Azərbaycan təqribən doqquz milyon əhalisi və prezident üsuli-idarəsi olan
Yüklə 446,41 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
AZƏRBAYCAN 18
Ali Məhkəmənin Plenar İclası formal olaraq Fətullayevi böhtan və təhriketmə ittihamından azad etmiş, amma onun vergidən yayınma ilə bağlı ittihamını iki il altı aya qədər artırmışdır – mahiyyət etibarilə bu, həbsdə yatılan müddətdir. İlin sonunda Fətullayev narkotiklə bağlı ittihamdan şikayətə baxılmasını gözləyərək həbsdə qalmışdır.
Noyabrın 2-də Qubadlı Rayon Məhkəməsi Güzgü qəzetinin müxbiri Kamran Bəyalıyevi (Kamran Səxavət) dələduzluq və qəsdən bədənə yüngül xəsarət yetirməklə bağlı bir illik islah əmək işlərinə məhkum etmişdir. Reportyorların Azadlığı və Təhlükəsizliyi İnstitutu (RATİ) bu ittihamı Bəyalıyevin 2009-cu ildə çap edilmiş, yerli məmurların Ceyranbatanda iddia edilən korrupsiya əməllərini tənqid edən məqalələrinə cavab olaraq həyata keçirildiyini hesab edirlər. İlin sonunda iş Sumqayıt Apellyasiya Məhkəməsinə təqdim edilmişdi.
Dövlət rəsmilərini tənqid edən bir sıra jurnalistə qarşı təqib, qorxutma və ya fiziki zorakılıq halları baş vermişdir, bu halların onları hökuməti yaxud dövlət məmurlarını tənqid etmələri ilə bağlı olduğu görünürdü. Hökumət cinayətkarları məsuliyyətə cəlb etməmişdir. Sərhədsiz Reportyorlara görə, müstəqil və müxalifət jurnalistləri fəaliyyətləri ilə bağlı daimi təzyiqlə üzləşmişlər.
Media monitorinq QHT-si xəbər vermişdir ki, 2009-cu ildəki 51 hadisə ilə müqayisədə il ərzində müxbirlərə qarşı şifahi və fiziki hücumlar daxil olmaqla 106 hadisə baş vermişdir.
Məsələn, Human Rights Watch qrupuna əsasən, mayın 15-də səlahiyyətli orqanlar Azadlıq və Bizim Yol qəzetinin müxbiri Seymur Həziyevi Noyabr parlament seçkilərindən əvvəl toplaşma azadlığı ilə bağlı məhdudiyyətlərin aradan qaldırılmasını tələb edən yürüşdə iştiraka görə həbs etmişdir. Polis digər 30 nəfərlə birlikdə Həziyevi polis bölməsinə aparmış və vəkilə çıxışa icazə verməyərək onu sorğu-sual etmişdir. Həziyev Bakı məhkəməsinin qərarı ilə yeddi günlük həbsə məhkum edilmişdir. Həziyev Human Rights Watch-a demişdir ki, mayın 17-də onu kameradan çıxarmış və bir otağa gətirmişdilər, orada iki nəfər şəxs onu bir saatlıq istintaq zamanı müntəzəm olaraq döymüş və Prezident İlham Əliyevi və hökuməti tənqid edən məqalələri yazma səbəbləri ilə bağlı ona suallar verilmişdir. Mayın 22-də Həziyev həbsdən azad edilmişdir. Hadisədən sonta Həziyev polisdən şikayət etmişdir. Ilin sonunda məsələ həllini gözləyirdi.
İyulun 28-də Yeni Musavat xəbər vermişdir ki, iki naməlum şəxs Bakının kənarında yerləşən, Nəqliyyat naziri Ziya Məmmədova məxsus olduğu güman edilən dəbdəbəli villalar haqqında araşdırıcı məqalə üçün şəkil çəkdiklərinə görə müxbirlər Elmin Bədəlov və Anar Gəraylıya hücum etmişdir.
AZƏRBAYCAN 19
Onlar villanın şəkillərini çəkərkən üç maşın yaxınlaşmış, maşınlardan düşən altı nəfər şəxs reportyorları döymüş və hədələmişdir. Naməlum şəxslər iki jurnalisti binaların ətrafında üç saat saxlamış və şəkilləri sildikdən sonra onları azad etmişdir. Hadisə ilə bağlı məlumat verilən kimi Yeni Musavat hadisə ilə bağlı polisə müraciət etmişdir. Lakin polis heç bir zərərçəkəni çağırmamışdı.
futbolçu Mahmud Qurbanov avqustun 15-də Qurbanovu tənqid edən məqələsinə cavab olaraq ona hücum etmişdir. Ergün Qurbanovu məhkəməyə vermiş və ilin sonunda iş üzrə araşdırma aparılırdı. 2009-cu ilin yanvarında polis Yeni Musavat müxalifət qəzetinin müxbiri Əfqan Muxtarlıya hücum etmişdir. Human Rights Watch-a əsasən, Müxtarlı bəyan edir ki, hücumu Yasamal rayon polis şöbəsinin rəisi sifariş etmişdir. Muxtarlı əvvəllər polis rəisi haqqında tənqidi məqalələr yazmışdır.
2009-cu ilin aprelində Yasamal rayon polisi böyük mübahisəyə səbəb olmuş məscidin dağıdılması zamanı hadisəni lentə alan ANS Televiziyasının üç əməkdaşını döymüşdür. Əməkdaşlar yüngül bədən xəsarəti almış və onların avadanlıqları sıradan çıxarılmışdır. Polis avadanlığa görə həmin televiziya kanalına kompensasiya ödəsə də, video materiallar geri qaytarılmamışdır.
2009-cu ilin mayında polis Elçin Həsənov, Əfqan Muxtarlı və Natiq Adilova qarşı fiziki güc tətbiq etmişdir. Jurnalistlər “gül bayramı”nın bayram edilməsinə və Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasında kütləvi qətlin qurbanları ilə bağlı heç bir rəsmi matəm mərasiminin olmamasına etiraz edən bir qrup gəncin saxlanması ilə bağlı məlumat verirdilər. Aprelin 2-də Səbayıl rayon məhkəməsi jurnalistlərin polisə qarşı şikayətini rədd etmişdir. Jurnalistlər Apelyasiya Məhkəməsinə müraciət etmiş, noyabrın 2-də dinləmə keçirilmişdir. Dinləmə zamanı polisin jurnalislərə qarşı hücumu ilə bağlı titrlərdə yazı gedən video göstərilmişdir. Müdafiə tərəfinin şahidi Rüfət Ələkbərov bildirmişdir ki, jurnalistlərə hücum edən polis zabitləri Səbayıl rayon polis şöbəsinin əməkdaşları deyildirlər. Müşavirədən sonra hakim məhkəmə iddiasını rədd etmişdir.
2009-cu ilin sentyabrında naməlum şəxslər hücum edərək Ayan qəzetinin redaktoru Cavid Ələsgəroğlunu döyüb zibil yeşiyinə atmışlar. Ələsgəroğlu ağır xəsarətlər aldığına görə xəstəxanaya yerləşdirilmişdir. Zərərçəkmişin ailəsi bu hadisəni onun peşəkar fəaliyyəti ilə əlaqələndirmişdir. Qəzet dövlət məmurları ilə bağlı bir neçə tənqidi məqalə yazmışdır. AZƏRBAYCAN 20
Reportyorların Azadlığı və Təhlükəsizliyi İnstitutunun rəhbəri Emin Hüseynov polis əməkdaşlarının kütləvi mitinqi dağıtmalarını lentə alarkən polis tərəfindən döyülərək xəstəxanaya yerləşdirilmişdir. Sonra o, Daxili İşlər Nazirliyinə qarşı iddia qaldırmış və ona hücum edənlərin məsuliyyətə cəlb edilmədiyini bildirmişdir.
Son bir neçə il ərzində jurnalistlərə qarşı fiziki güc tətbiq etmiş polis işçilərinin dövlət tərəfindən məsuliyyətə cəlb edildiyini təsdiqləyən heç bir məlumat olmamışdır .
məsuliyyətə cəlb olunmadığı barədə ciddi narahatlıqlar qalmaqdadır. Media və insan hüquqları fəalları hakimiyyəti işi tam olaraq araşdırmağa çağırmağa davam etmişdir. İl ərzində qətllə bağlı hesabatlığın olmadığını vurğulayanların arasında ATƏT-in media azadlığı üzrə nümayəndəsi, Beynəlxalq Böhran Qrupu və doqquz beynəlxalq QHT vardır. Həbsdə olan jurnalist Eynulla Fətullayev mart ayında müraciət edərək Hüseynovun qətlinin Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin yüksək rəsmisi tərəfindən təşkil edildiyini, nazirliyin qətllə bağlı onun və digər müstəqil araşdırmanın qarşısını almağa cəhd etdiyini və nazirliyin onu qətllə bağlı araşdırmaya davam etdiyinə görə həbs etdirdiyini iddia etmişdir. Fətullayevin bəyanatından həftələr sonra onun atası hər ikisinə “həmişəlik ağızlarını yummayacaqları” təqdirdə ölümlə bağlı hədələr aldığını bildirmişdir. Jurnalistlərin Müdafiə Komitəsi Fətullayevin həbsinin Hüseynovun üstü açılmamış qətlini həddən ziyadə işıqlandırmasına cavab olduğu qənaətinə gəlmişdir.
Milli Məclis fevralda 2009-cu ilin mart referendumunda mətbuat azadlığını məhdudlaşdırmaqla bağlı konstitusiyaya edilmiş bir neçə dəyişikliyi icra etmək məqsədilə iki qanuna dəyişiklik etmişdir. Bu dəyişikliklərə öz razılığı olmadan kimsəni video kamera yaxud fotoapparatla çəkmək qadağası daxildir. Səlahiyyətli orqanlar bu qadağanı selektiv şəkildə icra edirlər. Məs, iyulun 20-də Prezident Apparatının mühafizə xidmətinin əməkdaşları qanuna istinad edərək Sabirabad rayonunda sel daşqınlarına dəyən zərərə hökumətin reaksiyası ilə razılaşmayan Sabirabad sakinlərinin etiraz aksiyasının şəklini çəkən və lentə alan jurnalistlərə qarşı təcavüz etmişlər. Mühafizəçilər RATİ və Turan İnformasiya Agentliyinin əməkdaşları Cavid Qurbanov və Mehman Hüseynovu, Azadlıq Radiosunun müxbiri Abbas Atilay və Bizim Yol qəzetinin müxbiri Hacı Zeynalovu saxlamışdır. Mühafizəçilər jurnalistlərin video lentlərini almış, binanın görüntülərini silmiş və Prezident Apparatının binalarını lentə almaq yaxud şəklini çəkmək üçün icazələrinin olmadığı ilə bağlı xəbərdarlıq etmişlər. Bunun əksi olaraq, səlahiyyətli orqanlar noyabr parlament seçkilərindən bir neçə həftə keçəndən sonra, oktyabrın 25-də Lider Televiziyası müxalifət qəzetlərindən birinin redaktoru ilə bir qadının açıq şəkildə cinsi əlaqədə olmalarınınvideo yazısını yayımladığına görə bu qanunun tətbiq edilməsi üçün
AZƏRBAYCAN 21
heç bir addım atmamışdır. Ölkə ərazisində geniş yayımlanan Lider hökumətə yaxın olan kanal hesab edilir. Müxalifyönümlü jurnalistlər hökumət rəsmilərini açıq şəkildə tənqid etsələr də, müstəqil jurnalist və redaktorların əksəriyyəti hədələr nəticəsində və potensial reklam sifarişçilərini özündən uzaqlaşdırmamaq məqsədilə özlərinə müəyyən qədər senzura tətbiq etmişlər.
Jurnalistləri qorxutmaq üçün saxta məhkəmə proseslərindən istifadə olunmuşdur. Məsələn, il ərzində mətbuata qarşı 40 mülki iş olmuşdur. Aşağıdakı mətbuat vasitələri və jurnalistlərə qarşı məhkəmə iddiaları qaldırılmışdır: Yeni Musavat qəzetinə qarşı altı, qəzetin redaktor müavini Azər Ayxana qarşı üç və qəzetin redaktoru Rauf Arifoğluna qarşı bir məhkəmə iddiası qaldırılmışdır. Azadlıq qəzeti və onun müxbiri Əlövsət Osmanlıya qarşı üç məhkəmə iddiası olmuşdur. Bizim yol qəzeti və onun müxbiri Natiq Cavadlıya qarşı iki məhkəmə prosesi olmuşdur. Gündəlik Bakı qəzetinə qarşı dörd və Hürriyyət qəzetinə qarşı bir məhkəmə prosesi olmuşdur. Həmçinin Ölkə qəzeti, onun baş redaktoru Rafael Becanov, qəzetin müxbirləri Elmidar Bayramov, Nicat Dağlar, Nəsimi Şərəfxanlı və Zülfüqar Hüseynliyə qarşı məhkəmə iddiası olmuşdur. Xural qəzetinin baş redaktoru Əvəz Zeynallı və redaktor müavini Məlahət Zeynallıya qarşı altı məhkəmə iddiası olmuşdur. Dünya Kriminalı qəzeti, Trend Informasiya Agentliyi, Millətim qəzetindən Fərəməz Novruzoğlu, P.S. Nota qəzetinin baş redaktoru Sərdar Əlibəyli və Tribuna İnformasiya Agentliyinə qarşı məhkəmə prosesləri olmuşdur .
Təhsil Nazirliyinin Dərsliklərin Qiymətləndirilməsi Şurasından Məhin Orucova, 3 saylı uşaq musiqi məktəbinin direktoru, hərbi bölmələrdən birinin komandiri Elsevər Axundov, keçmiş baş prokuror İxtiyar Şirin, Gəncə şəhər Polis Şöbəsinin rəisi Rasim Musayev, parlamentin üzvü Cəlal Əliyev, parlamentin üzvü Novruzəli Aslanov, Binəqədi bələdiyyəsinin başçısı, İdeal qəzetinin həbsdə olan baş redaktoru Nazim Quliyev, Binə Satış Mərkəzinin sahibi Dilşad Əmirova, vətəndaş Nina Əhmədova və müğənni Kərim tərəfindən qaldırılmışdır. Nəqliyyat naziri Ziya Məmmədovun oğlu Anar Məmmədov Azadlıq və Yeni Musavat qəzetlərinə qarşı iddia qaldırmış və hər bir qəzetin 500 000 manat ($609,760) cərimə edilməsini tələb etmişdir.
İl ərzində mətbuat təşkilatlarına qarşı cəmi 37 500 manat ($45,730) cərimə tətbiq edilmişdir. Ən yüksək məbləğdə cərimə aşağı və orta səviyyəli məmurları tənqid etməkdə məşhur olan müstəqil Tribuna Agentliyinə - 20 000 manat ($24,390) və pantürkist ideyaları ilə məşhur olan həftəlik Xural qəzetinə - 10 000 manat ($12,195) tətbiq edilmişdir.
AZƏRBAYCAN 22
Qanun böhtanla ittiham edilən şəxslərdən böyük miqdarda cərimələr tutmağa və üç ilə kimi həbs cəzası verməyə icazə verir. Administrasiya rəsmiləri aprel ayında açıq şəkildə bəyan etmişlər ki, bu müddəa cinayət məcəlləsindən çıxarılacaqdır. Bunun nəticəsində məhkəmələr iki jurnalistin böhtana görə hökmünü ləğv etmişdir. Bununla belə, hökumətin bəyanatlarına baxmayaraq, böhtançılıq cinayət əməli olaraq qalmaqdadır.
Ötən illərdə mətbuat vasitələrinə hədə-qorxu gəlmək üçün hökumət rəsmiləri defamasiyaya görə məhkəmə iddiaları və böhtana görə həddindən artıq yüksək cərimələrdən istifadə etmişdir. Əvvəlki defamasiyaya görə cinayət işlərindən cərimə ödənişləri mətbuat vasitələri və jurnalistlərin maliyyə dayanıqlığını təhlükə altına qoymuşdur. Hökumətin müstəqil qəzet və jurnalların çap edilməsi və yayımlanmasını əngəlləyən tədbirlərdən istifadəsi əsasən dəyişməz qalmışdır.
Əksər qəzet və jurnallar dövlət nəşriyyat evlərində və ya hökumət rəsmiləri ilə əlaqələri olan şəxslərin özəl nəşriyyat orqanlarında çap edilmişdir. Müstəqil və müxalifət qəzetlərinin əksəriyyətinin maliyyə vəziyyəti zəif olmuşdur. Onların əmək haqqı, vergi və mütəmadi məhkəmə cərimələrininödənilməsində problemlərlə üzləşməsi davam etmişdir. Bir çoxları maliyyələşdirmə üçün siyasi partiyalara yaxud nüfuzlu sponsorlara güvənmişlər. Məşhur jurnalistlərə görə, hökumət nümayəndələri birbaşa, yaxud dolayısı ilə şirkət və müəssisələri müxalifət mətbuatında reklam yerləşdirməkdən çəkindirmişlər. Nəticədə, müxalifət mətbuatında ödənişli reklam, demək olar ki, yox dərəcəsində olmuşdur.
Hökumət bəzi dövlət kitabxanalarının müxalifət qəzetlərinə abunə yazılmasını , dövlət biznes qurumlarının müxalifət qəzetlərində reklam yerləşdirməsini qadağan etmiş və eyni cür hərəkət etmək üçün özəl biznes qurumlarına da təzyiq göstərmişdir. Siyasi şərhçilər qeyd etmişdir ki, bu təcrübə müxalifət və müstəqil media vasitələrinin öz işçilərinə verdikləri əmək haqqını azaltmış və hökumətə meylli qurumların yüksək ixtisaslı kadrları işə götürməsinə imkan yaratmışdır. Bundan əlavə, mətbuat üzrə beynəlxalq monitorinqin hesabatlarında qeyd edilmişdir ki, Vergilər Nazirliyinin rəsmiləri tərəfindən edilən hədə-qorxular mətbuatın müstəqilliyini daha da məhdudlaşdırmışdır .
məhdudiyyətlər olmasa da, MTRŞ özəl teleradio stansiyalara xarici mənşəli xəbərlər proqramlarını tam olaraq yenidən yaymamaqları ilə bağlı ümumi tələb tətbiq etməyə davam etmişdir.
Oktyabrda doqquz beynəlxalq QHT xəbər vermişdir ki, regionlarda jurnalistlərlə bağlı mühit Bakıya nisbətən daha məhdudlaşdırıcıdır. Onlar Naxçıvan anklavında vəziyyətin xüsusilə təhlükəli olduğunu vurğulamışlar. 2009-cu ildə AZƏRBAYCAN 23
Naxçıvan və Bakıda fəaliyyət göstərən jurnallistlər bildirmişlər ki, Naxçıvan rəsmiləri müxalifət qəzetlərinin yayılmasının qarşısını almağa davam etmişlər.
Internet azadlığı Hökumət ümumən İnternetə çıxışı məhdudlaşdırmasa da, İnternet xidmət provayderlərindən lisenziya əldə etməyi və Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi ilə formal razılaşmalar əldə etməyi tələb etmişdir. Rabitə və informasiya Texnologiyaları Nazirliyi bildirmişdir ki, əhalinin 45%-i İnternetdən istifadə edir; əhalinin 12%-nin çoxzolaqlı İnternetə çıxışı vardır və hər 100 nəfərə 14 kömpüter düşür .
Hökumətin xarici biznes qurumlarının və müxalifət liderlərinin İnternet trəfikini izləməsinə dair geniş yayılmış inamı təsdiqləyəcək heç bir sübut olmamışdır. Oktyabr ayının 8-də satirik www.eqreb.com İnternet səhifəsinin istifadəçiləri səhifəyə yalnız ölkədən kənarda yerləşən proxy serverlər vasitəsilə çıxış əldə edə bilmişlər, çünki ölkə daxilində ora birbaşa çıxış bloklaşdırılmışdı. Ölkədə mətbuatla bağlı vəziyyətin monitorinqini aparan yerli QHT bu hərəkəti dövlət senzurası kimi dəyərləndirmişdir .
Yerli müşahidəçilər bildirmişlər ki, il ərzində ölkənin əksər hissəsində hökumət internet səhifələrini bloklaşdırmamışdır. Bununla belə, eyni müşahidəçilər göstərirlər ki, Naxçıvan anklavında müntəzəm olaraq veb səhifələr bloklaşdırılır.
Noyabr ayının 18-də səlahiyyətli orqanlar gənc fəal və bloqçu Adnan Hacızadənin hökmünün icrasını müvəqqəti olaraq dayandırmış və onu şərti olaraq həbsdən azad etmişdir. Noyabrın 19-da məhkəmə eyni şərtlərlə gənc fəal və bloqçu Emin Millini azad etmək göstərişini vermişdir. Polis Hacızadə və Millini 2009-cu ilin iyul ayında iki nəfərin onlara hücum etmələri ilə bağlı polisə şikayət etdikdə onları həbs etmişdi. Hacızadə və Milli 2009-cu ilin noyabr ayında müvafiq olaraq 24 və 30 aylıq həbs cəzasına məhkum edilmişdilər.
Akademik azadlıq və mədəniyyət tədbirləri Hökumət bəzi hallarda təhsil azadlığını məhdudlaşdırmışdır. Bəzi yerli müşahidəçilər hökumətin dövlətin maliyyələşdirdiyi xaricdə təhsil proqramlarına iştirakçıların seçilməsi siyasətindən öz narahatlıqlarını ifadə etmişlər. Hökumət iddia edirdi ki, xaricdə təhsil üçün seçim prosesi şəffafdır və siyasi mənsubluq amil deyildir .
AZƏRBAYCAN 24
Müxalifət partiyalarının üzvləri məktəb və universitetlərdə müəllimlik işi tapmaqda çətinliklər çəkdiklərini bildirmişlər. Dövlət təhsil müəssisələrndə dərs deyən əksər tanınmış müxalifət partiya üzvləri ötən illərdə işdən çıxarılmışdılar .
Yanvar ayının 19-da Dövlət Neft Akademiyası Poliqon informasiya agentliyində jurnalist kimi fəaliyyət göstərən tələbə Elmin Bədəlovu institudan xaric etmişdir. 2009-cu ilin sonunda Bədəlov akademiyada rüşvət və maliyyə fırıldaqları ilə bağlı məqalə çap etdirmişdi. Aprel ayının 5-də Bədəlov institutdan xaric edilməsi ilə bağlı məhkəməyə müraciət etmiş və may ayının 5-də Apelyasiya Məhkəməsinə şikayət vermişdi. İlin sonuna iş Ali Məhkəmədə baxılmasını gözləyirdi.
Payızda keçirilən parlament seçki kampaniyası zamanı tələbələri seçkiləri izləyən müstəqil təşkilatlarla məkdaşlıqdan çəkindirmək, habelə iqtidaryönlü namizədlərə səs vermək üçün rəhbərlik tərəfindən onlara təzyiq göstərilmişdir. 2008-ci il prezident seçkiləri kampaniyası zamanı bir neçə universitetdə təhsil alan tələbələr dekanları tərəfindən onlara təzyiq edilərək seçkiləri izləyən müstəqil QHT ilə əməkdaşlıq etməməyə məcbur edildiklərini bildirmişdilər. Bəzi tələbələr bildirirdi ki, fakültə dekanları onlara göstəriş vermişdi ki, universitetdə səs verə bilmək üçün qeydiyyat olduqları yerdən seçici qeydiyyatının yerini dəyişsinlər. Digərləri bildirirdi ki, universitetlərdə tələbələrdən prezident yönümlü yürüşlərdə iştirak etmək tələb olunmuşdu, bu məqsədlə onlar nəqliyyat vasitələri ilə təmin edilmiş və iştirak etmədikləri təqdirdə universitetdən qovulacaqları ilə onlara hədə-qorxu edilmişdi. Digər bir halda tələbələr seçki monitorinqində iştirak etdikləri təqdirdə yataqxanadan qovulacaqları ilə hədələnmişdilər .
olmamışdır .
b.
Sərbəst toplaşma və birləşmə azadlığı Sərbəst toplaşma azadlığı
Qanunla toplaşma azadlığı təmin edilsə də, hökumət bu hüququn praktiki tətbiqni kəskin sürətdə məhdudlaşdırmışdı. Qanunda qrupların yalnız müvafiq hökumət orqanlarının ilkin razılığından sonra sərbəst toplaşmasına icazə verilsə də, hökumət bu müddəanı yerli rəsmilərdən əvvəlcədən icazə alınmasına dair tələb kimi təfsir etməyə davam etmişdir .
mərkəzindən kənarda yerləşən məntəqələrdə keçirilməsinə dair tələbini davam etdirmişdir, bu şərti əksər siyasi partiyalar və QHT-lər qeyri-məqbul hesab etmişdi. Ölkənin hər yerində səlahiyyətli orqanlar belə tələbləri müntəzəm olaraq rədd
AZƏRBAYCAN 25
etmişdir. Hökumət müxalifətin, QHT-lərin, dini azadlıq müvəkkillərinin və digərlərinin çoxsaylı hadisələrlə bağlı yürüş keçirmək tələblərini rədd etmiş və bir neçə icazəsiz piket və nümayişləri dağıtmış, çox vaxt iştirakçıları bir neçə saatlığa saxlamışdır. Bu saxlamaları bir çoxu əsassız olmuşdur (bax bölmə 1.d.).
Məsələn, may ayının 15-də müxalifətin Azadlıq Bloku Bakıda icazəsiz yürüş keçirmişdir. Polis müxalifətin 10 iştirakçısını saxlamışdır: etiraz edənlərdən beş nəfəri yeddi və beş nəfəri beş gün saxlanmışdır.
İyunun 5-də Azadlıq Bloku Bakıda digər icazəsiz yürüş keçirmişdir. Yürüş dağıdıldıqdan sonra polis qısa müddətə 19 iştirakçını saxlamışdır.
İyun ayının 12-də Müsavat və Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (AXCP) Bakıda icazəsiz nümayiş keçirmişdir. Polis 32 nəfəri, o cümlədən Ramiz Xəlilov (Müsavat) və Əbülfəz Qurbanlını (AXCP) hər birini 10 gün saxlamışdır. Polis habelə Arif Hacılı və Tofiq Yaqubluya rəsmi xəbərdarlıq etmiş və Tural Abbaslı və Əhəd Məmmədlinin hər birini AZN 25 ($30) cərimə etmişdir.
İyun ayının 19-da Azadlıq Bloku Bakı şəhərində digər icazəsiz etiraz aksiyası keçirmişdir. Polis 83 iştirakçını saxlamışdır. Polis sonra 79 nəfəri azad etmiş, lakin dörd fəal bir neçə gün saxlanmışdır.
İyul ayının 3-də müxalifət partiyaları Bakı şəhərində birgə icazəsiz nümayiş keçirmişdir. Polis təqribən 70 iştirakçını saxlamışdır. Nümayişdən əvvəl polis üç müxalifət fəalını evlərində saxlamışdı: Tural Abbaslı, Yalçın Abbaslı və Əhəd Məmmədli. Məhkəmə onlara rəsmi xəbərdarlıq etmiş və onlardan hər biri AZN 25 ($30) cərimələnmişdir. Polis habelə etirazdan əvvəl Fuad Qəhrəmanlı, Razi Nurullayev, Nurəddin Məmmədli və Əbulfəz Qurbanlı daxil olmaqla digər doqquz müxalifət fəalını saxlamışdır. Polis 10 yaxud 11 etiraz yürüşü iştirakçısını 8 saylı Səbayıl rayon polis bölməsinə aparmış və həmin axşam onları azad etmişdir. Polis təqribən 60 nəfərdən ibarət qalan iştirakçını Bakıdan 40 mil məsafədə yerləşən Qobustana aparmış və onları izah edilməz şəkildə izolə edilmiş sahədə tərk etmişdir.
İyul ayının 31-də AXCP, Klassik Xalq Cəbhəsi və Müsavat partiyaları Bakı şəhərində icazəsiz mitinq keçirmişdir; polis 100-dən çox etirazçını saxlamışdır. Polis etiraz yürüşünün 10 iştirakçısını saxlamışdır; onlardan yeddi nəfəri 10, bir nəfəri səkkiz və iki nəfəri yeddi gün saxlanmışdır. Polis yeddi nəfəri AZN 20-25 ($25-30) cərimə etmişdir. Polis 20 nəfər etirazçını avtobusla Bakıdan 40 mil məsafədəki Qobustana aparmış, orada düşürmüş və orada həyatın axarına buraxıb getmişdir.
|