Azərbaycan

B.
 
Sosial müdafiə proqramları 
 
8.3
 
2008-ci ildə osial transferlər birbaşa və ya dolayısı ilə – müavinətlərin ailədə bölüşdürülməsi ilə 
–  əhalinin  63.2  faizinə  çatmışdır.  Sosial  transferlər həm  yaĢa,  əlilliyə,  ailə  baĢçısının  itirilməsinə  görə 
pensiyalar,  xəstəliyə  görə  müvəqqəti  məzuniyyət  üzrə  kompensasiyalar,  iĢsizlik  müavinəti  kimi  sosial 
sığorta  ayırmaları  əsasında  edilən  transferləri,  həm  də  sosial  sığorta  ayırmaları  əsasında  edilməyən 
transferləri,  o  cümlədən,  müharibə  əlillərinə  ödənilən  müavinətləri,  ünvanlı  sosial  yardımı,  əlilliyi  olan 
                                                 
33
 2008-ci ilin Yanvar-Aprel aylarında keçirilmiĢ YSQS-da xüsusilə ÜSY proqramı üzrə geniĢ bir modul olmuĢdur. 
Sosial sığorta və digər sosial transferlər üzrə məlumatlar, müvafiq olaraq, Dövlət Sosial Müdafiə Fondu (DSMF) və 
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin (ƏƏSMN) inzibati statistikasından götürülmüĢdür. 
34
  Bildiyimiz  qədər,  proqramın  ölkə  səviyyəsində  qiymətləndirilməsi  həyata  keçirilməmiĢdir.  2007-ci  ilin  okytabr-
dekabr  aylarında  Mingəçevir  Ģəhərində  ÜSY  benefisiarları  ilə  qeyri-benefisiarların  sorğusu  (Oxfam,  2008-ci  il) 
əsasında Ġqtisadi Tədqiqatlar Mərkəzi (ĠTM) tərəfindən bir araĢdırma aparılmıĢdır. 

---

128 
 
uĢaqlara  və  böyüklərə  yardımı,  sosial  sığortası  olmayanlar  üçün  sosial  pensiyanı  və  uĢaqlı  ailələrə 
yardımları əhatə edir. Qiymətləndirmələrə görə, Azərbaycan 2008-ci ildə bütün sosial transferlərə ümumi 
daxili  məhsulun  (ÜDM)  4.8  faizi  qədər  vəsait
35
  ayırmıĢdır.  Regional  kontekstdə  Azərbaycanın  sosial 
müdafiəyə çəkdiyi xərclər Gürcüstanla müqayisə edilə bilər ki, o da 2008-ci ildə ÜDM-in 4.9 faizini bu 
cür proqramlara sərf etmiĢdir. Lakin fiskal səy kimi (ÜDM-ə nisbətlə ifadə olunur), Azərbaycanın sosial 
yardım proqramları AMA regionunun digər ölkələrindəki oxĢar proqramları ilə müqayisədə yoxsulların 
əhatə olunması baxımından çox yaxĢı icra edilir (Diaqram 8-1).