Məlum olduğu kimi polimerdən olan qablaşdırma materiallarının istehsalında
hazırlanmasında istifadə olunan polietilenin xassələri haqqında elmi məlumatları
Ilk növbədə onu bilmək lazımdır ki, müxtəlif qablaşdırma materiallarının
hazırlanmasında bir-birindən fərqli şaxələnmə strukturuna və fərqli sıxlığa malik olan
Polietilen iki əsas qrupa bölünür: aşağı sıxlığa malik olan və yuxarı sıxlıqlı
polietilen. Aşağı sıxlıqlı LDPE adlandırılan polietilen nisbətən daha güclü
şaxələnmiş makromolekul elementidir. Bu polimer çox aşağı sıxlığa malikdir, onun
istehsalı çox yüksək təzyiq və temperaturda aparılır. Bu polietilen YTPE kimi işarə
HDPE adlandırılan yüksək sıxlıqlı polietilen xətti makromolekullu və kifayət
qədər yüksək sıxlıqlı elementdir. Bu polimer materialı polimerləşdirmə yolu ilə
xüsusi katalizator sistemlərinin iştirakı ilə alinir. Bu polietilen növü ATPE adlanır.
Bu gün ən geniş tətbiq edilən polietilen aşağı sıxlıqlı xətti polietilendir ki, bu da
nisbətən aşağı keyfiyyətli ikinci monomerin polimerləşməsi nəticəsində alınır. Bu
ikinci monomerin xassələri və miqdarı orta sıxlıqlı xətti molekula malik polietilen
67
Xətti polietilenin molekul kütləsinin diapazonu 200-dən 500-ə qədərdir, lakin bu
hələ son hədd deyildir. Çox yüksək molekul kütləsinə malik olan polietilenlər də
mövcuddur ki, onların molekul kütləsi 3-6 milyon həddindədir. Onlar sənaye və
baqqaliyyə məhsullarının qablaşdırılması üçün kisələrin hazırlanmasında, paketlərin
hazırlanmasında, həmçinin çox möhkəm liflərin hazırlanmasında istifadə olunur.
Sürüşmə meydanlarında bəzən buzun əvəzinə bu polietilenin böyük listlərindən
istifadə olunur. Bu polietilenin çatışmayan cəhəti ondan ibarətdir ki, ondan
hazırlaanan qablaşdırma materialları mexaniki zədələnmələrə qarşıaşağı davamlılığa
və az optiki xarakyetristikaya malik olurlar.
Qablaşdırma məqsədilə istifadə olunan polietilenlərin bütün tiplərinin üstün
cəhətləri onadn ibarətdir ki, onlar aşağı sıxlığa, yaxşı kimyəvi davamlılığa, aşağı
suudmaya, yaxşı şəffaflığa, termoplastlar üçün mümkün olan bütün üsullarlaasan
emal olunma xüsusiyyətinə, yaxşı qaynaq edilməyə, su buxarını keçirməmək
xassəsinə, aşağı temperaturda yüksək özlülüyə, elastikliyə, dartılma və əyilmə
xüsusiyyətlərinə malikdirlər.
Yüksək sıxlıqlı polietilenlərin tətbiq sahələri onun müəyyən mühitlərlə təmasda
olduqda oksigeni nisbətən çox keçirməsi səbəbindən və daxili gərginlik nəticəsində
çatların yaranması səbəbindən nisbətən məhduddur. Bu polietilendən olan məmulatlar
dahaqabadır və daha bərk səthə malikdirlər.
Dostları ilə paylaş: