Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (unec) “Karyera planlanması və inkişafı” kafedrasının müəllimi, Əliyeva Gülnarə İlham qızı

Karyera Planı hazırlamaq və həyata keçirmək üçün nə etməlisiniz?
Kim olduğunuzu (Özünü qiymətləndirmə) və nə istədiyinizi müəyyən edin:

a) Şəxsiyyət analizi

b) Dəyərlər

c) Maraqlar

d) Güclü tərəflər

e) Hansı dəyərlərin və maraqların tələb olunduğunu və hansı daha vacib olduğunu müəyyənləşdirin

İlk və ən vacib addım özünüzü - SİZİN kim olduğunuzu və nə etmək istədiyinizi bilməkdir. Başlamaq üçün, şəxsiyyətinizin növünü (Dr John Holland metodu) və şəxsiyyət xüsusiyyətlərinizi, uyğunluğun nə qədər rahat olduğunu, işəgötürənin və vəzifənin gözləntilərini qarşılamaq üçün daha çox nəyin üzərində çalışmanız lazim olduğunu düşünün.Daha sonra, əsas motivasiyalarınızı (dəyərlərinizi) - məsələn, çətinliklər üzərinə götürmək, öyrənmək, böyümək, liderlik, muxtariyyət, status, başqalarına kömək etmək, başqaları ilə işləmək, tanınma, pul qazanmaq və s.), güclü tərəfləriniz (hazırda sahib olduğunuz və/və ya real olaraq inkişaf etdirə və ya əldə edə biləcəyiniz bacarıqlar) və işinizdə istifadə etmək istədiyiniz güclü cəhətlərinizi müəyyənləşdirin.

2. 
   Holland metodu
   

Psixoloq Dr John Holland tərəfindən hazırlanmış bir nəzəriyyəyə əsasən, şəxsiyyətin 6 növü mövcuddur. Qeyd edilən altı növ baş hərflərinə görə RIASEC (Realistic, Investigative, Artistic, Social, Enterprising, and Conventional) olaraq adlandırılır.

Hollandın nəzəriyyəsinin ikinci hissəsi var. Bu hissəyə əsasən insanları şəxsiyyət növləri təsnif olunduğu kimi, peşələr eyni şəkildə təsnif edilə bilər. Belə ki, biz insanların təsnifatı və işgüzarlığı təsnif edə bilsək, onda şəxsiyyət növünə uyğun peələri təyin edə bilərik.

İndi RIASEC-ə nəzər salaq. Bəzi uyğun peşələrin siyahısı ilə birlikdə hər bir növün tərifi.

• 
  Realist [R]: Realist bir şəxs konkret vəzifələrə üstünlük verir. O tək və ya digər realist insanlar ilə işləməyi sevir. Bu kateqoriyaya daxil olan bir sıra peşələr: mühəndis, pilot, audio və video avadanlıq texniki, kimyaçı, diş həkimi, mebel ustası ,avtomobil təmirçisi və s.
  
• 
  Araşdırıcı [I]: İstintaq edən şəxslərdir, özünü və ya analitik bacarıqlarını istifadə edə biləcəyi işləri sevir. Bunlar sosioloq, alim , psixoloq, iqtisadçı və sairdir.
  
• 
  Bədii [A]: Cəmiyyətimizin bədii üzvləri yaradıcıdırlar. Bədii peşələr, yaradıcı
  
• 
  yazıçıları , sənətkarını (aktyor, müğənni və rəqqas), fotoqrafı və moda dizayneri daxildir .
  
• 
  Sosial [S]: Sosial şəxs insanlar ilə qarşılıqlı əlaqəni üstün tutur. O, sosial problemlərlə maraqlanır və başqalarına kömək etmək istəyir. İşdə bəzi sosial peşələrdir: evdə sağlamlıq köməkçisi , tibb bacısının köməkçisi , sosial işçi , müəllim, din vəzifəlisi və sairdir.
  
•