Azərbaycan texniKİ universitetiNİN nəzdində baki texniKİ kolleci “ÜmumiXTİsas” fənn birliyi

???.com yazılışı adı 3 simvoldan ibarət olan “com”genişlənməli faylların hamısını əhatə 
edir. 
va???.txt - yazılışı isə adları va ilə başlayan 5 simvoldan ibarət və”txt” genişlənməyə malik 
olan fayllar qrupunu göstərir. Məs vahid .txt; valeh .txt; vaqif.txt.; vasif .txt və s. 
Faylların adlarının “
*
” və “?” işarələrindən istifadə etməklə 
ümumiləşdirilmiş 
yazılışına adların şablon və ya maska ilə verilməsi də deyilir. 
Piktoqramlar. Windows əməliyyat sistemi və qrafiki interfeysin geniş yayıldığı dövrdə 
fayllar kompüter ekranlarında tamam başqa cür göründü. Artıq faylın tipi təkcə onun adının 
genişlənməsi ilə yox, həmdə ad qarşısında yerləşən xüsusi işarə ilə müəyyən edilir. Bu 
işarələr icons (значки/piktoqramlar) adlanır. İstənilən piktoqramda həmdə təmsil etdiyi 
obyektin adı olur. Piktoqram-dedikdə qovluqları, faylları, diskləri və s. obyektləri göstərən 

---

35 
kiçik ölçülü qrafiki obyekt nəzərdə tutulur. Yəni, Windows əməliyyat sistemindəki 
piktoqramlar ən müxtəlif obyektləri-qurğuları, faylları, qovluqları, shortcut(ярлык/qısayol)-
ları işarələmək üçün istifadə edilir. 
Hər bir piktoqram yalnız bir fayla-proqrama və ya sənədə aiddir. Piktoqram faylın adının 
genişlənməsini əvəz edir, yəni faylın tipini təyin edir. Odur ki, çox vaxt faylların 
piktoqramlarda verilmiş adları genişlənməsiz görünür. Windows 7 əməliyyat sistemində 
faylların tipindən asılı olaraq onların piktoqramları üzərində bir-birindən fərqli rəsmlər olur. 
Həmçinin müəyyən bir proqram vasitəsilə yaradılmış sənədin piktoqramı üzərində həmin 
proqramın öz işarəsi, ya da həmin proqramın müəyyən bir əlaməti bu və ya digər dərəcədə 
iştirak edir. Bu isə sənədin işarəsinə baxarkən onun hansı tip fayla aid olduğunu və hansı 
tətbiqi sistemdə yaradıldığını müəyyən etməyə imkan verir.