Azərbaycan

Diaqram 6: Təhsil səviyyəsi ilə yoxsulluq arasında güclü əlaqə mövcuddur 
Mənbə: YSQS 2008.  
 
 
c. Azərbaycanda səhhətlə bağlı narahatlıqlar xüsusilə yoxsullar arasında daha yüksəkdir  
 
14.  Sağlamlıq    məsələsi  ümumi  əhali,  xüsusilə  yoxsul  əhali  arasında  rast  gəlinən    problemli 
məsələdir.    Yoxsulların  təqribən  dörddə-üç  hissəsi  (və  bütün  ev  təsərrüfatlarının  70%-i)  səhiyyə 
xərclərinin  ödənilməsi  ilə  bağlı  problemlərlə  üzləĢdiyini  qeyd  etmiĢdir.  Yoxsul  əhalinin  təqribən 
dörddə bir hissəsi iqtisadi çətinliklərini qismən ailə üzvünün xəstə olması ilə əlaqələndirmiĢdir (6-cı 
fəsildə  Diaqram  6-3-ə  baxın). Keçid  dövründə  həyat səviyyəsi  sorğusu  (KdHSS  2006) çərçivəsində 
azərbaycanlı  ev  təsərrüfatlarından  dövlət  investisiyalarının  iki  prioritet  istiqaməti  soruĢulduqda 
verilən cavablar arasında səhiyyə sektoruna investisiyalar böyük üstünlük təĢkil etmiĢdir. Bu xüsusilə 
yoxsul əhaliyə daha çox Ģamil edilir (6-cı fəsildə Diaqram 6-5-ə baxın). 
 
9.0%
 
9.2%
 
27.3%
 
0.0%
 
4.7%
 
21.3%
 
10.3%
 
2.9%
 
0%
 
5%
 
10%
 
15%
 
20%
 
25%
 
30%
 
Ailə baĢçısı əsas 
təhsildən sonra peĢə 
təhsili almıĢdır 
 
Ailə baĢçısı 
orta təhsil 
almıĢdır 
Ailə baĢçısı orta 
təhsildən sonra 
peĢə təhsili 
almıĢdır 
Ailə baĢçısı 
universitet təhsili 
almıĢdır 
 
ġəhər 
Kənd 
`
 
2.0%
 
3.7%
 
0.0%
 
13.0%
 
12.0%
 
4.0%
 
13.7%
 
3.2%
 
0%
 
5%
 
10%
 
15%
 
20%
 
25%
 
30%
 
Ailə baĢçısının 
həyat yoldaĢı əsas 
təhsildən sonra 
peĢə təhsili 
almıĢdır 
 
Ailə baĢçısının 
həyat yoldaĢı 
orta təhsil 
almıĢdır 
Ailə baĢçısının 
həyat yoldaĢı orta 
təhsildən sonra 
peĢə təhsili 
almıĢdır 
Ailə baĢçısının həyat 
yoldaĢı universitet təhsili 
almıĢdır 
ġəhər 
 
Kənd 
Ail
ə 
ba
Ģç
ıs
ını
n/h
əya
t yoldaĢ
ını
n 
əs
as
 v
ə 
ya
 da
ha
 
aĢ
ağ
ı s
əviyy
əli
 t
əhs
il
ə 
malik 
olm
as
ı il
ə 
ada
mbaĢ
ına 
is
tehla
kın 
ar
tm
as
ı, 
fa
izl
ə 
 
 

---

19 
 
15.
 
  
Azərbaycanda  yoxsullar  ilə  varlılar  arasında  sağlamlıq  vəziyyəti  və  səhiyyə 
xidmətlərdən istifadə baxımından əhəmiyyətli dərəcədə bərabərsizlik mövcuddur 
(Diaqram 
6,  sol  tərəf).  Ən  yoxsul  kvintil  ilə  müqayisədə  ən  varlı  kvintildən  olan  Ģəxslərin  sağlamlıq 
vəziyyətinin yaxĢı olmaq ehtimalı 2.5 dəfə çoxdur. Əksinə olaraq, varlılar ilə müqayisədə yoxsullar 
2.5  dəfə  daha  çox  sağlamlıq  vəziyyətlərinin  pis  olduğunu  bildirmiĢdir.  Qeyri-yoxsul  əhali  ilə 
müqayisədə  yoxsul  əhalinin  səhiyyə  xidmətlərindən  daha  az  istifadə  etməsinə  dair  tutarlı  əsaslar 
mövcuddur (Diaqram 17, sağ panel). Səhiyyə xidmətlərindən ümumi istifadə göstəricisində ən varlı 
kvintilin  payı  təqribən  üçdən  bir  hissəyə  bərabər  olduğu  halda,  ən  yoxsul  kvintil  üçün  müvafiq 
göstərici  yalnız  10%-dən  bir  qədər  çox  təĢkil  edir.  Sözügedən  fakt  belə  bərabərsizliyin  miqyasını 
azaldır.  Belə  ki,  təminatlı  əhali  qrupunun  sağlamlıq  vəziyyətinin  yaxĢı  olduğunu  nəzərə  alsaq,  o 
zaman  ehtiyaca  uyğun  olaraq  xidmətlərindən  ―bərabər‖  istifadə  strukturu  yoxsulların  bu  cür 
xidmətlərdən daha çox istifadə etməsi ilə nəticələnəcəkdir.