Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu

__________________________________ Nübar Həkimova 
 
 
277 
Hindistanda,  Yaxın  Şərq  ölkələrində,  Misirdə,  Çində  və  s. 
ölkələrdə istifadə olunmuşdur. Mixək bitkisi haqqında elmə 
birinci  məlumatı  dünya  səyahətinə  çıxmış  İtaliya  səyyahı 
Piqafet vermişdir. O, buna birinci dəfə Moluk adalarında rast 
gəlmişdir. 
Hazırda  mixəyin  qönçələrindən  ədviyyə  kimi  istifadə 
edilir. Onun qönçələri çiçək açmamış halda toplanır. Qırmızı 
rəngli qönçələri quruduqdan sonra tünd qonur rəngə çevrilir. 
Mixəyin  qönçələri  mıx  formasında  (ona  görə  bu  adı 
vermişlər) 1-1,5 sm uzunluğundadır. 
Mixəyin  kəskin  iyi,  xoş  ətri  vardır.  Dadı  büzüşdürücü 
və ədviyyəlidir. Meyvəsinin uzununa kəsiyinə lupa vasitəsilə 
baxsaq, orada efir yağı ilə dolu iri dairələr görərik. Efir yağı 
ilə  dolu  belə  dairə-şəkilli  kisələr  çiçək  yatağının  silindrvari 
hüceyrələrinin kənar hissələrində daha çoxdur. 
Mixək  meyvəsinin  keyfiyyətini  yoxlamaq  üçün  onu 
suya  salırlar.  O,  suda  başıaşağı  şaquli  vəziyyətdə  durursa, 
deməli onun tərkibi efir yağı ilə zəngindir. 
Mixək  qan  təzyiqi  yüksək  və  gicgahlarında  şiddətli 
ağrılar olan xəstələrə kömək edir.  
 
Badyan 
 
Bitki  toxum  və  yaxud  vegetativ  orqanları  vasitəsilə 
çoxalır.  Beş  ildən  sonra  meyvə  verir.  Bol  məhsul  verməsi 
12-15 ildən sonra başlayır. 100 il meyvəvermə qabiliyyətinə 
malikdir.  Meyvəsinin  tərkibində  5-7%-ə  qədər  müalicəvi 
əhəmiyyətə  malik  efir  yağı  vardır.  Bu  yağın  90%-i  anetel 
birləşmələridir.  Qalan  birləşmələri  isə  terpenlər,  xniken, 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---