Asiya-Sakit okean iqtisadi əməkdaşlığı (ATEC)-Bu birlik Asiya-Sakit okean ərazisində yaradılmış ikinci böyük inteqrasiya qrumudur. Qeyd etməliyik ki, bu ərazidə hələ 1967-ci ildə qeyri-dövlət təşkilatı olan Sakit okean iqtisadi Şurası və 1980-ci ildə Sakit okean İqtisadi əməkdaşlıq Şurası yaradılmışdır. Hər iki qrum öz milli hökumətlərində hərtərəfli dəstək də alırdılar. Bu əməkdaşlıq 1989-cu ilin noyabr ayında yaradılmışdır və 21 dövləti özündə birləşdirir.
Bu birlik Avstraliyanını təşəbbüsü ilə yaradılmışdır. Əsas məqsəd Sakit okean hövzəsində iqtisadi əməkdaşlığın inkişafından ibarət olmuşdur. Əvvəlcə bura daxil olan ölkələrin sayı 12, sonra 18 daha sonra 21 olmuşdur. Əvvəlcə ATEC nazirlərin görüşü səviyyəsində fəakiyyət göstərmişdir. 1993-cü ildən isə dövlət başçıları nın və hökumətin müntəzəm görüşləri həyata keçirilir.Bu birliyin əsas cəhətləri aşağıdakılardan ibarətdir:
Bu birlikdə inteqrasiya prosesləri əsasən TMK-ın aparıcı rolu ilə həyata keçirilir.
İnteqrasiya prosesləri iqtisadi, mədəni, sosial-siyasi cəhətdən fərqlənən ölkələr arasında aparılır.
Asiya-Sakit okean ərazisi çərçivəsində olan bu inteqrasiya yarım regional ittifaqlardan ibarət cənub-şərqi Asiya və Şimali Amerika Azad Ticarət zonasını, Cənub-Sakit okean formunu da əhatə edir.
Dostları ilə paylaş: |