Azərbaycan respublikasi bmt iNKİŞaf proqrami



Yüklə 1,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə60/76
tarix02.01.2022
ölçüsü1,83 Mb.
#45075
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   76
IIETI-UNDP Turizm-az

Alt göstəricilər 

2008 

2009 

Hava nəqliyyat infrastrukturunun keyfiyyətində 

50 

48 


Sərnişin daşıma gücü (yerli ) 

91 


98 

Sərnişin daşıma gücü ( beynəlxalq) 

yoxdur

5

  94 



Hər 1000 nəfərə düşən uçuşların sayı  

78 


83 

Aeroportların sayı  

100 

96 


Fəaliyyət göstərən aviaşirkətlərin sayı  

64 


66 

Beynəlxalq hava nəqliyyatı şəbəkəsi  

72 

64 


Mənbə: DİF Turizmin rəqabətqabiliyyətlilik indeksi, 2009 

 

Avtomobil nəqliyyatının inkişafına Hökumət tərəfindən son illərdə xüsusi önəm verilir. 

Bununla əlaqədar yeni beynəlxalq avtovağzal kompleksinin istifadəyə verilməsi, şimal, cənub 

və qərb istiqamətlərində magistral yol şəbəkələrinin yenidən tikintisini, yüksək keyfiyyətli və 

ən müasir dünya standartlarına cavab verən Bakı-Quba beton yolunun istifadəyə verilməsini 

və s. qeyd etmək olar. Lakin, yol infrastukturu, müvafiq nişanlar, qaydalarda və məsafələrdə 

yanacaq doldurma stansiyaları, telefon və avtomobil xidmət sistemləri yoxdur. Yol üzərində 

turist marşrutları boyu avtomobillərin və avtobusların duracağı, sərnişinlərin cari ehtiyaclarını 

qarşılayacaqları  obyektlərin,  ticarət  mərkəzlərinin  olmaması  və  yaxud  tələb  olunan 

keyfiyyətlərə uyğunsuzluğu ciddi maneedici amil olaraq qalmaqdadır. Daha bir vacib məsələ 

yeni  istifadəyə  verilmiş  yollarda  müəyyən  olunmuş  sürət  həddinin  əksər  hallarda  70-90 

km.saat  civarında  olmasıdır.  Bu  sürət  rejimi  müasir  standartlara  uyğun  deyil.  Amma 

istifadəyə  verilmiş  yol  infrastruktunun  sürət  rejimini  artırmağa  imkan  verirmi?  Bu 

cavablandırılması  çətin  sualdır.  Bu  isə  potensial  turizm  mərkəzinə    çatmaq  üçün  mühüm 

manedir.  DİF-nun  Turzimin  rəqabətqabiliyyətliliyi  indeksinə  görə  quru  yol  nəqliyyatı 

sahəsində Azərbaycan 130 ölkə arasında 2007-ci ildə  49-cu, 2008-ci ildə 52-ci və 2009-cu 

ildə isə 45-ci yerdədir. 

Həmçinin,  müvafiq  indeksə  görə    ölkədəki  quru  nəqliyyatı  şəbəkəsinin  keyfiyyəti  

sahəsində  Azərbaycan  2008-ci  ildə  83-cü,  2009-cu  ildə  isə  34-ci  yerə  qalxıb.  Bütün  bu 

irəliləyişlər bu sahədə son illərdə zəruri tədbirlərin nəticəsi kimi qiymətləndirilməlidir. 

Yolların  sıxlığı  ilə  bağlı  isə  ölkə  2008-ci  ildə  35-ci  yerdən  2009-cu  ildə  41-ci  yerə 

düşmüşdür.  

Dəmir  yolu  infrasturukturu  Sovet  dövründən  miras  qalmışdır  və  müstəqillik  dövründə 

bu sahənin inkişaf etdirilməsi istiqamətində hər hansı köklü tədbirlər həyata keçirilməmişdir. 

Qatarların  hərəkət  coğrafiyasının  geniş  olmasına  baxmayaraq  kifayət  qədər  intensiv  hesab 

oluna  bilməz.  Vaqonların  təminatı  dünya  stanadartlarına  cavab  vermir,  qatarlarda  ingilis 

dilini  bilən  nəzarətçiyə  rast  gəlmək  çox  çətindir.  Qatarlarda  turistlərin  özlərini  rahat  hiss 

edəcəkləri  kommunikasiya  vasitələri,  restoran,  gigiyena  və  s.,  çox  aşağı  səviyyədədir. 

Həmçinin  dəmiryolu  stansiyalarında  otellər  (böyük  şəhərlər  istisna  olmaqla)  demək  olar  ki, 

                                                 

5

 Bu indeks 2009-cu il hesabatından əlavə olunub. 




yoxdur.  Gözləmə  salonları  çox  kiçik  və  rahat  deyil.  Ölkədə  son  15  ildə  hər  hansısa  dəmir 

yolu  stansiyasının  yenidən  qurulduğunu  xatırlamaq  çətindir.  Həmçinin  qatarların  hərəkət 

qrafikinə  uyğun  sərnişinləri  daşıyacaq  ictimai  nəqliyyat  yetərsizdir.  Taksi  xidmətləri  isə 

qiymət  və  keyfiyyət  parametrləri  baxımından  tamamilə  uyğunsuzdur.  Məsələn,  ölkənin 

regionlarında  qatarla  səyahət  zamanı,  səhər  tezdən  stansiyalarda  yalnız  keçmiş  sovet 

maşınlarını  taksi  kimi  istifadə  edən  yerli  sakinlərin  xidmətlərindən  istifadə  etmək  mümkün 

olacaqdır  ki,  onlar  da  bir  neçə  km.  məsafəni  qeyri-real  qiymətə  təklif  edirlər.  Və  yaxud 

Bakıya daxil olan qatarlar şəhərin girişində kiçik bir məsafəni uzun bir müddətə qət edirlər. 

Bu baxımdan dəmir yolu stansiyasının mərkəzdən şəhər ətrafına köçürülməsi, dəmir yolunda 

hərəkət  sürətinin  artırılması  (bu  barədə  cənubi  Koreya  şirkətləri  ilə  danışıqların  aparılır) 

nəqliyyat 

sektorunun 

inkişafı 

ilə 


yanaşı 

onun 


ölkənin 

turizm 


sektorunun 

rəqabətqabiliyyətliliyinin  yüksəldilməsinə  böyük  dividendlər  gətirmiş  olardı.  Eyni  zamanda 

Bakı-Tbilisi-Qars  dəmir  yolunun  inşası  da  Azərbaycanın  dəmir  yolu  şəbəkəsinin  Avropa 

qitəsinə quru yolla bağlanmasını təmin edəcəkdir. 

Ölkədə  dəmir  yolları  şəbəkəsinin  genişləndirilməsinə  deyil,  onun  təkmilləşdirlməsinə, 

qatarların,  stansiyaların  işinin  daha  yüksək  keyfiyyət  göstəricilərinin  təmin  olunması  zəruri 

görünür.  Həmçinin  daha  bir  mühüm  məsələ,  dəmir  yolu  ilə  digər  nəqliyyat  növlərinin 

inteqrasiyasının  təmin  edilməsindən  ibarətdir.  Hazırda,  yalnız  28  may  metro  stansiyası  ilə 

Bakı dəmir yolu vağzalının inteqrasiyasından danışmaq olar. Halbuki, hava, dəniz limanları, 

avtovağzal  kimi  nəqliyyat  sub-sistemlərini  bir-biri  ilə  yalnız  tıxacların  bol  olduğu  Bakı 

sərnişin  nəqliyyatı  bağlayır.  DİF-in  Turizmin  rəqabətqabiliyyətliliyi  indeksi  üzrə 

qiymətləndirilməsində dəmir yolu nəqliyyatı üzrə Azərbaycan 133 ölkə arasında 2008-ci ildə 

32-ci və 2009-cu ildə isə 33-cü mövqeyə yiyələnmişdir. 

Su nəqliyyat sistemi Azərbaycanda  yetərincə inkişaf etməmişdir. Halbuki Xəzər dənizi 

820  km-dən  artıq  bir  məsafədə  ölkəni  şimaldan-cənuba  doğru  sahillərini  yuyur.  Ölkədə  hal-

hazırda  yalnız  bir  liman  (Bakıda)  fəaliyyət  göstərir  və  digəri  isə  hazırda  Lənkəranda  inşa 

edilir. Həmçinin ölkənin 8350-dən çox çayının mühim bir hissəsinin uzunluğu yüzlərlə km-

dir.  Bütün  bunlar  isə  ölkənin  ekoloji  təmiz  su  nəqliyyatının  inkişaf  potensialının 

mövcudluğundan  xəbər  verir.  DİF-in  Turzimin  rəqabətqabiliyyətliliyi  indeksinə  əsasən  su 

nəqliyyatı sahəsində Azərbaycanda mövcud olan vəziyyət 133 ölkə arasında 2008-ci ildə 47-

ci və 2009-cu ildə isə 58-ci mövqe ilə qiymətləndirilmişdir. 




Yüklə 1,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   76




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin