vəkillərə və üçüncü şəxsə yalnız informasiya sahibinin razılığı əsasında 

verilə bilər.    

Bu  cür  mürtəce  dəyişiklik  Azərbaycanın  qoşulduğu  “İnsan  Hüquq  və  Əsas  Azadlıqlarının  Müdafiəsi 

Haqqında”  Avropa  Konvensiyasının  10-cu  maddəsinin  2-ci  bəndi  (Bu  azadlıqların  həyata  keçirilməsi 

milli  təhlükəsizlik,  ərazi  bütövlüyü  və  ya  ictimai  asayiş  maraqları  naminə,  iğtişaşın  və  ya  cinayətin 

qarşısını  almaq  üçün,  sağlamlığın,  yaxud  mənəviyyatın  mühafizəsi  üçün,  digər  şəxslərin  nüfuzu  və 

hüquqlarının müdafiəsi üçün gizli əldə edilmiş məlumatların açıqlanmasının qarşısını almaq üçün və ya 

ədalət mühakiməsinin nüfuz və qərəzsizliyini təmin etmək üçün qanunla nəzərdə tutulmuş və demokratik 

cəmiyyətdə zəruri olan müəyyən formallıqlara, şərtlərə, məhdudiyyətlərə və ya sanksiyalara məruz qala 

bilər)  ilə  ziddiyyət  təşkil  edir.   Bu  dəyişikliklər  həm  də  BMT-nin  “Korrupsiyaya  Qarşı  Mübarizə” 

Konvensiyasına  və   həmçinin  də  “BMT-nin  terrorçuluğa  qarşı  mübarizəyə  dair”  Konvensiyasındakı 

müddəalarla ziddiyyət təşkil edir.  

Bu dəyişikliklər Azərbaycan hökumətinin həm öz xalqı, həm beynəlxalq ictimaiyyət qarşısında üzərinə 

götürdüyü  korrupsiyaya  qarşı  mübarizə  öhdəliyini  yerinə  yetirməməsi  kimi  də  hesab  oluna  bilər.  Bu 

qanun dəyişiklikləri ilə, Azərbaycanda  informasiya azadlığı daha da məhdudlaşdırılırdı, hüquqi şəxslərin 

fəaliyyəti üzərində tələb olunan ictimai nəzarət və şəffaflıq prinsipi pozuldu. Bundan sonra jurnalistlərin 

korrupsiya  halları  ilə  bağlı  araşdırmalar  aparmaları  daha  da  çətin  olacaq  və  istənilən  korrupsiya  halını 

araşdıran jurnalist qanunvericiliyə edilmiş  bu dəyişikliyə görə cəzalandırıla bilər. 

“Sərbəst toplaşma haqqında” qanuna məhdudlaşdırıcı dəyişikliklər 

 

Noyabrda  Milli  Məclis  “Sərbəst  toplaşma  haqqında”  qanuna  “icazəsiz  aksiyaların  təşkilinə  və  belə 

aksiyalarda iştiraka görə cərimələrin artırılması”nı nəzərdə tutan dəyişiklikləri qəbul etdi

4

. Dəyişikliklərə 

görə, icazəsiz aksiya iştirakçıları 500 manatdan 1000 manata qədər (dəyişikliklərdən əvvəl bu cərimə 7 

manatdan  13  manata  qədər  idi),  aksiyanı  təşkil  edənlər  isə  fiziki  şəxs  olduqda  1500  manatdan  3000 

manata qədər, vəzifəli şəxs olduqda isə 3000 manatdan 6000 manata qədər cərimə olunacaq. Təşkilatçı 

hüquqi  şəxsdirsə  (məsələn,  siyasi  partiya  və  ya  QHT),  cərimə  15  min  manatdan  30  min  manata  qədər 

təşkil edəcək.

5

 Fəal şəxslərin və QHT-lərin ciddi maliyyə çətinliklərini və tənqidçi şəxslərə mitinq üçün 

icazənin  çox  nadir  hallarda  verildiyini  nəzərə  alsaq,  bu  dəyişikliklər  qüvvəyə  mindiyi  təqdirdə  ölkədə 

ifadə  azadlığına  “çəkindirici  effekt”  təsiri  göstərəcək.  Bu,  2013-cü  il  prezident  seçkiləri  ərəfəsində 

hökumətin əl atdığı xüsusilə qorxuducu metoddur.   

 

Diffamasiya  

 

Azərbaycan  qanunvericiliyində  ifadə  azadlığı  üçün  ən  çox  problem  yaradan  müddəalar  Cinayət 

Məcəlləsində  diffamasiya  ilə  bağlı  olan  müddəalardır.  “Azərbaycan  Respublikasında  insan  hüquq  və 

                                                 

4

http://bit.ly/102EEP6

    

5

http://bit.ly/11V3F2I

  

2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı 

Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 

17 

azadlıqlarının  müdafiəsinin  səmərəliliyini  artırmaq  sahəsində  Milli  Fəaliyyət  Proqramı”

6

  2012-ci  ildə 

diffamasiyaya  görə  cinayət  məsuliyyətinin  aradan  qaldırılmasını  nəzərdə  tutsa  da,  diffamasiya  hələ  də 

cinayət  hesab  olunur  və  diffamasiyaya  görə  3  ilə  qədər  həbs  cəzası  nəzərdə  tutulur.  Jurnalistlərin  həbs 

olunmasında  cinayət  məcəlləsinin  diffamasiya  haqqında  müddəalarından  əvvəlki  illərdəki  kimi  intensiv 

istifadə olunmasa da, bu maddələr hələ də hüquqi qüvvəyə malikdir. 

 

Müxalif  meylli  və  müstəqil  qəzetlərin  fəaliyyətini  məhdudlaşdırmaq  üçün  mülki  diffamasiya 

müddəalarından  intensiv  istifadə  olunması  da  ifadə  azadlığı  üçün  ciddi  problemlər  yaradır.  “Azadlıq”, 

“Yeni  Müsavat”  və  “Xural”  kimi  tənqidçi  qəzetlər  diffamasiya  ittihamları  ilə  daha  çox  üzləşir,  və  bu 

ittihamların  da  əksəriyyəti  deputatların  və  digər  dövlət  məmurlarının  şikayəti  əsasında  irəli  sürülür. 

Məhkəmə  qərarları  ilə  təyin  olunan  yüksək  məbləğli  cərimələr  isə  bu  qəzetlərin  onsuz  da  ağır  olan 

maliyyə  durumunu  daha  da  ağırlaşdırır,  bununla  da  qəzetlərin  öz  fəaliyyətlərini  davam  etməsi  daha  da 

çətinləşir.  2012-ci  ildə  tənqidçi  media  qurumlarına  qarşı  çoxsaylı  mülki  diffamasiya  ittihamları  irəli 

sürülüb. 

 

Yanvarın 23-də Yasamal rayon məhkəməsində hakim Elçin Qurbanovun sədrliyi ilə Nəqliyyat naziri Ziya 

Məmmədovun oğlu, iş adamı Anar Məmmədovun “Yeni Müsavat” və “Azadlıq” qəzetlərinə qarşı şərəf 

və  ləyaqətin,  işgüzar  nüfuzun  müdafiəsi  və  dəymiş  mənəvi  ziyanın  ödənilməsi  ilə  bağlı  iddiası  üzrə 

məhkəmə prosesi iddianın qismən təmin edildiyini, iddiaya səbəb olmuş məqalələrə görə cavabdehlərin 

üzr istəməklə təkzib verməsini və onların müştərək olaraq 4 min manat təzminat ödəmələri ilə bağlı qərar 

çıxartdı.  Anar  Məmmədov  “Azadlıq”  qəzetinin  01  iyul  2010-cu  il  tarixli  sayında  “Kəmaləddin 

Heydərovun ayısını yedilər”,   “Yeni Müsavat” qəzetinin isə 02 iyul 2010-cu il tarixli sayında əlavələrlə 

eyni məqalənin çapı və “Yeni Müsavat”  qəzetinin 14 sentyabr tarixli sayında “Şeyx Anar Məmmədovu 

Dubaydan qovdu” başlıqlı məqalələrində  özünün şərəf və ləyaqətinə toxunulduğunu, işgüzar nüfuzuna 

xələl gətirildiyini iddia edərək,  məhkəməyə müraciət edib və təzminat olaraq hər qəzetdən 250 000 (min) 

manat məbləğində pul tələb edirdi. Noyabrın 5-də Yasamal Rayon Məhkəməsinin Məhkəmə Qərarlarını 

İcra Şöbəsi bu cəriməni ödəyə bilmədiyi üçün “Azadlıq” qəzetinin bank hesabının üzərinə həbs qoydurdu. 

Yanvarın 23-də Nərimanov rayon  məhkəməsində hakim Sevinc Quliyevanın sədrliyi ilə “Baltika-Bakı” 

MMC-nin  baş  direktoru  Adam  Tlexurayın  “Xural”  qəzetinin  baş  redaktoru  Əvəz  Zeynallıya  qarşı 

qaldırdığı  iddiaya  əsasən  keçirilən  məhkəmə  prosesində  iddianın  qismən  təmin  edilməsi  ilə  bağlı  qərar 

çıxarılıb.  Əvəz Zeynallının və “Xural” qəzetinin ümumilikdə  50 min manat cərimə olunması, həmçinin 

təkzib verməklə üzr verməsi barədə qərar qəbul olunub.  

Mayın 17-də Lənkəran rayon Məhkəməsi “Azadlıq” qəzetinin əməkdaşı Ramin Dekonun (Cəbrayılzadə) 

3 000  (min)  manat   cərimələnməsi  barədə  qərar  çıxarıb.  Bu  barədə  cavabdehə  mayın  29-da  məlumat 

verilib.   Qərarda  “Məqalədə  yazılan  ifadənin  həqiqətə  uyğun  olmamağı  ilə  bağlı  Aslanov  Novruzəli 

Davud  oğlundan  üzr  istəyirəm.  Ramin  Deko”  məzmunda  təkzib  verilməsi  və  vurulmuş  mənəvi  zərərə 

görə 3000 manatın alınaraq Bakı şəhəri Xətai rayonu Binə qəsəbəsi, M. Ə. Sabir küçəsi ev 88 ünvanda 

yerləşən “Ümid Yeri” Xeyriyyə cəmiyyətinin hesabına köçürülməsi, iş üzrə ekspertiza tədqiqatının 200 

manatın  Novruzəli  Aslanovdan,  89  manatın  Ramin  Cəbrayılzadədən  tutulması  müəyyən  edilib.  

Xatırladaq  ki,  iddiaçı  deputat  Novruzəli  Aslanov  cavabdeh   “Azadlıq”  qəzetinin  reportyoru  Ramin 

Dekoya (Cəbrayılzadə) qarşı şərəfin, ləyaqətin, işgüzar nüfuzun müdafiəsi tələbinə dair ərizə ilə Lənkəran 

rayon məhkəməsinə müraciət edərək “Azadlıq” qəzetinin 26 oktyabr 2011-ci il tarixli № 249(4700) saylı 

buraxılışının  12-ci  səhifəsində  “Fizuli  Ələkbərov  İvanovkada  evləri  80  min  manatdan  alır”  başlıqlı 

yazıda   işgüzar  nüfuzuna  zərbə  vurmaq,  deputatlıq  fəaliyyətinə  ləkə  salmaq  məqsədi  daşıyan  ifadələrin 

yer  aldığını  bildirərək,  jurnalistin  ondan  rəsmən  üzr  istəməsi,  Cinayət  Məcəlləsinin  147-ci  maddəsinə 

(böhtan)   əsasən  böhtan  cinayəti  barədə  xüsusi  qərardad  çıxararaq  prokurora  xəbər  verilməsi,  həmçinin 

vurduğu mənəvi zərərə görə 10.000 (on min) manat təzminat ödənilməsi və həmin vəsaitin Bakı şəhərində 

yerləşən uşaq internat evlərinin birinin hesabına köçürülməsinə dair qətnamə çıxarılmasını istəmişdi. 

İyunun 14-də Yasamal rayon məhkəməsində hakim Elçin Qurbanovun sədrliyi ilə Bakı Metropoliteninin 

rəisi Tağı Əhmədovun “Azadlıq” qəzetinə qarşı şərəf və ləyaqətin müdafiəsi və vurulmuş mənəvi ziyanın 

                                                 

6

http://bit.ly/PxH3Tw

 

2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı 

Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 

18 

ödənilməsi  tələbi  ilə  “Azadlıq”  qəzetinin  təkzib  verməsi  və  qəzetin  Tağı  Əhmədova  30  min  manat 

təzminat  ödəməsi  ilə  bağlı  qərar  qəbul  edib.    “Azadlıq”  qəzetinin  8  aprel  2012-ci  tarixli  buraxılışında 

“Tağı Əhmədov 5 qəpikləri mənimsədi” başlıqlı yazıda metropolitendə qiymətlər 20 qəpik olandan sonra, 

əvvəlcədən  yüklənilmiş  gedişlərdəki  əlavə  5  qəpiklərdən  istifadə  edilməsinin  mümkün  olmadığı 

göstərilib. Tağı Əhmədov isə həmin məqalədə ona böhtan atıldığını, şərəf və ləyaqətinin alçaldığını hesab 

etdiyindən qəzetə qarşı iddia qaldıraraq təkzib verilməsi və 200 min manat təzminat ödənilməsi ilə bağlı 

qərar çıxarılmasını istəmişdi.     

İyulun  31-də  2  saylı  Bakı  İnzibati-İqtisadi  Məhkəməsində  hakim  Xaliq  İmanovun  sədrliyi  ilə  “Gilan 

Qəbələ  Konserv  Zavodu”  MMC-nin  “Yeni  Müsavat”  qəzetinə  qarşı  iddiası  üzrə  məhkəmə  prosesi 

keçirilib. Prosesdə hakim Xaliq İmanov  qəzetə qarşı iddianı qismən təmin edərək “Yeni Müsavat”ı 50 

min  manat  cərimələyib.  “Gilan  Qəbələ  Konserv  Zavodu”  MMC  “Yeni  Müsavat”  qəzetində  2009-2011 

illəri ərzində çıxan bir sıra məqalələrə görə, qəzetdən 1 milyon manat təzminat tələb edirdi. 

Sentyabrın 4-də Yasamal Rayon Məhkəməsində hakim Tahir İsmayılovun sədrliyi ilə keçirilən prosesdə 

nəqliyyat  naziri  Ziya  Məmmədovun  oğlu  Anar  Məmmədovun  “Gündəm  xəbər”  qəzetinə  qarşı  CM-in 

147-ci maddəsi üzrə qaldırdığı iddia üzrə məhkəmə hökmü elan edilib. Məhkəmə "Gündəm xəbər” qəzeti 

barədə 10 000 (on min)  manat məbləğində ağır cərimə qərarı çıxarıb. Qəzetə qarşı şikayətə səbəb qəzetdə 

Yevlax  avtovağzalının  zəbt  olunması  barədə  dərc  olunmuş  yazı  olmuşdur.  Qəzet  bu  yazını  Olaylar 

İnformasiya  Agentliyinə  istinadən  dərc  etdiyini  bildirsə  də,  Baş  Prokuror  yanında  Korrupsiyaya    Qarşı 

Mübarizə  İdarəsi  qəzet  barəsində  CM-in  213.2.2  (vergi  ödəməkdən  yayınma)  və  308.1-ci  (vəzifə 

səlahiyyətlərindən sui-istifadə) maddələri ilə cinayət işi qaldırıb.     

Oktyabrın  22-də  Yasamal  rayon  məhkəməsi  “Binə”  ticarət  mərkəzinin  sahibi  Kəbirə  Məmmədovanın  

“Azadlıq” qəzetini və onun əməkdaşı Ramin Dekoya (Cəbrayılzadə) qarşı qaldırdığı iddianı qismən təmin 

edərək, qəzetin 30 000 (otuz min), R.Dekonun isə 2000 (iki min) manat cərimələnməsi və qəzetin təkzib 

verməsinə  dair  qərar  verib.  Kəbirə  Məmmədova  7  iyul  2012-ci  il  tarixində  “Azadlıq”  qəzetində  dərc 

olunmuş  “Kəbirə  Məmmədovanın  “Eurovizyon  əməliyyatı”  və  8-9  iyul  tarixində  “Kəbirə 

Məmmədovanın yeni kupça əməliyyatı” başlıqlı məqalələrin  onun işgüzar nüfuzunu ləkələdiyini hesab 

edərək,  Yasamal  rayon  Məhkəməsinə  müraciət  edib.  İddiaçı    təkzib  verilməsini  və  cavabdehlərin  hər 

birinin  50  000  manat  cərimələnməsini  və    bu  məbləğin  Xəzər  rayonu,  Buzovna  qəsəbəsində  yerləşən 

“Ruhi Əsəb Əlil Qocalar evi”nə köçürülməsini xahiş etmişdi. 

 

Tənqidçi jurnalistlərin məhkəmə iddiaları barədə qərəzli qərarlar 

 

Tənqidçi jurnalistlərə və media qurumlarına qarşı irəli sürülən iddiaların tam və ya qismən olaraq təmin 

olunmasına  baxmayaraq,  məhkəmələr  tənqidçi  jurnalistlər  tərəfindən  qaldırılmış  iddialara  münasibətdə 

qərəzli mövqe nümayiş etdirmişdirlər.  

Yanvarın  24-də   Nəsimi  rayon  Məhkəməsində  hakim  Elman  Əhmədovun  sədrliyi  ilə  “Demokrat” 

qəzetinin  baş  redaktoru  Mustafa  Hacıbəylinin  Nəsimi  rayon  Polis  İdarəsinin  rəis  müavini  Süleyman 

Nemətova  qarşı  cinayət  işi  açılması  ilə  bağlı  Nəsimi  rayon  prokurorluğuna  etdiyi  müraciətin  rədd 

edilməsindən  verdiyi şikayət üzrə qapalı keçirilən məhkəmə prosesində şikayəti təmin edilməyib.   2011-

ci  il  aprelin  2-də  İctimai  Palatanın  Bakıda  keçirdiyi  aksiyada   “Demokrat”  qəzetinin  baş  redaktoru 

Mustafa  Hacıbəyli  tutularaq  Nəsimi  Rayon  Polis  İdarəsinə  aparılıb  və  orada  idarənin  rəis  müavini 

Süleyman Nemətov tərəfindən  fiziki təzyiqə məruz qalıb. 

Fevralın  22-də   Ali  Məhkəmədə  hakim  İlham  Cəfərovun  sədrliyi  ilə  Reportyorların  Azadlıq  və 

Təhlükəsizlik  İnstitutunun  (RATİ)  Naxçıvan  müxbiri  Həkimeldostu  Mehdiyevin  Naxçıvan  Muxtar 

Respublikası Ali Məhkəməsinin 2011-ci il 10 noyabr tarixli qərarından verdiyi kasasiya şikayətinə təmin 

edilməməsinə  dair  qərar  verilib.   H.Mehdiyevə  qarşı  CM-nin   189-1.1-ci  maddəsi   ilə  (elektrik  enerjisi 

oğurlamaq) açılmış cinayət işinə əsasən Şərur rayon məhkəməsi onun 1000 manat cərimələnməsi barədə 

qərar çıxarmış, Naxçıvan Ali Məhkəməsi isə həmin qərarı qüvvədə saxlamışdı. 

Aprelin  10-da  Ali  Məhkəmədə  hakim  İmran  Hacıqayıbovun  sədrliyi  ilə  keçirilən  prosesdə   “Xural” 

qəzetinin bölgə müxbiri Aydın Canıyevin  Şirvan Apelyasiya Məhkəməsində prosesin məhkəmə istintaqı 

2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı 

Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 

19 

qaydasında baxılmasına dair verdiyi və təmin edilməyən vəsatətinə dair verdiyi kasasiya şikayəti təmin 

edilməyib.  

Aprelin  11-də  Bakı  Apelyasiya  Məhkəməsində  hakim  Tofiq  Səmədovun  sədrliyi  ilə  “Yeni  Müsavat” 

qəzetinin  Müdafiə  Nazirliyinə  (MN)  qarşı  Səbail  rayon  Məhkəməsinin  18  noyabr  2011-ci  il  tarixli 

qərarından verilən apelyasiya şikayəti təmin edilməyib. İddiaya səbəb sentyabr ayının əvvəlində Müdafiə 

Nazirliyinin  Türkiyə  səfirliyi  və  “Anadolu”  agentliyinin  adından  “Yeni  Müsavat”  qəzetində   yazıldığı 

iddia  edilən  “Hərbi  məktəbdə  türk  müdavimlər  incidilir”  başlıqlı  bir  yazı  ilə  bağlı  bəyanat  yaymasıdır. 

Qəzet  belə başlıq altında heç bir yazının yazılmadığını, eləcə də apardığı  araşdırmalar zamanı Türkiyə 

səfirliyi  və  “Anadolu”  agentliyinin  belə  bir  bəyanat  vermədiyini   aydınlaşdırdığını  bildirir.  “Yeni 

Müsavat” qəzeti Müdafiə Nazirliyinin  saxtakarlıq etmək və təhqirlərə yol verdiyini iddia edərək, 50 000 

min  manatlıq  iddia  ilə  Səbail  rayon  Məhkəməsinə  müraciət  edib.  18  noyabr  2011-ci  il tarixində  Səbail 

rayon Məhkəməsi iddianın təmin edilmədiyi barədə qərar çıxarıb. 

Mayın  1-də  Yasamal  rayon  Məhkəməsində  hakim  Anar  Rzayevin  sədrliyi  ilə  “Azadlıq”  qəzetinin 

əməkdaşı, jurnalist Natiq Güləhmədoğlunun (Ədilov) “Lider” televiziyası və “Afra otel”ə qarşı qaldırdığı 

iddia  üzrə  məhkəmə  iclası  keçirilib.  Hakim  A.  Rzayev  jurnalistin  iddiasının  təmin  edilmədiyini,  onun 

üzərinə  150  manat    ekspertiza  xərclərinin  ödənilməsi  barədə  öhdəlik  qoyulduğunu  elan  edib.  Belə  ki, 

2011-ci  ilin  aprelində    jurnalistlər  Qan  Turalı  və    Natiq  Ədilovun  Oğuz  rayonunda  keçirilən  təlimdə 

iştirakları zamanı onların yaşadıqları otel otağında gizli çəkilmiş video görüntüləri “Lider” televiziyasında 

yayımlanıb. Natiq Ədilov şəxsi həyatına hörmət hüququnun tanınması, cavabdehin üzərinə şikayətçidən 

üzr istənilməsi tələbinin qoyulması, şəxsi həyatın toxunulmazlığı, şərəf və ləyaqətin müdafiəsi iddiası ilə 

cavabdehlərin  hər  birindən  vurulan  mənəvi  ziyana  görə  100000  manat  təzminat  ödənilməsi    barədə  

tələblə Yasamal rayon Məhkəməsinə müraciət etmişdi. 

2012-ci ili Əhatə Edən İfadə Azadlığı Hesabatı 

Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutu 

20