Azərbaycan texniKİ universiteti “NƏQLİyyat logiSTİkasi və HƏRƏKƏTİn təŞKİLİ” kafedrasi nəqliyyatda sığorta

Verilənlər bazasında verilənlərin saxlanması mərhələsi. İs­tə­­ni­­lən informasiya sisteminin əsası idarəetmə sisteminin tabeçili­yin­də olan verilənlər bazasıdır. Bütün informasiya sisteminin reallaşdı­rıl­ması və işlənib hazırlanmasının uğurlu alınması əhəmiyyətli dərə­cə­də idarə­etmə sisteminin seçilməsindən asılıdır.

Az sayda istifadəçiyə xidmət edən kiçik verilənlər bazası üçün Access, Рагаdox, dBase və s. proqramlardan istifadə olunur.

Şəbəkənin bir və ya bir neçə düyünündə yerləşən, eyni anda çox sayda istifadıçiyə xidmət edən irimiqyaslı verilənlər bazası üçün Oracle, SQL Server və s. idarəetmə sistemləri tətbiq olunur.

İrimiqyaslı sığorta şirkətlərində müştərilər, müqavilələr, sığor­ta hal­ları, ödəmələr haqqında müxtəlif informasiyalar daşıyan pay­lan­mış veri­lənlər bazası yaradılır və müntəzəm olaraq yenilənir.

Sığorta şirkətlərinin filiallarında öz sığorta sahələrinə aid lokal ve­­rilənlər bazasını yaradırlar və müəyyən olunmuş reqlament əsa­sın­da mə­lu­matlar mərkəzi ofisin verilənlər bazasına daxil edilir.

İrimiqyaslı verilənlər bazası üçün onlara servis xidmətinin ye­rinə yeti­rilməsi vacibdir. Bu xidmətə aşağıdakılar daxildir:

- sığorta verilənlər bazasının surətinin çıxarılması;

- sığorta surəti əsasında verilənlər bazasının bərpası;

- istifadəçilərin verilənlər bazasına sanksiyalaşdırılmış girişi­nin dəs­təyi və c.

Verilənlər bazasının administratoru tərəfindən verilənlər baza­sın­­da informasiyanın müdafiəsi, bərpası və saxlanması üçün xüsusi va­si­tələr (məsələn, giriş parolu, verilənlər bazasının fayllarının krip­toq­­rafiya olunması və s. ) istifadə olunur.

Verilənlərin işlənməsi mərhələsində sistem və tətbiqi tipli müx­­tə­­lif proqram təminatı istifadə olunur. Sistem proqram təmi­na­tı­na əmə­liy­yat sistemləri, servis vasitələri (arxivatorlar, antivirus proq­ram­ları, disk­lərə xidmət, faylların bərpası prosedurunun yerinə yeti­ril­­məsi və s.), kom­püterdə və kompüter şəbəkəsində iş zamanı nasaz­lıqların axtarıl­ma­sı və diaqnostikası vasitələri aiddir.

Sığorta fəaliyyəti üçün tətbiqi proqram təminatı aşağıdakı si­nif­lərə bö­lünür:

- baza informasiya texnologiyalarının tətbiqi proqramları - ofis proq­­ramları (mətn re­dak­tor­ları, elektron cədvəllər, qrafiki redak­torlar, nəşriyyat proqramları, internet brauzerlər və s.);

- məsələlərin həlli metodlarının tətbiqi proqramları (riyazi me­tod və modellər, analiz və proqnozlaşdırmanın statistik üsulları, şə­bə­kə me­todları və s.);

- funksional təyinatlı tətbiqi proqramlar.