Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki biznes universiteti “Menecment və Marketinq”


Birbaşa təsir edən xarici mühit amillərinə



Yüklə 0,65 Mb.
səhifə33/160
tarix02.01.2022
ölçüsü0,65 Mb.
#37236
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   160
Beynelxalq marketinq muhazire

Birbaşa təsir edən xarici mühit amillərinə:

  • bazar münasibətlərinin xarakteri və vəziyyəti amilləri;

  • firmanın təsərrüfat əlaqələri amilləri;

  • demoqrafik amillər.

Dolayı yolla təsir edən xarici mühit amillərinə:

  • firmanın fəaliyyətinin tənzimlənməsi amilləri;

  • ümumi iqtisadi amillər;

  • mədəni əhatə amilləri.

Marketinq tədqiqatlarını apararkən istehlakçını maraqlandıran informasiya növünü və onun toplanılmasının ən səmərəli yollarını müəyyən etmək də çox vacibdir. Odur ki, tədqiqatçı təkrar və ilkin məlumatları, eləcə də eyni zamanda onların hər ikisini toplaya bilər.

Iqtisadi ədəbiyyatlarda “ təkrar məlumatlar ” a əsasən aşağıdakılar aid edilir:



  1. Daxili mənbələr. Daxili informasiya mənbələrinə müəssisənin ( firmanın, şirkətin və s. ) gəlirləri və itkiləri haqqında hesabatlar, balans hesabatları, əmtəə - material dəyərlərinin qeydiyyat cədvəlləri, əvvəlki tədqiqatlar haqqında hesabatlar, balans hesabatları, əvvəlki tədqiqatlar haqqında hesabatlar və s. aid edilir.

  2. Dövlət Statistika Komitəsinin ümumiləşdirilmiş icmalməlumatları və s. daxildir.

  3. Dövri nəşrlər və kitablar.

  4. Kommersiya informasiyaları.

Фирманын хариъи базарда коммерсийа фяалиййяти иля мяшьул олмасы даими олараг хариъи маркетинг мцщитинин (интернатионал маркетинг енвиронмент) юйрянилмяси ясасында щяйата кечирилир. Хариъи базарда сатыш вя диэяр фяалиййят нювляринин тяшкили цчцн фирма щяр бир юлкядя мювъуд олан бейнялхалг маркетинг мцщитинин хцсусиййятлярини юйрянмялидир. Фирманын юз ямялиййатларыны щяйата кечирмяк истядийи щяр бир юлкя юзцнцн игтисади, сийаси, щцгуги, мядяни хцсусиййятляриня ма- ликдир. Яэяр фирма хариъи базарда мцвяффягиййятля ишлямяк истяйирся, онда о даими олараг дяйишян бу мцщитлярин хцсу- сиййятлярини диггятля юйрянмялидир.

Щцгуги мцщит (легал енвиронмент) .Хариъи мцщитин мцщцм амилляриндян бири, хариъи юлкядя фирманын фяалиййятиня тясир эюстяря билян щцгуги системдир. Бейнялхалг щцгуги мцщит- бейнялхалг маркетинг мцщитиндя ян мцряккяб амилдир. Марагландыьын юлкянин щцгуги инфра- структурасыны вя онун щямин юлкянин базарында компанийанын фяалиййятиня неъя тясир эюстярдийини, компанийанын олдуьу юл- кянин ганунвериъилийи иля неъя уйьунлашдыьыны билмяк зяруридир. Ейни заманда, бу мцщит юйряниляркян, бейнялхалг щцгуг нормаларынын тялябляри дя нязяря алынмалыдыр. Адятян цч нюв щцгуги системдян истифадя олунур: ади щцгуг системи; мцлки щцгуг системи; теократик щцгуг системи; АБШ вя Бюйцк Британийаны ади щцгуг системи юлкяляриня мисал эюстярмяк олар. Бахмайараг ки, АБШ-да сащибкарлыг фяалиййятини тянзимляйян вя мцлки щцгуг системинин хцсу- сиййятляриня малик олан Ващид Коммерсийа Кодекси (Униформ Ъоммеръиал Ъоде) мювъуддур. Ади щцгуг яняняляря, преседентляря, яхлаг гайдаларына вя адятляря мяхсусдур. Ади щцгугун ясасыны инэилисляр гойдуьундан, Бюйцк Британийанын кечмиш мцстямлякяси ол- муш юлкялярдя дя ади щцгуг гайдалары фяалиййят эюстярир. Мцлки щцгуг системи (ъивил лаw сйстем) - мцфяссял шя- килдя тяфсилати иля ишлянилмиш ганунлар комплексидир вя бу га- нунлар да тясяррцфат фяалиййятинин щяйата кечирилмясинин ясасы- ны тяшкил едир. Дцнйанын 70-дян чох юлкяси, о ъцмлядян Ал- манийа, Франса, Йапонийа, Скандинавийа юлкяляри вя Азярбайъан Республикасы юзляринин тясяррцфат фяалиййятини мцлки щцгуг ясасында щяйата кечирирляр. Эюрцндцйц кими, йухарыда эюстярилян системляр арасындакы фярг ондан ибарятдир ки, ади щцгуг артыг баш вермиш щадисяляр вя онларын мящкямяляр тяряфиндян шярщиня, мцлки щцгуг ися фактлара вя онларын юлкядя гцввядя олан ганунла- ра уйьун олмасына ясасланыр. Бу ики систем арасындакы фяргя 188 мисал олараг, мцгавиля щцгугуну (ъонтраът лоw) эюстярмяк олар. Ади щцгуг гайдалары олан юлкялярдя мцгавиляляр макси- мум дяряъядя деталлашдырылыр вя бцтцн мцмкцн щалларын йа- зылмасыны нязярдя тутур. Мцлки щцгуг гайдалары гцввядя олан юлкялярдя, бир гайда олараг, мцгавиляляр гыса вя аз конкрет- ляшдириляряк баьланылыр. Она эюря ки, мцгавилялярдя нязярдя тутулан бир чох мясяляляр мцлки щцгугда юз яксини тапмыш олур вя чох вахт да мцгавилялярдя буна истинад едилир1 . Теократик щцгуг системи2 (тщеоретиъ лоw сйстем) дини мятнляр вя ямрляря (ящкамлара) ясасланыр вя бу ганунлар ящалисинин ислам дининя пярястиш етдийи 27 ислам юлкясиндя фяа- лиййят эюстярир. Бу юлкялярдя щцгуг ислам дининин адят- яняняляриня ясасланыр вя щяйатын бцтцн мясяляляри, о ъцмля- дян, тясяррцфат фяалиййяти бу ганунлар ясасында тянзимлянир. Лакин буна бахмайараг бу юлкялярдя гцввядя олан систем ислам щцгуги иля ади вя мцлки щцгугун гарышыьы формасында щяйата кечирилир. Милли ганунлар бейнялхалг маркетинг фяалиййятинин щяйа- та кечирилмяси цсулларына юз тясирини эюстярир. Бу ганунлар биз- несин юлкя дахилиндя щяйата кечирилмясиня, еляъя дя юлкяляр арасында ишэцзар мцнасибятляря аид ола биляр. Бейнялхалг маркетинг фяалиййятинин щяйата кечирилдийи щцгуги мцщитин мцщцм елементляриня ашаьыдакылары аид етмяк олар:

1) коммерсийа щцгугу

2) идхал олунан ямтяяляря гойулан верэиляр;

3) антиинщисар вя антитрест ганунчулуьу;

4) верэи ганунчулуьу ;

5) хариъи капитал гойулушларына верилян тяминатлар;

6) идхал вя ихраъа гойулан мящдудиййятляр;

7) гиймятин ямяля эялмясини тянзимляйян нормалар;

8) антидемпинг ганунлары;

9) идхал вя ихраъ лисензийаларынын мювъудлуьу;

10) ямяк ганунчулуьу;

11) хариъи компанийалара верэи эцзяштляри;

12) юлкядя щяр щансы бир юлкя малларына гадаьа гойулмасынын мювъудлуьу;

13) ятраф мцщитин горунмасы, санитар-эиэийена нормала- ры вя техники тящлцкясизлик щаггында ганунлар;

14) щяр щансы бир тиъарят сювдяляшмялярини мящдудлаш- дыран норматив актлар.


Yüklə 0,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   160




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin