Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
Azərbaycanlı mütəxəssislər icbari tibbi sığorta
Yüklə 10,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Azərbaycan xalqı ta- rixi keçmişdə hərb ənənələrinə malik ol- maqla Cavanşirlərin, Babəklərin, Xətai kimi
|
Azərbaycanlı mütəxəssislər icbari tibbi sığorta
üzrə Türkiyə təcrübəsini öyrəniblər 29 iyun 2016-cı il http://www.amu.edu.az 7
1918-ci il mayın 28-də yaradılmış AXC İstiqlal Bəyannaməsində qeyd edirdi ki, ’’Azərbaycan özünü xarici müdaxiləçilərdən qorumaq və daxili düşmən qüvvəlləri zərərsizləşdirmək üçün nizami orduya ma- lik olmalı, Silahlı Qüvvəllərini yaratmalıdır’’. Elə həmin gün Xosrov bəy Sultanov Müdafiə naziri təyin edilib. Amma həmin ilin oktyab- rın 6-dan dekabrın 26-a qədər bu vəzifəni İ.Ziyadxanov tutub. Sonrakı dövrlərdə isə artilleriya general-leytenantı Səməd bəy Mehmandarov hərbi nazir, general-leytenant Əliağa Şıxlinski nazir müavini, general-ley- tenant Süleyman Sulkeviç isə Baş Qərərgah rəisi təyin ediliblər. AXC-nin hazırlanmış ordu quruculuğu planına əsasən 1919-cu il noyabrın 1-nə qədər ordunun ən mühüm struktur bölmələri və hissələri – üç polkdan ibarət iki piyada diviziyası, artilleriya divizi- yası, teleqrafçı, atlı və pulemyotçu dəstələri, suvari diviziyası, hava dəstəsi və dəmir yol batalyonu yaradılmalı idi. 1918-ci ilin martında hərbi məktəb açıl- dı və Poruçik Cahangir bəy Zeynalov onun rəisi təyin edildi. Ölkədə vəziyyətin ağır olmasına baxmayaraq iyunun 26- da ya- radılan AXC Milli Ordusu iyunun 27-dən - iyulun 1-dək Göyçay yaxınlığında daş- nak Şaumyanın Bakı Sovetinə qarşı sı- naq döyüşündən alnıaçıq və şərəflə çıxdı. Çar Rusiyası dövründə azərbaycanlılar hərbi məktəblərə qəbul edilmir, ordu sıralarına çağ- rılmır, yalnız hərbi vergi ödəyirdilər. I Cahan Müharibəsi dövründə Qafqaz atlı diviziyası- nın tərkibinə daxil olan azərbaycanlılardan ibarət atlı polku mövcud idi. 1918-ci ilin dəhşətli mart hadisələrindən sonra Hərbi Məktəb Gəncəyə köçürüldü, Nuru Paşanın 300 nəfərlik təlimatçı qru- pu Osmanlı hərbçilərindən Arif bəy Hərbi Məktəbin rəisi təyin olundu və bundan sonra hərbi təhsil ocağı Praporşiklər Məktəbi ad- landırıldı. Məktəbin qəbul norması 100 nəfər olsa da, hərbiçi olmaq istəyənlərin sayı nor- madan çox idi və onlar yunker adlanırdılar. 1918-ci ilin oktyabrında Gəncə Hərbi Məktəbinin ilk buraxılışı oldu. Dekabrın 1-də bu məktəbin statusu dəyişdirilərək yenidən Praporşiklər Məktəbi adlandı. Sonralar bu məktəbin bazasında hərbiyyə və istehkamçı- lar məktəbi yaradılaraq Hacıkənddə fəaliyyət göstərdi. Bundan başqa, hərbi dəmiryolçular və hərbi feldşer hazırlayan məktəblər təşkil olunmaqla hərbi zavodlar da fəaliyyətə başladı. Bu məktəblər bütün Azərbaycanı əhatə etməklə orada tam təhsilli hərbi kadr- lar yetişdirilirdi. Bundan başqa dekabrın 5-dən Gəncə Dairə Məhkəməsi nəzdində hərbi məhkəmə də fəaliyyət göstərirdi. Xalq Cümhuriyyəti əsgərlərin döyüş ha- zırlığı ilə bərabər tibbi hazırlığına da xü- susi diqqət yetirirdi. 1918-ci il noyabrın 15-də ümumi qərərgahın tərkibində Hərbi Tibbi İdarə fəaliyyətə başladı. Bakı, Gəncə və Xankəndində hərbi xəstəxanalar təşkil edildi və 1919- cu il yanvarın 22-dən başlayaraq bütün hərbi hissələrin nəzdində iki aylıq sa- nitar kursları yaradıldı. Belə ki, Hərbi Feldşer Məktəbinə ilk hərbi hazırlıq keçən əsgərlər və xidmətə yararlı 30 yaşadək gənclər qəbul edilirdi. Ordu quruculuğuna mümkün qədər vəsait ayrılırdı. 1919- cu ildə müdafiə xərcləri üçün ümumi büdcənin 27,7 faizi ayrılmışdı. Dövrünün çətinliklərinə baxmayaraq türk zabitlərinin köməyi ilə sayı 40 minə çatan Mil- li Ordu yaradılsa da, 1920- ci il aprel çevrilişi azərbaycanlılara ordu quruculuğunu yüksək səviyyədə həyata keçirməyə imkan vermədi. 1991- ci ildə Azərbaycan ikinci dəfə dövlət müstəqilliyini qazandıqdan sonra mənfur qonşularımızın torpaqlarımıza olan iddialları- nın qarşısının alınması məqsədilə Milli Ordu- nun yaradılması istiqamətində müəyyən işlər görüldü. Amma Ulu Öndər Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə qaydışından sonra bu sahədə irəliyə doğru ciddi addımlar atıldı. Ötən əsrin 70- ci illərində Cəmşid Naxçıvans- ki adına Hərbi Məktəbin fəaliyyətə başlaması, Ulu Öndər tərəfindən azərbaycanlı gənclərin SSRİ-nin müxtəlif hərbi məktəblərinə oxu- mağa göndərilməsi, 1993-cü ildə yaradılan Azərbaycan Ordusunun peşəkar kadrlar- la təmin edilməsində mühüm rol oynadı. Məhz Ulu Öndərin səyi nəticəsində 1994-cü ildə Azərbaycan NATO–nun “Sülh naminə tərəfdaşlıq” proqramına, 1996-cı ildən “Plan- laşdırma və anailiz prosesi” proqramına, 1997-ci ildə Azərbaycanın bütün hərbi təhsil müəssisələri NATO standartlarına keçmiş, 2004-cü ildə isə dövlətimiz NATO-nun “Fərdi Tərəfdaşlıq üzrə Əməliyyat Planı’’na qoşulmuşdur. Hazırda regionda güclü dövlətə və or- duya malik olan Azərbaycan Respublika- sı dünya dövlətləri içərisində özünə layiq yer tutur. Azərbaycan ordusu 98 illik ağır zəhmətin bəhrəsi olaraq arzuladığımız səviyyəyə çatmış və bu gün o, torpaqları- mızın azad edilməsi üçün Ali Baş koman- danın əmrini yerinə yetirməyə hazırdı. Bunu son aprel döyüşləri zamanı Milli Ordumuzun qəhrəman əsgər və zabitlərinin düşmənlərə verdiyi layiqli cavab da bir daha sübut etdi. Təmas xəttində təxribat törətməyə cəhd edən Ermənistan qüvvələrinə qarşı ordumu- zun uğurlu əks-hücum əməliyyatı keçirməsi nəticəsində işgal altında olan bir sıra strateji yüksəkliklər geri qaytarıldı. Bütün çıxışlarında ordumuzun qüdrətli və döyüş əzminin yüksək olduğunu xüsusi vurğulayan cənab Prezident İlham Əliyev aprel döyüşlərində böyük şücaət göstərən əsgər və zabitlərimizin mənəvi-psixoloji vəziyyətinin çox müsbət, vətənpərvərlik ru- hunun, nizam–intizamın yüksək səviyyədə olduğunu, bütün bu amillərin hərbi gücümü- zü daha da artırdığını qeyd edib. Xalqımız da buna əmindir. Ona görə də hər an xarici müdaxilələrdən bizi qoruyan, ərazi bütövlüyümüzü hər an bərpa etməyə hazır olan öz silahlı qüvvəlləri ilə fəxr edir. Xal- qımız yaxşı bilir ki, güclü ordumuzun olması ölkəmizin müstəqilliyinin və azərbaycançılıq məfkurəsi nin zəmanətlərindən biridir.
Yüklə 10,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|