materiallarını seçən zaman qarşıyaqoyduqları əsas suallardan biridir. Əlbəttəbelə
seçim zamanı qablaşdırma materiallarını istehsal edən şirkətlərin məsləhəti və
təklifləri əsas rol oynayır. Dəqiq seçim üçün təkcə müxtəlif qablaşdırma material-
larının xüsuiyyətləri haqqında məlumarlara malik olmaq azdır, bu zaman həm də
müxtəlif qazların, buxarların, qoxuların yaranmasının qarşısını alan xüsusi polimer
materialları istifadə olunur. ən təhlükəsiz qablaşdırma növü çoxqatlı plyonkalardan
hazırlanan paketlər hesab olunur. Bu qablaşdırmalar öz daxilində davamlı atmosferi
saxlamağa imkan verir ki, bu da zərərli mikroorqanizmlərin inkişafının qarşısını alır
71
və məhsulun sonrakı təhlükəsiz istifadəsini təmin edir. Əgər bu paketlər pasterizə və
strelizə edilmiş olarsa, bu zaman onlarda qablaşdırılan məhsulların saxlanma müddəti
də çox uzun olacaqdır. Ayrılıqda götürüləndə polimer materialları bütün tələb olunan
xassələrə malik olmurlar və istehlak xassələrinin bütün tələb olunan palitrasını təmin
edə bilmirlər. Bir çox materialların əsas çatışmayan cəhəti ondan ibarətdir ki, onların
əksəriyyəti qablaşdırılma altlıqlarına qaynaq edilmə keyfiyyətinə malik material kimi
istifadə oluna bilmir. Buna görə də daha çox bu məqsədlə çoxqatlı xüsusi plyonkalar
istifadə olunur ki, bunlar da yaxşı baryer xüsusiyyətlərə malikdirlər. Onlar
qablaşdırmalara qoyulan bütün vacib istehlak tələblərini təmin edə bilirlər və
məhsulu daha uzun müddətə qoturub saxlamaq imkanı yaradırlar.
Belə plyonkalar iki üsulla istehsal edilir: laminasiya üsulu və ekstruziya üsulu.
Laminasiya prosesi bir-neçə üsulla həyata keçirilir. İsti laminasiya və soyuq
laminasiya üsulu. İsti laminasiya üsulu o zaman tətbiq edilir ki, qatlardan biri və ya
hər ikisi yapışdırılmamışdan əvvəl əridilir və ya qatların arasına adgeziyaedici
adlandırılanxüsusi əridilmiş polimer materialı doldurulur. Soyuq laminasiya müxtəlif
yapışqanların istifadəsi zamanı tətbiq edilir.
Su buxarları və müxtəlif qzlarla qarşılıqlı əlaqəyə girmək baxımından ən geniş
yayılan polimer material növlərinə poliamid, etilenvinil spirti, polietilentetraftalat –
lavsan və polivinildixlorid aid edilir. Su buxarına münasibətdə baryer xassələrinin
azaldılması dərəcəsinə görə polimer materialları yüksək sıxlıqlı polietilen,
polipropilen və aşağı sıxlıqlı polietilenə bölünür.
Polimer materiallarının baryer xassələrinə bir-neçə amillər təsir edir: ətraf
mühitin temperaturu, materialın qalınlığı və polimerin orientasiya dərəcəsi. Orien-
tasiya dərəcəsi–plyonka materialı daxilində molekulyar polimer zəncirinin dartıl-
masını ifadə edən xarakteristikadır. Bu göstəricini plyonkanın istehsalı prosesində
polimer ərintisinin dartılma əmsalı ilə müəyyən edirlər.
Qablaşdərma materiallarının baryer xassələri onu qlınlığının artması və ətraf
mühitin temperaturunun azalması ilə yüksəlir. Bunlar polimer materiallarının baryer
xassələrinə təsir edən əsas amillərdir. Buxarın qablaşdırıcıya nüfuz etməsinin
72
qarşısını almaq qbliyyətinə malik olan istənilən qablaşdırıcının seçilməsi zamanı tez-
tez tərkibinə yüksək sıxlıqlı polietilen daxil olan plyonkalar seçilir.
Daha steril qida məhsullarının qablaşdırılması zamanı,qablaşdırmaya
doldurulma anından keçən vaxt və məhsulun saxlanma şəraiti əhəmiyyət kəsb edir.
Son zamanlarda bu məqsədlə baryer plyonkalardan hazırlanan və içərisinə
əddəlcədən bakteriyalardan təmizlənmiş hava vurulan paketlərdən istifadə olunur.
Dostları ilə paylaş: