Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Respublikası Təhsil Problemləri İnstitutu



Yüklə 1,56 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə72/79
tarix03.06.2023
ölçüsü1,56 Mb.
#124157
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   79
1 Azərbaycan dili-Kurikulum 2013

XI sinif 
1.1.1. Dinlədiyi və KİV-dən aldığı 
məlumatları təhlil edir. 
Verilmiş mövzu ilə bağlı məlumatların dinlənilməsi, KİV-dən - televiziya, radio, 
internet, qəzet və jurnallardan istifadə edərək həmin mövzuya dair materialların 
toplanılması və təhlil edilməsi. 
Dinlənilən məlumat, KİV-
dən alınan məlumat, təhlil 
etmə
1.1.2. Dinlədiyi və KİV-dən aldığı 
məlumatlara münasibət bildirir. 
Dinlənilən və KİV-dən alınan məlumatların müqayisə edilməsi, təhlil edilməsi, 
qiymətləndirilməsi, onlara münasibət bildirilməsi.
Dinlənilən məlumat, KİV-
dən alınan məlumat, 
münasibət bildirmə 
1.2.1. Fikrini müxtəlif üslublarda 
ifadə edir. 
Azərbaycan ədəbi dilinin funksional üslublarınıın dil xüsusiyyətlərinin 
müəyyənləşdirilməsi. Fikrin müxtəlif üslublarda: bədii, elmi, məişət, publisistik, 
rəsmi-işguzar üslubda düzgün ifadə olunması. 
Fikri ifadə etmə, müxtəlif 
üslublar, ədəbi dil 
1.2.2. Əsaslandırılmış fikir və 
mülahizələr söyləyir.
Verilmiş mövzu ilə bağlı müxtəlif ədəbiyyatlardan, lüğətlərdən, internetdən istifadə 
etməklə məlumat toplanılması. Fikir və mülahizlərin müxtəlif vasitələrdən, fakt və 
nümunələrdən istifadə etməklə əsaslandırılması.
Əsaslandırılmış fikir, 
əsaslandırılmış mülahizə 
1.2.3. Yardımçı vasitələrdən 
istifadə etməklə müxtəlif nitq 
nümunələri qurur. 
Yardımçı vasitələrdən (sual, dialoq, sxem, cədvəl və s.) istifadə etməklə daha 
inandırıcı və ifadəli nitqin qurulması. 
Yardımçı vasitə, nitq 
nümunələri 
1.2.4. Problemlə bağlı fakt və 
dəlillərlə əsaslandırılmış təqdi-
matlar edir.
Fikirləri əsaslandırmaq məqsədi ilə problemlə bağlı topladığı konkret məlumat, şəkil 
xarakterli fakt və dəlillərdən istifadə edilərək təqdimatların hazırlanması. 
Fakt və dəlil, fikri 
əsaslandırma 
2.1.1. Öyrəndiyi söz və ifadələrin 
üslubi xüsusiyyətlərini izah edir. 
Verilmiş mətnin dil-üslub cəhətdən təhlil edilməsi, sözlərin üslubi xüsusiyyətlərinin 
(poetik, terminoloji) izah edilməsi. 
Üslubi xüsusiyyət, poetik 
və terminoloji 
xüsusiyyətlər, izah etmə 


2.1.2. Söz və ifadələrə əsasən 
oxuduğu mətnləri üslubi 
xüsusiyyətlərinə görə müqayisə 
edir, qiymətləndirir. 
Mətndəki söz və ifadələrin üslubi xüsusiyyətlərinin (poetik, terminoloji) 
müəyyənləşdirilməsi, verilmiş mətnin dil və üslub xüsusiyyətlərinə görə müqayisə 
edilməsi, qiymətləndirilməsi.
Söz, ifadə, üslubi xüsu-
siyyət, sözün poetik 
funksiyası, sözün 
terminoloji xüsusiyyətlər.
2.2.1. Üslubi xüsusiyyətlərini 
nəzərə almaqla mətni oxuyur. 
Verilmiş mətnin aid olduğu üsluba məxsus tələbləri gözləməklə düzgün, ifadəli 
oxunması. 
Üslub, ifadəli oxu, 
struktur 
2.2.2. Mətnin məzmununu 
saxlamaqla strukturunu dəyişir. 
Məzmun və forma, struktur anlayışlarının müəyyənləşdirməsi, mətnin məzmununun 
saxlanması şərti ilə strukturunda dəyişikliklərin edilməsi. 
Məzmun, struktur 
dəyişiklik 
2.2.3. Mətni məzmununa əlavələr 
etməklə genişləndirir. 
Mətnin məzmununu ifadə edərkən mətnin mövzu, məzmun və ideyasına müvafiq 
seçilmiş fakt və hadisələrə dair nümunələr gətirərək mətnin məzmununun 
genişləndirilməsi. 
Mövzu, məzmun, ideya, 
fakt, hadisə, mətn,
genişləndirmə 
3.1.1. Üslubi xüsusiyyətləri 
gözləməklə müxtəlif mətnlər yazır. 
Ədəbi dilin üslublarının fərqləndirilməsi, verilmiş mövzu ilə bağlı seçilmiş üslubun 
dil xüsusiyyətlərindən düzgün istifadə edərək müxtəlif mətnlərin yazılması. 
Mətn, üslub, üslubi 
xüsusiyyət 
3.1.2. Müxtəlif yanaşmalara və 
şəxsi düşüncələrə istinadən əsas-
landırılmış mətnlər qurur. 
Mövzuya dair məlumatların toplanması və təhlil edilməsi, məsələyə müxtəlif 
aspektdən yanaşılaraq şəxsi düşüncələrə əsaslanan fikrin ifadə edilməsi ilə mətn 
qurulması. 
Müxtəlif yanaşma, şəxsi 
düşüncə, əsaslandırma 
3.1.3. Mətni üslubi və struktur 
cəhətdən təkmilləşdirir.
Yazılan mətnin təhlil edilməsi, dil materialları ilə zənginləşdirilməsi, üslubi və 
struktur cəhətdən təkmilləşdirilməsi. 
Mətnin strukturu, mətnin 
üslubu, mətnin 
təkmilləşdirilməsi 
3.1.4. Müxtəlif əməli yazılar 
(referat, təqdimat) yazır. 
İşgüzar üslubun tələblərinin öyrənilməsi, müvafiq dil materiallarından məqsədyönlü 
istifadə edilməsi, həmin üslubun tələblərini gözləməklə müxtəlif əməli yazıların( 
referat, təqdimat) yazılması. 
Əməli yazı, referat, təq-
dimat 
4.1.1. Müxtəlif cümlə kon-
struksiyalarından məqsədyönlü 
istifadə edir.
Mətnin məzmununun öyrənilməsi, onun strukturuna və üslubuna müvafiq olaraq 
müxtəlif cümlə konstruksiyalarından məqsədyönlü istifadə edilməsi. 
Mətnin strukturu, mətnin 
üslubu, cümlə 
konstruksiyaları 
4.1.2. Qrammatik-semantik 
xüsusiyyətlərini gözləməklə 
sözlərdən üslubi imkanlarına görə 
istifadə edir. 
Sözləri quruluşuna və leksik mənasına görə təhlil edilməsi, sadə, düzəltmə və ya 
mürəkkəb olduğunun, sinonimlik, omonimlik, antonimlik və digər qrammatik-se-
mantik xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsi və bunları gözləməklə verilmiş 
sözlərin üslubi imkanlarına görə fərqləndirilməsi. 
Qrammatik xüsusiyyət, 
semantik xüsusiyyət, 
üslubi imkan, 
fərqləndirmə 


4.1.3. Nitqin düzgünlüyü və 
ifadəliliyini təmin edən durğu işa-
rələrindən məqsədyönlü istifadə 
edir. 
Yazıda nitqin düzgünlüyünə və ifadəliliyinə xidmət edən durğu işarələrinin düzgün 
yerində işlədilməsi
Nitqin düzgünlüyü, nitqin 
ifadəliliyi, durğu işarələri 
4.1.4. Üslubi çalarlarından asılı 
olaraq sözləri böyük və kiçik 
hərflərlə yazır.
Mətndəki sözlərin üslubi çalarlarından asılı olaraq böyük və ya kiçik hərflərlə 
yazılması. 
Üslubi çalar, böyük hərflə 
yazılan sözlər, kiçik hərflə 
yazılan sözlər



Yüklə 1,56 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   79




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin