Azərbaycan

 
Mənbə:  EBM 2001 və YSQS 2008  
 
 
Artım və bərabərsizliyin səviyyəsinin enməsi yoxsulluğun azalmasına səbəb olmuĢdur 
 
2.12
 
Azərbaycanda yoxsulluğun azalmasının səbəbləri artım və bərabərsizliyin səviyyəsinin 
enməsidir. Yuxarıda qeyd edildiyi kimi Dünya Bakının yüksək yoxsulluq həddi vasitəsilə ölçülən 
ümumi  yoxsulluq  səviyyəsi  2001-2008-ci  illər  arasında  iki  məlumat  mənbəyi  arasında 
müqayisəliliyin təmin olunması əsasında təqribən 34 faiz bəndi aĢağı düĢmüĢdür. Bu azalma orta 
istehlak  göstəricisindəki  dəyiĢiklik  (artım),  maddi  rifah  göstəricilərindəki  dəyiĢiklik  (istehlak 
bərabərsizliyi) və qeyd edilən iki amil arasında qarĢılıqlı əlaqə ilə izah oluna bilər. Diaqram 2-6-
da yoxsulluqda baĢ verən dəyiĢikliklərin artım və təkrar bölgü komponentlərinə ayrılması təsvir 
edilir. 2001-2008-ci illər arasında yoxsulluğun azaldılmasının təqribən 67%-i adambaĢına istehlak 

---

33 
 
göstəricisinin  artması  ilə  əlaqədar  olmuĢdur.
5
  Təhlil  nəticəsində  müəyyən  edilmiĢdir  ki,  həm 
yoxsul,  həm  də  varlı  əhali  müvafiq  dövr  ərzində  inkiĢafdan  faydalana  bilmiĢdir.  Faktiki  olaraq 
bölüĢdürmə  mexanizminin  təkmilləĢməsi  nəticəsində  yoxsullar  maddi  rifah  halının 
yaxĢılaĢmasından  azacıq  da  olsa  daha  çox  faydalanmıĢdır.  Məsələn,  istehlakın  paylanması 
yaxĢılaĢmasaydı  ölkə  üzrə  yoxsulluq  səviyyəsinin  azalması  11  faiz  bənd  aĢağı  olardı.  Lakin, 
yuxarıda qeyd olunan artım əyrisi 2001-2008-ci illər arasında Azərbaycanda   inkiĢafın yoxsullara 
doğru meyllənməsinin baĢqa bir təsvirini verir (Diaqram 2-5). Yoxsulluq səviyyəsində baĢ verən 
azalmanın üçdə-bir hissəsi əsas etibarilə bərabərsizliyin azalması nəticəsində baĢ vermiĢdir. Eyni 
zamanda,  qeyd  etmək  lazımdır  ki,  kənd  əraziləri  ilə  müqayisədə  (24.5  faiz  bəndi)  Ģəhər 
ərazilərində yoxsulluğun azalması daha yüksək göstəriciyə malik olmuĢdur (41.6 faiz bəndi).