”Xalq şairi
Məmnəd Araz” albom-monoqrafiyasında özünü qabarıq şəkildə göstərən müəllif
duyumu və intuisiyası, faktların məntiqi ardıcıllığı prinsipinin qanunauyğunluğuna
ciddi riayət İsa Həbibbəyli yaradıcılığının məziyyətlərindəndir”.
X.Kərimlinin
106
Türkiyədə çıxmış “Mənəvi varisliyin işığı” məqaləsi (“Böyük gələcək”, 1998, № 10)
isə İ.Həbibbəylinin “Cəlil Məmmədquluzadə: mühiti və müasirləri” (Bakı: Azərnəşr,
1997) adlı monoqrafiyasına həsr olunmuşdur. Resenziyada həmin kitab son dövr
ədəbiyyatşünaslığımızda milli ideologiya əsasında, yeni təfəkkür işığında yaranan
möhtəşəm tədqiqat kimi qiymətləndirilmişdir. Tədqiqatda Mirzə Cəlilin ömür və
sənət yolu, mühiti, müasirləri, yaradıcılıq axtarışları ilə bağlı çoxsaylı yeni
aşkarlanmış materiallara istinad olunması da resenziyada diqqətə çatdırılmışdır.
Dosent Hikmət Mehdinin (Mehdiyevin) “Söz sehrinin salnaməsi” məqaləsi də
[163] İsa Həbibbəylinin “Xalq şairi Məmməd Araz” albom-monoqrafiyası (1999)
barədədir. Məqalə müəllifinin haqlı qənaətinə görə, bu kitabda Məmməd Arazın
mühiti, müasirləri, yaradıcılığının ideya-bədii məziyyətləri haqqında İ.Həbibbəylinin
araşdırmalarının ifadəsi ilə yanaşı, bədii nümunələrin və fotoşəkillərin sistematik
təqdimi bütövlükdə şair barədə dolğun təəssürat yaradır. Aşkar görünür ki, “İsa
Həbibbəyli İstiqlal şairinin taleyini, deyimini, özünəməxsus poetik duyumunu,
həyatını və şəxsiyyətini öyrənmiş”, nəticədə dəyərli bir nəşr ərsəyə gətirmişdir.
Deyilənlər göstərir ki, XX əsrin ikinci yarısından etibarən Naxçıvanda ədəbi
tənqidin yeni yaranmış ədəbiyyatşünaslıq əsərlərinə münasibət ifadə edən istiqaməti
də təşəkkül tapıb formalaşmış, zəngin, çoxşaxəli inkişaf yolu keçmiş, bu yüksəliş
1980-1990-cı illərdə daha geniş vüsət almışdır. Çoxsaylı ədəbi-tənqidi materiallardan
seçib araşdırmaya cəlb etdiyimiz materiallar da bunu yəqinləşdirir.
|