Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ qafqaz universiteti İQTİsadiyyat və İdarəetmə faküLTƏSİ beynəlxalq iQTİsadi MÜnasiBƏTLƏR İXTİsasi magistr dissertasiyasi

Cədvəl 2.3 2015-ci il üçün əsas mal qrupları üzrə ixracdan əldə olunan gəlir (min ABŞ dolları ilə) və bu mal qrupları gəlirlərin ölkənin toplam ixrac gəlirlərində pay bölgüsü (faizlə)

Mal qrupları	İxracdan əldə olunan gəlir (min ABŞ dolları ilə)	Ümumi ixracda pay (%-lə)
Ümumi ixrac	11424477,3	100%
Tərəvəzlər, meyvəköklülər və kök yumruları	91681,2	0,80%
Yeməli meyvələr və qoz-findıq, sitrus bitkiləri	220247,8	1,93%
Heyvan və ya bitki mənşəli piylər və yağlar	153335,3	1,34%
Şəkər və şəkərdən hazırlanan qənnadı məmulatları	212207,5	1,86%
Spirtli və spirtsiz içkilər, sirkə	25829,5	0,23%
Mineral yanacaq, neft və neft emalı məhsulları	9881866,8	86,50%
Kimyəvi üzvi birləşmələr	59931,7	0,52%
Plastik kütlələr (plastmass) və onlardan hazırlanan məmulatlar	112451,5	0,98%
Mirvari, qiymətli daşlar, qiymətli metallar və onlardan hazırlanan məmulatlar, bijuteriya, sikkələr	83224,7	0,73%
Alüminium və ondan hazırlanan məmulatlar	86148,0	0,75%
Nüvə reaktorları, qazanlar, avadanlıq və mexaniki qurğular, onların hissələri	36392,2	0,32%
Elektrik maşınları və avadanlıqları, aparatura, onların hissələri	23103,6	0,20%
Pambıq	19504,9	0,17%
Emal olunmamış gön (xəzdən başqa) və aşılanmış dəri	12179,0	0,11%
Digər hazır toxuculuq məmulatları, işlənmiş geyimlər	10633,4	0,09%
Qara metallar	18303,4	0,16%
Qara metallardan hazırlanan məmulatlar	16612,9	0,15%
Optik, fotoqrafik, ölçü, nəzarət, tibbi və ya cərrahiyyə alətləri və aparatları	17437,4	0,15%
Qəhvə, çay, mate (paraqvay çayı) və ədviyyatlar	19505,5	0,17%

Mənbə: Cədvəl ARDSK-nin məlumatları əsasında müəllif tərəfindən hazırlanmışdır.

Azərbaycanın 2015-ci il üçün əsas mal qrupları ilə ixrac rəqəmlərinə diqqət yetirərkən neft və neft məhsullarının dominant olması ciddi fərqlə üzə çıxır. Cədvəl 2.3-dən göründüyü kimi neft-qaz sektoru üzrə ixrac ümumi ixracın 86,5%-ni əhatə etdiyi halda, qeyri-neft ixracı üzrə ən yaxşı göstərici belə heç 2%-lik ixrac gəliriləri payını əhatə etmir. Nəzərə alsaq ki, 2015-ci ildə neft gəlirlərində baş verən mənfi tendensiyalar ümumi ixrac gəlirliyini azaldıb, qeyri-neft ixrac rəqəmləri üzrə göstərici 2008-2014-cü illərin analoji göstəricisindən yaxşı sayılmalıdır. Nəzərə alsaq ki, qeyri-neft ixracı 2008-ci ildə ixracda 3%-lik paya sahib idisə, indi 13,5%-lik paya sahibdir. Bu isə real artım səviyyəsi kimi yox, neft gəlirlərinin azalması ilə süni artım kimi qeyd edilməlidir. 2015-ci il üçün qeyri neft ixrac məhsullarının pay bölgüsünü aşağıdakı cədvəl vasitəsilə daha aydın şəkildə müşahidə etmək mümkündür: